Ông Trần Bắc Hà bị bắt về tội gì?

Cơ quan Cảnh sát điều tra, Bộ Công an vừa ra thông báo bắt giữ đối với ông Trần Bắc Hà (sinh năm 1956 tại Bình Định) liên quan đến vụ án “Vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng, hoạt động khác liên quan đến hoạt động ngân hàng” xảy ra tại Ngân hàng Thương mại cổ phần Đầu từ và phát triển Việt Nam (BIDV).

Căn cứ kết quả điều tra, tài liệu chứng cứ đã thu thập được, ngày 22/11/2018, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an (CO3) ra Quyết định khởi tố vụ án hình sự số 46/C03-P13 về tội “Vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng, hoạt động khác liên quan đến hoạt động ngân hàng” xảy ra tại Ngân hàng BIDV; cùng ngày đã ra Quyết định khởi tố bị can, Lệnh khám xét đối với Trần Bắc Hà và Trần Bắc Hà, Trần Lục Lang và Kiều Đình Hòa về tội “Vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng, hoạt động khác liên quan đến hoạt động ngân hàng” quy định tại Điều 206 Bộ luật Hình sự năm 2015 và áp dụng biện pháp ngăn chặn bắt bị can để tạm giam đối với 03 bị can Trần Bắc Hà, Trần Lục Lang và Kiều Đình Hòa; Áp dụng biện pháp ngăn chặn cấm đi khỏi nơi cư trú đối với bị can Lê Thị Vân Anh.

Sau khi Viện Kiểm sát nhân dân tối cao phê chuẩn các Quyết định và Lệnh tố tụng nêu trên ngày 29/11/2018, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an (C03) đã thực hiện tống đạt các Quyết định và thi hành Lệnh bắt, khám xét đối với 04 bị can đảm bảo đúng quy định của pháp luật.

Trong thời gian giữ chức Chủ tịch HĐQT Ngân hàng BIDV từ 2008-2016, ông Trần Bắc Hà dù có những đóng góp nhất định cho ngân hàng này, đặc biệt là việc cổ phần hóa thành công BIDV và niêm yết cổ phiếu trên thị trường chứng khoán. Tuy nhiên, cũng có không ít tai tiếng liên quan đến Trần Bắc Hà, đặc biệt là những rắc rối liên quan đến đại án Phạm Công Danh.

Cựu Chủ tịch BIDV Trần Bắc Hà.

Hai lần dính tin đồn bị bắt giữ

Cũng trong thời gian tại vị, ông Trần Bắc Hà đã 2 lần dính phải tin đồn bị bắt giữ, và cả hai lần này đều khiến thị trường chứng khoán lao đao.

Tin đồn ông Hà bị bắt giữ lần đầu tiên xuất hiện vào tháng 2/2013 khiên Vn-Index giảm 18 điểm (3,36%), còn HNX-Index giảm 3,35 điểm (-5,3%) ngay trong ngày hôm đó khiến vốn hóa của thị trường bốc hơi 29.000 tỷ trong chỉ trong một phiên giao dịch.

Thời điểm đó, ông Hà cho rằng, những kẻ tung tin đồn bịa đặt có thể kiếm được 500 – 700 tỷ đồng sau những biến động dữ dội trên thị trường tài chính.

Sau khi nghỉ hưu theo chế độ, năm 2017 ông Trần Bắc Hà lại dính tin đồn bị bắt sau khi nội dung kết luận điều tra của Bộ Công an cho thấy ông có ký duyệt cho vay đối với Ngân hàng Xây Dựng. Tuy nhiên, thời điểm đó ông Trần Bắc Hà vẫn trả lời báo chí qua điện thoại và khẳng định không có chuyện gì xảy ra.

Trong 8 năm ông Trần Bắc Hà làm Chủ tịch HĐQT BIDV, 3 doanh nghiệp vay ngân hàng nhiều nhất là CTCP Tập đoàn Hoàng Anh Gia Lai (10.700 tỷ đồng), CTCP Thủy sản Hùng Vương (4.300 tỷ đồng) và Tập đoàn Thiên Thanh của Phạm Công Danh (4.700 tỷ đồng).

Đối với khoản vay của Phạm Công Danh, Cơ quan điều tra xác định, ông Trần Bắc Hà đã ký 12 báo cáo tổng hợp ý kiến các thành viên Phân ban rủi ro trên cơ sở các thành viên Phân ban rủi ro tín dụng đầu tư đánh dấu “đồng ý” vào Phiếu lấy ý kiến về chủ trương cho 12 công ty của Phạm Công Danh vay vốn mua vật liệu xây dựng theo mô hình 4 nhà; ký 12 quyết định phê duyệt chủ trương cho 12 công ty vay mua vật liệu xây dựng với số tiền 4.700 tỉ đồng, giao thẩm quyền cho 4 chi nhánh: Gia Định, Bến Thành, Sở Giao dịch 2 và Nam Sài Gòn thực hiện cho vay và thu nợ theo quy trình của BIDV.

Ông Trần Bắc Hà được TAND TP.HCM triệu tập đến phiên tòa xét xử Phạm Công Danh và đồng phạm vào ngày 15/1/2018. Tuy nhiên, ông Hà không đến tòa theo triệu tập mà cho người nộp hồ sơ bệnh án bị ung thư và đang được điều trị tại Singapore.

Công bố sai phạm của ông Trần Bắc Hà

Theo biên bản kết quả kỳ họp thứ 26 của Ủy ban Kiểm tra Trung ương về dấu hiệu vi phạm tại Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV), ông Trần Bắc Hà, nguyên Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch Hội đồng quản trị chịu trách nhiệm chính về những vi phạm, khuyết điểm của Ban thường vụ Đảng ủy nhiệm kỳ 2010-2015 và 2015-2020.

Với cá nhân ông Trần Bắc Hà, Ủy ban Kiểm tra Trung ương xác định những vi phạm của ông là "rất nghiêm trọng".

Cụ thể, ông Hà đã vi phạm nguyên tắc tập trung dân chủ, quy chế làm việc, có biểu hiện áp đặt, thiếu dân chủ trong chỉ đạo, điều hành; vi phạm nghị quyết của Ban Thường vụ Đảng ủy về nghĩa vụ, trách nhiệm của người giữ chức vụ trong hệ thống BIDV.

Cựu Chủ tịch BIDV cũng vi phạm quy trình, thủ tục, thẩm quyền, quy định về tín dụng trong phê duyệt chủ trương, quyết định một số khoản cho vay, bảo lãnh, đầu tư, quản lý nợ. Trong đó có việc phê duyệt chủ trương cho vay 4.700 tỷ đồng đối với 12 công ty liên quan đến vụ án xảy ra tại Ngân hàng Xây dựng.

Ủy ban Kiểm tra đánh giá, các vi phạm của ông Trần Bắc Hà cùng với 2 cá nhân khác là ông Đoàn Ánh Sáng, ông Trần Lục Lang làm ảnh hưởng xấu đến uy tín của tổ chức đảng và BIDV, gây bức xúc trong xã hội, đến mức phải xem xét, xử lý kỷ luật.

Ông Trần Bắc Hà sinh năm 1956 tại Bình Định, bắt đầu làm việc tại BIDV từ năm 1981. Tháng 7/1991, ông Hà làm Giám đốc Chi nhánh BIDV tỉnh Bình Định.

Tháng 10/1999, ông Hà làm Phó tổng giám đốc BIDV. Tháng 5/2003, là thành viên HĐQT kiêm Tổng giám đốc BIDV. Tháng 1/2008, ông được bổ nhiệm Chủ tịch HĐQT BIDV.

Ngày 1/9/2016, BIDV có thông báo chính thức về việc ông Trần Bắc Hà nghỉ hưu, thôi giữ chức vụ Chủ tịch HĐQT của BIDV. Kể từ đó đến tận ngày 15/11/2018 vừa qua, BIDV mới chính thức có Chủ tịch HĐQT kế nhiệm ông Trần Bắc Hà sau khi Ngân hàng Nhà nước trao quyết định bổ nhiệm ông Phan Đức Tú – Tổng giám đốc BIDV giữ chức chủ tịch ngân hàng này.

Ngân Giang