Phát hiện thêm bằng chứng về hành tinh thứ 9

Hành tinh 9 (Planet Nine), theo một bài báo mới được công bố trực tuyến vào ngày 10-2 trên tạp chí Physics Reports, có lẽ gấp 5-10 lần khối lượng Trái đất. Và nó có thể di chuyển dọc theo một quỹ đạo kéo dài đạt cực đại gấp 400 lần khoảng cách Trái đất so với Mặt trời. Quỹ đạo đó cũng có khả năng nằm ngoài 15-25 độ so với mặt bằng quỹ đạo chính của Hệ Mặt trời.

Sự tồn tại của Planet Nine là một ý tưởng đã trở nên phổ biến đối với các nhà thiên văn học kể từ khi nó lần đầu tiên được đề xuất nghiêm túc vào năm 2014. Các nhà nghiên cứu nghi ngờ sự tồn tại của hành tinh này vì các mẫu vật trong Vành đai Kuiper, một vòng các mảnh vụn trong Hệ Mặt trời bên ngoài. Những vật thể này có xu hướng kết tụ lại với nhau theo những cách gợi ý rằng lực hấp dẫn từ một thứ gì đó lớn ngoài kia đang kéo theo chúng.

Và bằng chứng ngày càng trở nên mạnh mẽ hơn. Trong một bài báo được đăng tải ngày 22-1 trên tạp chí The Astronomical Journal, một số tác giả của bài báo trên Physics Reports đã tính toán xác suất Hành tinh 9 không tồn tại chỉ là 1/500.

Dù vậy, việc người ta tin tưởng mạnh mẽ rằng hành tinh bóng tối tồn tại không đồng nghĩa với việc là nó có thật. Tin tốt là nghiên cứu mới này cho thấy Planet Nine ở gần đáng kể so với suy nghĩ trước đây. Nhưng các nhà thiên văn học vẫn còn rất nhiều khoảng cách để tìm kiếm nó, chứng minh nó thực sự tồn tại. Tuy nhiên, các tác giả của bài báo trên Physics Reports đã nêu ra cũng có khả năng là không có hành tinh nào ngoài đó. Họ nói rằng bằng chứng mạnh mẽ hiện nay là cơ hội đó nên được "thực hiện nghiêm túc".

Giải thích thay thế dễ hiểu nhất là hình ảnh của nhân loại về Vành đai Kuiper không đầy đủ và các vật thể chỉ xuất hiện thành cụm vì một số sai lệch trong nỗ lực phát hiện ra chúng. Các tác giả cũng nói rằng có thể các kết quả phân cụm từ "trọng lực tự thân" của Vành đai Kuiper tác động lên các vật thể của chính nó và không phát sinh từ sự giằng xé của một hành tinh ẩn nào đó. Tuy nhiên, các nhà thiên văn học đã trở nên thuyết phục hơn với các bằng chứng về Hành tinh 9 trong những năm gần đây. Và bây giờ họ đang tiến bộ đáng kể để xác định chính xác nó trong không gian.

Theo Wikippedia, Hành tinh 9 là giả thuyết về một hành tinh lớn phía rìa ngoài Hệ Mặt trời được đề cập vào năm 2014, giải thích về quỹ đạo bất thường của một nhóm các thiên thể bên ngoài Sao Hải vương mà các quỹ đạo của chúng chủ yếu nằm ngoài Vành đai Kuiper. Hành tinh được tính toán có khối lượng gấp 10 lần Trái đất và đường kính khoảng 13.000 đến 26.000 km (xấp xỉ từ 2 - 4 Trái đất).

Ngày 20-1-2016, hai nhà nghiên cứu Konstantin Batygin và Michael E. Brown tại Caltech cho biết thêm các bằng chứng gián tiếp của Hành tinh 9 dựa trên một mô hình khoa học mới của một vài thiên thể bên ngoài Sao Hải vương xa nhất.

Trong thảo luận này, các tác giả cân nhắc các mô hình của việc hình thành hành tinh có thể chứa sự di cư hành tinh (planetary migration) từ bên trong Hệ Mặt trời, chẳng hạn như giả thuyết hành tinh khổng lồ thứ 5 (hypothetical fifth giant planet).

Văn Ưng