Ông Erdogan đánh tiếng muốn cải thiện quan hệ với Israel

Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan đã khẳng định Thổ Nhĩ Kỳ mong muốn xây dựng quan hệ “tốt đẹp hơn” với Israel. Đồng thời, ông cho biết thêm rằng hai nước vẫn tiếp tục chia sẻ thông tin tình báo cho nhau, kênh Channel News Asia đưa tin.

Dù bày tỏ mong muốn trên, ông Erdogan cũng nhấn mạnh các chính sách của Israel đối với Palestine là “không thể chấp nhận được”.

"Chính sách Palestine là lằn ranh đỏ của chúng tôi. Chúng tôi không thể chấp nhận các chính sách Palestine của Israel. Những hành động tàn nhẫn của họ ở đó là không thể chấp nhận” - ông Erdogan phát biểu với báo chí hôm 25-12 ở Istanbul.

Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan. Ảnh: SPUTNIK

Thổ Nhĩ Kỳ đã nhiều lần lên án việc Israel chiếm đóng Bờ Tây và cách đối xử của nước này với người Palestine. Họ cũng đã chỉ trích các mối quan hệ gần đây giữa Israel và bốn quốc gia Hồi giáo do Mỹ làm trung gian.

Ông cũng đã thừa nhận sự khác nhau về quan điểm của ban lãnh đạo hai nước và nếu không có những khác biệt quan điểm, quan hệ song phương đã "có thể đã rất khác".

Bộ Ngoại giao Israel từ chối bình luận về tuyên bố của ông Erdogan.

Vào năm 2018, Thổ Nhĩ Kỳ và Israel đã trục xuất đại sứ của nhau sau khi lực lượng Israel giết hàng chục người Palestine trong các cuộc đụng độ ở biên giới Gaza.

Vào tháng 8 năm nay, Israel cáo buộc Thổ Nhĩ Kỳ cấp hộ chiếu cho hàng chục thành viên của tổ chức Phong trào Kháng chiến Hồi giáo Hamas ở Istanbul. Phía Israel mô tả động thái này là "một bước đi rất thiếu thân thiện".

Sau cuộc bầu cử năm 2006, nhà cầm quyền Palestine bị chia làm hai. Lực lượng vũ trang Hamas kiểm soát Dải Gaza, trong khi Phong trào Giải phóng Dân tộc Palestine Fatah kiểm soát bờ Tây dưới sự lãnh đạo của Tổng thống Palestine Mahmoud Abbas. Thổ Nhĩ Kỳ nói Hamas là một phong trào chính trị hợp pháp đã giành được quyền lực thông qua các cuộc bầu cử dân chủ.

Trước đây Israel đã đạt được những thỏa thuận bình thường hóa quan hệ lần đầu tiên với hai quốc gia là Ai Cập vào năm 1979 và Jordan vào năm 1994.

Trong năm nay, Israel đã chính thức hóa quan hệ với bốn quốc gia Hồi giáo gồm các Tiểu vương quốc Ả Rập thống nhất, Bahrain, Sudan và Maroc. Hôm 23-12, Israel cho biết đang nỗ lực hướng tới bình thường hóa quan hệ với quốc gia Hồi giáo thứ năm, có thể ở châu Á.

Chính quyền Ankara đã từ chối các thỏa thuận do Mỹ làm trung gian. Trước đó ông Erdogan đe dọa sẽ đình chỉ quan hệ ngoại giao với Tiểu vương quốc Ả Rập thống nhất và rút đặc phái viên về nước vì nước này bình thường quan hệ với Israel.

Về phía Palestine, họ coi các thỏa thuận do Mỹ làm trung gian là sự phản bội lại yêu cầu lâu nay. Theo đó, Israel trước tiên phải đáp ứng các điều kiện của phía Palestine tiến tới cùng thành lập hai nhà nước.

DƯƠNG KHANG