Ông Trump tuyên bố nới lỏng với Huawei: Thật hư ra sao?

Tại hội nghị thượng đỉnh Nhóm các nền kinh tế lớn và mới nổi G20 ở Osaka, Nhật Bản, ông Trump cho biết ông sẽ cho phép các công ty Mỹ tiếp tục bán hàng cho Huawei nếu các sản phẩm không gây ra mối đe dọa an ninh.

"Chúng tôi bán một lượng linh kiện khổng lồ cho Huawei”, ông Trump nói. "Tôi đã đồng ý cho phép các công ty Mỹ tiếp tục bán sản phẩm cho họ."

Thông báo này của tổng thống Mỹ được đưa ra sau khi các công ty công nghệ liên tục gây áp lực vì lệnh cấm tổn hại đến lợi nhuận của họ, còn các quan chức Trung Quốc cho biết họ sẽ không bao giờ nhượng bộ vấn đề của Huawei để đổi lấy thỏa thuận thương mại Mỹ-Trung.

Bộ Thương mại Mỹ đã không hồi đáp các yêu cầu bình luận cũng như đưa ra bất kỳ hướng dẫn bổ sung nào liên quan đến tuyên bố của tổng thống Trump. Các công ty vẫn đang chờ câu trả lời rõ ràng về cách thức, thời điểm (mà theo tuyên bố của ông Trump) họ có thể tiếp tục công việc kinh doanh hàng tỷ đô la với Huawei.

Vẫn còn phải xem liệu việc nới lỏng các hạn chế đối với Huawei sẽ đủ sức thuyết phục các nhà lãnh đạo Trung Quốc ký kết một thỏa thuận thương mại hay không.

Trong khi đó, Tổng thống Trump cho biết ông sẽ đợi cho đến khi kết thúc các cuộc đàm phán để xem xét các nhượng bộ bổ sung cho Huawei, dù cho những lo ngại về an ninh quốc gia đối với ông lớn viễn thông ngày càng tăng. Dưới đây là một vài câu hỏi quan trọng cần được trả lời từ phát ngôn của tổng thống Trump đối với lệnh cấm vận "gã khổng lồ" công nghệ của Trung Quốc.

Những sản phẩm nào các công ty Mỹ sẽ có thể bán cho Huawei, và khi nào?

Các quan chức Nhà Trắng nhấn mạnh tuyên bố của ông Trump vẫn không thay đổi bản chất của việc Huawei vẫn nằm trong danh sách đen, và các công ty Mỹ vẫn phải xin giấy phép nếu muốn bán hàng cho "ông lớn" này.

Các quan chức chính quyền của ông Trump đã nói rằng Huawei chỉ được phép mua các "hàng hóa thông thường". Không rõ danh mục này bao gồm những gì, nhưng các chuyên gia hy vọng điều đó có nghĩa là việc bán điện thoại di động hoặc các thành phần thiết bị 4G sẽ được tiếp tục, còn các sản phẩm được sử dụng để xây dựng thiết bị mạng 5G của Huawei thì không.

Nhà Trắng muốn hạn chế sự tham gia của Huawei vào mạng 5G vì lo ngại rằng thiết bị của họ có thể được chính phủ Trung Quốc sử dụng để do thám các quốc gia khác.

Google trước đó đã tạm ngừng kinh doanh với Huawei. Ảnh: AFP

Ông Trump đảo ngược quá trình trừng phạt đối với Huawei: Chuyện gì sẽ xảy ra?

Michael Wessel, ủy viên của Ủy ban đánh giá kinh tế và an ninh Mỹ - Trung Quốc, nói rằng việc nới lỏng hạn chế cho phép bán các linh kiện thiết bị 5G sẽ đi ngược lại lý do ban đầu tại sao lệnh cấm được đặt ra, chính là vì mối lo ngại về bảo mật.

“Đối với ông Trump, đây là nghệ thuật thỏa thuận, nhưng đó là sự kết hợp không phù hợp của hai mục tiêu chính sách khác nhau - thương mại và an ninh quốc gia", Wessel nói.

Không rõ khi nào giấy phép bán sản phẩm cho Huawei sẽ được cấp. Nhưng hiện tại, một số nhà cung cấp ở Mỹ đã tìm ra cách “vượt rào” bằng cách bán những sản phẩm sản xuất “bên ngoài nước Mỹ” cho Huawei.

Điều này có ý nghĩa gì với Huawei?

Huawei phụ thuộc rất lớn vào các linh kiện của Mỹ, đặc biệt là mảng điện thoại thông minh, đóng góp lớn cho tổng doanh thu 104 tỉ đô la của công ty này vào năm ngoái. Sau khi lệnh cấm được công bố, doanh số điện thoại thông minh ở nước ngoài của Huawei đã giảm 40%.

Hôm 2-7, Huawei cho biết họ không mong đợi bất kỳ thay đổi đáng kể nào từ lời tuyên bố của ông Trump.

Công ty cũng bị vướng vào nhiều cuộc chiến pháp lý với chính phủ Mỹ, bao gồm cả việc Mỹ đang muốn dẫn độ Giám đốc Tài chính Mạnh Vãn Châu của Huawei từ Canada vì cáo buộc vi phạm lệnh trừng phạt của Mỹ đối với Iran. Không rõ liệu các thủ tục tố tụng sẽ bị ảnh hưởng như thế nào.

An ninh quốc gia thì sao?

Trong nhiều năm, các quan chức Mỹ đã lo lắng rằng Huawei có nguy cơ về an ninh quốc gia. Họ đặc biệt lo ngại về sự tham gia của công ty Trung Quốc vào 5G, vì nó sẽ cung cấp sức mạnh cho những đổi mới công nghệ quan trọng như xe tự lái và thành phố thông minh.

Chính phủ Mỹ cũng cáo buộc Huawei đánh cắp tài sản trí tuệ của các công ty Mỹ. "Nếu Tổng thống Trump đồng ý đảo ngược các lệnh trừng phạt gần đây đối với Huawei, ông ấy đã phạm một sai lầm thảm khốc", một Thượng nghị sĩ Cộng hòa bang Florida, nói trên Twitter.

Tuy nhiên, các quan chức chính quyền Trump cho biết họ vẫn cam kết giải quyết các mối quan ngại về an ninh quốc gia. Tổng thống Mỹ nói rằng các hạn chế được nới lỏng với Huawei chỉ áp dụng cho việc bán các sản phẩm không gây rủi ro an ninh.

Kennedy, cố vấn của Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế, nói "Có vẻ như Mỹ không còn mong muốn đưa Huawei vào danh sách đen và gây thiệt hại kinh doanh cho công ty này. Dường như Mỹ sẽ chỉ tập trung vào vấn đề 5G. Nhưng chính quyền Washington liệu sẽ có chiến lược dài hạn hơn để đạt được điều này không, đó vẫn còn là một câu hỏi lớn."

Câu trả lời cho những câu hỏi này có ý nghĩa sâu sắc đối với các công ty Mỹ, Huawei, tương lai của 5G và sự sẵn lòng của Mỹ lẫn Trung Quốc đối với việc được một thỏa thuận thương mại cuối cùng.

NGUYỆT ÁNH