Ông lão người Dao gần 30 năm bảo vệ cột mốc biên giới

Gần 30 năm, cụ Phan Định Xiết luôn làm tốt nhiệm vụ trông coi, bảo vệ cột mốc.

Gần 30 năm bảo vệ cột mốc nơi biên cương
Một ngày đầu năm 2018, chúng tôi tìm đến ngôi nhà sàn đơn sơ của cụ Phan Định Xiết ở ven suối bản Suối Tút, xã Quang Chiểu, huyện Mường Lát, tỉnh Thanh Hóa.

Khi nghe có tiếng người lạ, cụ Xiết vui mừng bước xuống nhà sàn đón chúng tôi.

Ở cái tuổi 73 nhưng cụ vẫn khỏe mạnh và nhanh nhẹn, cụ mời chúng tôi lên ngôi nhà ngồi quây quần bên bếp lửa hồng, cụ nhớ như in về những chuyến đi thăm và bảo vệ cột mốc của mình từ năm 1992 trở lại đây.

Cụ Xiết cho biết: “Trước đây mỗi tháng 2 lần bố lại băng rừng, vượt suối quảng đường 5km lên thăm cột mốc, khi đó đường đi khó khăn mỗi lần đi mất vài giờ đồng hồ với đến nơi, những lần mưa gió đường trơn trượt ngã đau hết người. Lúc đó hành trang chỉ là con dao cắm và cơm nắm, uống nước suối, có những trận mưa rừng kéo dài vắt cắn đầy người. Trước đây chưa cấm súng nên mỗi lần đi vào rừng một mình người dân vẫn thường mang theo súng kíp nên rất nguy hiểm”.

Cột mốc 287 trước đây là cột mốc G6 nằm trên đỉnh đồi Poom (tiếng Thái nghĩa là đồi dưới) nằm giữa ranh giới giữa bản Suối Tút, xã Quang Chiểu, huyện Mường Lát và bản Suối Sạn, huyện Xốp Bâu, tỉnh Hủa Phăn (Lào).

Trước đây cột mốc G6 được một người cùng bản đảm nhận việc trông coi, bảo vệ khi ông ấy mất thì tôi tình nguyện tiếp tục việc trông coi và bảo vệ cột mốc thiêng liêng nơi biên giới của tổ quốc - cụ Xiết kể lại.

Do tuổi cao sức yếu nên hiện tại cụ đã giao lại việc trông coi bảo vệ cột mốc cho người con trai.

Vừa nhâm nhi cốc nước cụ lại kể tiếp: “Mỗi lần lên thăm cột mốc nếu phát hiện bị sứt mẻ thì bố lại tìm những mảnh vỡ cất cẩn thận vào túi áo mang về giao cho cán bộ biên phòng.

Cũng những lần đó bố lên thăm cột mốc lại phát quang bụi rậm quanh cột mốc, kiểm tra thông tin cột mốc và ghi chép lại những điều bất thường để về báo cáo cán bộ biên phòng để báo lại với Đồn và huyện biết”.

Năm 1975 sau khi đất nước hoàn toàn thống nhất, vài gia đình người Dao ở bản Pù Quăn, xã Pù Nhi, huyện Mường Lát cùng nhau lên bản Suối Tút lập bản trong đó có cả gia đình cụ Xiết. Họ đến đây và chọn thung lũng Poom bằng phẳng và gần dòng nước để làm nhà cửa, ổn định ruộng nương cho đến ngày nay.

Việc trông coi cột mốc là một vinh dự lớn được tổ quốc giao cho gia đình, trong suốt gần 30 năm qua gia đình cụ Xiết vẫn hoàn thành tốt công việc mà không quản ngại khó khăn, gian khổ.

"Cha truyền con nối" để canh giữ cột mốc

Gần 30 năm qua đi việc trông coi, bảo vệ cột mốc ở cái tuổi “Thấp thập, cổ la hy” không được khỏe mạnh như xưa nên cụ Xiết đã quyết định giao lại việc bảo vệ và trông coi cho 2 người con trai để có thể tiếp tục công việc của mình.

“Bố giờ đã già, sức đã yếu rồi không đi lại đường dài trèo đèo, lội suối được nên đã giao lại cho con trai cả là Cáu và con trai thứ là San, nhưng thằng Cáu là Bí thư chi bộ nên bận lắm, thỉnh thoảng mới lên trông coi được nên chủ yếu là thằng San lên trông coi và bảo vệ cột mốc thôi.” - cụ Xiết thì thào.

Anh Phan Văn San (bìa trái) vẫn đang thực hiện tốt công việc của cha mình trước đây từng làm giao phó.

Trong những ngày cuối đông rét buốt, cụ Xiết vẫn không quên lời căn dặn các con trai mình lên cột mốc để tuần tra, bảo vệ, đồng thời nắm bắt tình hình để báo cáo cho bộ đội Biên phòng Đồn Quang Chiểu được biết.

Cụ Xiết chia sẻ, Cột mốc là chủ quyền thiêng liêng của đất nước, của dân tộc mình nên mình phải hết sức bảo vệ, trông coi đó là nhiệm vụ hết sức nặng nề đối với mọi người nhưng với ta đó chỉ là chuyện bình thường nhưng lại mang ý nghĩa to lớn vì cột mốc nó cũng nằm gần bản mình mà đồn lại ở xa nên mình phải có trách nhiệm trông coi bảo vệ.

Trước đây, ở nơi đây chỉ có cột mốc G6 nhưng sau này mốc giới được cắm dày hơn với 4 cột (gồm 285, 286,287 và 288) nhưng cụ Xiết vẫn xung phong trông coi, bảo vệ cả 4 cột mốc.

Hiện nay do tuổi cao sức yếu nên cụ Xiết đã giao lại việc trông coi, bảo vệ cột mốc cho con trai là Phan Văn San.

Cùng tiếp chúng tôi anh Phan Văn San chia sẻ: “Trước đây tôi cũng thường theo bố mình lên kiểm tra cột mốc nên cũng được bố truyền dạy ý nghĩa của cột mốc và hướng dẫn cách ghi chép trên cột mốc. Bây giờ bố già rồi với tuổi cao nên không đi được nên đã giao lại việc trông coi cho anh em tôi, tôi thấy rất vinh dự và tự hào vì điều đó”.

Theo Đại úy Lâu Văn Lâu - Phó Đồn Biên phòng Quang Chiểu, huyện Mường Lát cho biết, hiện nay địa bàn quản lý của đồn dọc tuyến biên giới ở 2 xã Mường Chanh, Quang Chiểu là 45km với 22 cột mốc được 22 hộ dân đảm nhiệm việc trông coi. Bên cạnh đó có cụ Xiết và cụ Lâu Văn Hự ở bản Pù Đứa là những người có hàng chục năm trông coi và hiện giờ được giao lại cho con trai trông coi.

Trần Nghị