Phát hiện thú vị về sự gắn bó giữa mèo và người

Chủ sở hữu và một con mèo khi tham gia nghiên cứu.

4 phong cách gắn bó

“Lý thuyết đính kèm” được phát triển vào những năm 1950 cho thấy, ở những năm đầu đời, con người chủ yếu hình thành một trong 4 kiểu gắn bó: An toàn, mâu thuẫn, tránh né hoặc vô tổ chức.

Cụ thể, người gắn bó an toàn thường cảm thấy được an ủi khi có sự hiện diện của người chăm sóc, còn người mâu thuẫn thường có xu hướng quá phụ thuộc vào người khác.

Trái lại, tuýp người né tránh sẽ không quan tâm. Trong khi đó, kiểu người gắn bó vô tổ chức thường là sự pha trộn của hành vi mâu thuẫn, gây sự chú ý và sau đó là kháng cự.

Một nghiên cứu mới được công bố trên Tạp chí khoa học “Hiện tại Sinh học” đã chứng minh rằng, loài mèo cũng được chia thành 4 kiểu gắn bó tương tự như con người.

Kết quả này chắc hẳn là một điều gây ngạc nhiên đối với những người thường nghĩ rằng, loài mèo không quan tâm đến chủ nhân của chúng. Theo thống kê, có tới 64% con mèo được xác định là thuộc loại an toàn. Khoảng 30% là không rõ ràng và số còn lại chủ yếu là loại né tránh.

Các nhà nghiên cứu cũng chỉ ra rằng, mèo có sự linh hoạt và sâu sắc trong các mối quan hệ hơn so với con người vẫn nghĩ. “Có thể thấy, nhiều con mèo gắn bó với chúng ta khi ta là người chăm sóc chúng”, ông Monique Udell, đồng tác giả của nghiên cứu và là một nhà nghiên cứu hành vi động vật tại Đại học bang Oregon ở Corvallis (Mỹ) cho biết.

Trong nghiên cứu mới này, các nhà khoa học đã yêu cầu người chủ ngồi giữa phòng và phớt lờ chú mèo của mình trong 2 phút, thậm chí là không giao tiếp bằng mắt hoặc nói, trừ khi con mèo bước vào vòng tròn được vẽ sẵn trên sàn nhà.

Theo quy định, người chủ sẽ được phép tương tác với thú cưng của mình nếu nó vào vòng tròn. Sau đó, con mèo sẽ phải ngồi một mình trong phòng khoảng 2 phút, trước khi người chủ trở lại và tiếp tục ngồi trong vòng tròn.

Phương pháp này được thực hiện trên 79 chú mèo con cùng chủ nhân của chúng. Dựa trên cách con mèo phản ứng khi người chủ trở lại phòng, các nhà khoa học đã có thể xác định được phong cách gắn bó của 70 con.

Theo đó, những con mèo có phong cách an toàn đã chào đón chủ nhân một cách nồng nhiệt, cọ vào người hoặc thể hiện tình cảm, sau đó chúng sẽ quay đi khám phá căn phòng hoặc tìm hiểu một món đồ chơi.

Ngoài ra, những con mèo với phong cách gắn bó mâu thuẫn sẽ chỉ ngồi trong lòng người chủ và đòi hỏi được chú ý. Mặt khác, những loài né tránh thường trốn hoặc chạy khi được chủ nhân âu yếm.

Phong cách gắn bó khó thay đổi

Chủ sở hữu và một con mèo khi tham gia nghiên cứu.

“Tuy nhiên, không có nghĩa là những con mèo gắn bó không an toàn, không có sự liên kết với chủ của chúng. Tôi nghĩ rằng, thói quen khi mèo quá phụ thuộc vào chủ không thực sự là một hành vi tốt”, Kristyn Vitale, một sinh viên tốt nghiệp nghiên cứu về hành vi động vật tại Đại học bang Oregon nhận định.

Khi các nhà nghiên cứu thực hiện thí nghiệm tương tự với mèo trưởng thành, có khoảng 25/38 con mèo có mối liên kết an toàn. Các chuyên gia đã chỉ ra rằng, sự gắn bó an toàn có khả năng là một đặc điểm sinh học có thể đã được tiến hóa để cải thiện khả năng sinh tồn.

Tuy nhiên, không ít nhà tâm lý học đã tranh luận về những thử nghiệm này, bởi hầu hết thí nghiệm như vậy đều được thực hiện với con người. Bên cạnh đó, kết quả cũng không chứng minh được rằng, các loại mối quan hệ khác nhau sẽ ảnh hưởng đến một người như thế nào trong cuộc sống sau này.

“Điều tương tự cũng có thể xảy ra đối với thử nghiệm trên mèo. Bài kiểm tra mang lại hiệu quả khi muốn tìm hiểu về chất lượng gắn bó. Mặt khác, bản thân bài kiểm tra không nhất thiết phải dự đoán kết quả cuộc sống sau này”, Maya Opendak - nhà thần kinh học tại Đại học New York Langone Health, người không tham gia vào nghiên cứu nhận xét.

Một số nhà tâm lý học đã chỉ ra rằng, đối với con người, việc nuôi dạy con cái và trải nghiệm cuộc sống có thể ảnh hưởng đến phong cách gắn bó của trẻ. Để tìm hiểu liệu phong cách gắn bó của mèo con có thể thay đổi khi được huấn luyện hay không, các nhà nghiên cứu đã cho 39 chú mèo con vào một lớp học xã hội hóa. Kết quả là, có tới 31 con mèo không thay đổi.

Trong 6 tuần trên lớp, mèo con được giao tiếp với những con mèo khác và cả những người mà chúng không quen. Chúng cũng được học cách thích nghi với việc ngồi và đi lại khi có dây xích. Tuy nhiên, khi được thực hiện lại thí nghiệm ban đầu với chủ của mình, rất ít con mèo có sự thay đổi trong phong cách gắn bó.

Các nhà nghiên cứu nhận định, mối liên kết được hình thành giữa mèo và chủ nhân được duy trì ổn định theo thời gian. Do đó, những tương tác đầu tiên giữa mèo với người được cho là rất quan trọng.

Theo Science News