Ông Trump hạ nhiệt căng thẳng Mỹ - Iran để tập trung đối phó Nga và Trung Quốc ?

Sau vụ tấn công trả thù của Iran nhằm vào 2 căn cứ Mỹ ở Iraq, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã lên tiếng phát biểu về vụ việc, nhưng thái độ của ông Trump 'rất kiềm chế' và tình hình căng thẳng giữa hai bên đã chùng xuống khiến cộng đồng quốc tế thở phào nhẹ nhõm... Xung quanh động thái này, có ý kiến cho rằng, ông Trump chủ động 'hạ nhiệt' với Iran để tập trung đối phó Nga, Trung Quốc.

Ông Trump phát biểu về vụ tấn công tên lửa của Iran vào các căn cứ Mỹ ở Iraq, cho rằng không có binh sĩ nào thương vong và thiệt hại rất nhỏ. (Ảnh: AP).

Ông Trump phát biểu về vụ tấn công tên lửa của Iran vào các căn cứ Mỹ ở Iraq, cho rằng không có binh sĩ nào thương vong và thiệt hại rất nhỏ. (Ảnh: AP).

Ông Trump không nhắc đến hành động trả thù quân sự

Theo trang tin Hoa ngữ Đa Chiều, ông Trump đã có bài phát biểu trên truyền hình quốc gia vào lúc 11 giờ sáng ngày 8/1 tại Nhà Trắng, nói rằng do đã có các biện pháp phòng ngừa và hệ thống cảnh báo sớm, nên không có thương vong về người và tổn thất cơ sở quân sự của Mỹ là ở mức rất nhỏ. Đồng thời, Iran dường như cũng đã nhượng bộ, điều này tốt cho tất cả các bên.

Ông Trump nói: “Tôi rất vui thông báo với các bạn rằng, người dân Mỹ nên rất biết ơn và vui mừng vì không có người Mỹ nào bị hại trong cuộc tập kích của chính quyền Iran đêm qua. Chúng ta không có thương vong về người, tất cả binh lính của chúng ta đều an toàn; căn cứ quân sự của chúng ta chỉ bị phá hoại rất nhỏ. Khi chúng ta tiếp tục cân nhắc phản ứng trước sự xâm lược của Iran, Hoa Kỳ sẽ ngay lập tức áp dụng các biện pháp trừng phạt kinh tế bổ sung đối với chính quyền Iran. Các biện pháp trừng phạt mạnh mẽ này sẽ được tiếp tục cho đến khi Iran thay đổi hành vi của họ”.

Hình ảnh vệ tinh cho thấy tên lửa Iran đã đánh trúng các mục tiêu trong căn cứ Asad (Ảnh: Đông Phương).

Ông Trump một lần nữa biện hộ cho hành động “chặt đầu” sát hại tướng Iran Soleimani của quân đội Mỹ hôm 3/1, gọi Soleimani là “kẻ khủng bố số một thế giới” gây ra nội chiến đẫm máu ở Trung Đông, trực tiếp chịu trách nhiệm về thương vong của hàng ngàn người Mỹ và chỉ huy một cuộc tấn công gần đây vào nhân viên Mỹ ở Iraq, làm bị thương 4 quân nhân và làm chết một nhà thầu Mỹ.

Ông Trump bày tỏ, Iran phải từ bỏ tham vọng hạt nhân và ngừng hỗ trợ chủ nghĩa khủng bố. Ông nói rằng hiện đã đến lúc Anh, Đức, Pháp, Nga và Trung Quốc phải nhận rõ tình hình thực tế và cần phải từ bỏ thỏa thuận hạt nhân Iran. Ông Trump nhấn mạnh rằng tất cả các bên phải hợp tác để đạt được một hiệp định với Iran, biến thế giới thành một nơi an toàn hơn và tốt đẹp hơn.

Ông Trump cũng nói rằng quân đội và trang thiết bị của Mỹ rất mạnh, nhưng điều đó không có nghĩa là Hoa Kỳ sẽ sử dụng nó. “Chúng ta không muốn sử dụng nó. Cho dù đó là sức mạnh quân sự hay kinh tế của Mỹ, đều là sự răn đe tốt nhất”, ông nói.

Cuối cùng, ông Trump nhắn gửi tới các nhà lãnh đạo Iran và người dân Iran rằng, Mỹ “hy vọng Iran có một tương lai, một tương lai vĩ đại, một tương lai thịnh vượng và hòa hợp”.

Việc Mỹ sát hại tướng Soleimani hôm 3/1 đã gây thêm căng thẳng trong quan hệ Mỹ - Iran (Ảnh: AP)

Mỹ tránh chiến tranh với Iran, tập trung đối phó Trung, Nga

Bryan Clark, một chuyên gia về đánh giá ngân sách và chiến lược của trung tâm tư vấn Washington, cựu điều phối viên chương trình trao đổi hải quân Mỹ - Trung, nói với VOA sau khi ông Trump phát biểu: việc giảm bớt xung đột với Iran sẽ giúp quân đội Mỹ tập trung vào khu vực châu Á - Thái Bình Dương.

Bryan Clark nói: “Tôi cho rằng quân đội Mỹ hiện có đủ khả năng cùng lúc ứng phó cả hai thách thức này, nhưng nếu Iran hoặc Mỹ quyết định leo thang xung đột, nó sẽ phân tán tập trung và ảnh hưởng đến mục tiêu hiện nay của Mỹ ở khu vực Châu Á - Thái Bình Dương”.

VOA cũng chỉ ra rằng, một số chuyên gia quốc phòng Mỹ lo ngại rằng nếu xung đột giữa Mỹ và Iran leo thang, nó sẽ ảnh hưởng đến khả năng quân đội Mỹ đối phó với mối đe dọa của Trung Quốc tại khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương.

Đám tang ông Soleimani đã khiến tình cảm chống Mỹ ở Iran dâng cao. (Ảnh: Reuters)

Khi căng thẳng giữa Mỹ và Iran leo thang, nhiều ý kiến cho rằng, nếu Mỹ bị cuốn vào vũng lầy chiến tranh, Trung Quốc sẽ có cơ hội phát triển. CNN cũng đăng một bài báo nói rằng tuy Trung Quốc không muốn có chiến tranh, nhưng cuộc tấn công của Trump đối với Iran quả thực đã mang đến cho Bắc Kinh một cơ hội.

Cựu phó tổng thống Mỹ và ứng cử viên tổng thống năm 2020 Joe Biden hôm 7/1 cũng đã phê phán các hành động của ông Trump đối với Iran, nói rằng động thái này sẽ đẩy Mỹ tới bờ vực chiến tranh và tạo cơ hội cho Trung Quốc và Nga thừa cơ chiếm lấy.

Ông Biden nói: “Nga và Trung Quốc đang ngầm mở cờ trong bụng rằng Mỹ có thể lại rơi vào một cuộc xung đột lớn khác ở Trung Đông. Điều họ muốn nhất là theo đuổi lợi ích của chính mình và mở rộng phạm vi ảnh hưởng của họ. Sẽ không có sự thách thức của Mỹ với họ về nhân quyền, lạm dụng thủ đoạn mậu dịch hoặc can thiệp vào nước khác, vì chúng ta đang bận đối phó với Iran”.

Iran tấn công các căn cứ của Mỹ nhưng không theo đuổi leo thang xung đột

Mặc dù Iran đã bắn tên lửa vào các căn cứ Mỹ ở Iraq vào ngày 8/1, nhưng là để trả thù việc lực lượng Mỹ giết chết chỉ huy quân sự cấp cao Soleimani của nước họ.

Ngoài ra, sau khi kết thúc cuộc tấn công, Ngoại trưởng Iran Zarif nói trên Twitter rằng, Iran thực hiện và đã kết thúc một hành động tự vệ tương xứng theo Điều 51 của Hiến chương Liên Hợp Quốc; Iran không tìm cách leo thang tình hình hay chiến tranh, nhưng sẽ tiếp tục bảo vệ lợi ích bất khả xâm phạm của mình.

Phat biểu của ông Trump được cho là nhằm tránh chiến tranh với Iran để tập trung đối phó với Trung Quốc và Nga (Ảnh: AP)

Ngoài ra, các quan chức Mỹ cũng chỉ ra rằng Iran đã bắn hơn 10 tên lửa, tấn công hai căn cứ của Mỹ ở Iraq, nhưng không có binh sĩ Mỹ nào bị thương vong trong các cuộc tấn công tên lửa này. Bloomberg đưa tin một quan chức Mỹ giấu tên cho rằng Iran dường như cố tình bắn tên lửa vào các địa điểm có ít người hoạt động.

Trong lần va chạm này, không có thương vong nào của quân đội Mỹ nên có thể làm giảm khả năng leo thang của cuộc xung đột. Trên các trang mạng xã hội cũng có các ý kiến cho rằng: “Nếu Mỹ muốn tình hình leo thang thì nói có nhiều thương vong, không muốn thì nói không có thương vong nào”.

Xem ra có vẻ ngòi nổ dẫn đến chiến tranh đã được cả hai bên khéo léo tháo gỡ!

Thu Thủy

Nguồn VietTimes: http://viettimes.vn/ong-trump-ha-nhiet-cang-thang-my-iran-de-tap-trung-doi-pho-nga-va-trung-quoc-377972.html