Ông Putin đề nghị Nga-Nhật ký thỏa thuận hòa bình trong năm 2018

Hai nhà lãnh đạo Nhật - Nga hội đàm - Ảnh: Sputnik

Nga - Nhật đang tranh chấp chủ quyền một quần đảo trên Thái Bình Dương, khiến chưa thể chính thức kết thúc sự thù địch giữa hai thế lực quân sự Nhật - Liên Xô hồi Thế chiến 2.

Nhật tuyên bố chủ quyền quần đảo Lãnh thổ phương Bắc, gồm 4 đảo được Nhật đặt tên là Shikotan, Habomai, Kunashiri và Etorofu, đều ở ngoài khơi phía bắc vùng Hokkaido (Nhật). Nhưng từ sau Thế chiến 2, quân Nhật đầu hàng, Hồng quân Liên Xô chiếm cụm đảo nằm dọc vùng Sakhalin (Nga) vào năm 1949 và đặt tên là quần đảo Nam Kurils, và đặt lại tên Kunashir cho đảo Kunashiri và Irutup cho đảo Etorofu. Theo Newsweek, quần đảo Nam Kurils có rất đông dân Nga.

Tại cuộc hỏi đáp khi cùng dự Diễn đàn Kinh tế Đông Á, ông Putin quay qua ông Abe, nói: “Tôi vừa chợt có một ý tưởng trong đầu: Chúng ta hãy cùng đạt một thỏa thuận hòa bình từ cuối năm nay, không ra điều kiện tiên quyết nào cả”.

Ông Putin cũng nói an ninh khu vực quần đảo tranh chấp là một vấn đề chính, và Nga quan ngại từ việc Nhật muốn dàn hệ thống phòng thủ tên lửa của Mỹ ở đó.

Năm 2017, Nhật quyết định sẽ mở rộng hệ thống phòng thủ tên lửa đạn đạo, với các trạm radar Aegis đặt trên bộ cùng các tên lửa đánh chặn.

Ông Putin nói đó là các vấn đề cần đàm phán, vì “chúng ta đã đàm phán từ 70 năm nay. Shinzo đã nói hãy thay đổi cách đàm phán. OK”, trước khi ông đề nghị ký thỏa thuận hòa bình.

Thủ tướng Nhật không đáp lời với đề nghị của Tổng thống Nga. Hôm 10.9, ông Abe đã nói có cuộc hội đàm với ông Putin nhằm tiến đến một thỏa thuận hòa bình, theo Reuters.

Lúc đó, ông Abe cho biết rằng ông và Tổng thống Putin đã chấp thuận một "lộ trình hợp tác" để thực hiện các hoạt động hợp tác kinh tế tại khu vực đảo tranh chấp mà cả hai nhà lãnh đạo đã đồng ý hồi năm 2017.

Cả hai nhà lãnh đạo Nga - Trung thừa nhận rằng sẽ rất khó để giải quyết vấn đề hiệp ước hòa bình trong tương lai gần, nhưng ông Abe nói: "Tôi sẽ tiếp tục nỗ lực hết sức với Tổng thống Putin để chấm dứt vấn đề này".

Ông Putin đáp lại: "Tôi sẵn sàng khám phá các giải pháp mà cả hai bên đều có thể chấp nhận được".

Bích Ngọc (theo Reuters)