Ông Đinh La Thăng ra tòa vụ Ethanol Phú Thọ thiệt hại 500 tỉ

Sáng nay, 22-1, TAND TP Hà Nội mở phiên xét xử vụ án vi phạm quy định về đầu tư công trình xây dựng gây hậu quả nghiêm trọng và lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ xảy ra tại Công ty CP Hóa dầu và nhiên liệu sinh học dầu khí (PVB).

12 bị cáo hầu tòa gồm ông Đinh La Thăng (cựu chủ tịch HĐQT Tập đoàn Dầu khí Việt Nam - PVN), Trịnh Xuân Thanh (cựu chủ tịch HĐQT Tổng công ty cổ phần Xây lắp dầu khí - PVC) và nhiều cựu lãnh đạo, nhân viên của PVB.

Ông Thăng quyết liệt “ưu ái” cho PVC

Theo cáo trạng, năm 2007 HĐQT PVN có nghị quyết về đầu tư xây dựng nhà máy sản xuất ethanol nhiên liệu ở phía Bắc với phương thức thành lập công ty cổ phần làm chủ đầu tư.

PVB được thành lập để thực hiện dự án với 49% vốn điều lệ từ các công ty con của PVN. Theo quyết định phê duyệt, dự án có tổng mức đầu tư hơn 1.300 tỉ đồng, địa điểm xây dựng tại huyện Tam Nông (Phú Thọ), dự kiến tháng 10-2010 đưa vào sử dụng.

Tháng 9-2008, PVB phê duyệt hồ sơ mời sơ tuyển gói thầu TK05 xây dựng nhà máy sản xuất ethanol nhiên liệu. Lúc này, PVC thành lập liên danh PVC/Alfa Laval/Delta-T để nộp hồ sơ dự tuyển.

Thời điểm đóng hồ sơ, sáu nhà thầu tham gia ứng tuyển nhưng tất cả đều chưa đạt 100% tiêu chí theo quy định. Trong đó, liên danh PVC/Alfa Laval/Delta-T không đáp ứng đủ về năng lực kỹ thuật, tư vấn, xây dựng, thậm chí báo cáo tài chính cho thấy PVC thua lỗ.

Hai bị cáo Đinh La Thăng và Trịnh Xuân Thanh. Ảnh: PVTH

Đáng chú ý, dù biết PVC chưa từng thực hiện dự án nào về lĩnh vực ethanol nhưng ngay từ khi PVB chưa triển khai lựa chọn nhà thầu, ông Đinh La Thăng với vai trò chủ tịch HĐQT PVN và trưởng ban chỉ đạo dự án đã chủ trì nhiều cuộc họp để định hướng giao thầu cho PVC.

Dựa trên chỉ đạo này, Trịnh Xuân Thanh yêu cầu thuộc cấp gửi văn bản đề nghị PVN và PVB xin được chỉ định thầu. Về phía mình, ông Thăng bút phê chỉ đạo cấp dưới giải quyết theo chủ trương chung của tập đoàn. Thực hiện chỉ đạo của ông Thăng, PVB không tổ chức đấu thầu theo kế hoạch mà lập hồ sơ để chỉ định thầu cho liên danh PVC/Alfa Laval/Delta-T.

Đặc biệt, Vũ Thanh Hà (cựu tổng giám đốc PVB) cố tình định hướng các thành viên trong tổ thẩm định bỏ ra ngoài hồ sơ các yêu cầu tiêu chí mà trước đó liên danh PVC/Alfa Laval/Delta-T bị đánh giá là không đủ năng lực nhằm chỉ định cho liên danh này trúng thầu.

Cáo trạng nhấn mạnh dù biết rõ liên danh của PVC không đủ năng lực nhưng ông Thăng vẫn quyết liệt chỉ đạo PVC và PVB đàm phán, nếu PVC chấp thuận giá của chủ đầu tư thì giao PVC thực hiện gói thầu.

Thiệt hại hơn 543 tỉ đồng

Tháng 8-2009, Vũ Thanh Hà tự ý ký quyết định (không thông qua HĐQT PVB) phê duyệt hợp đồng với liên danh PVC/Alfa Laval/Delta-T, mức giá trọn gói là hơn 58 triệu USD.

Tháng 9-2009, liên danh nhà thầu bắt đầu triển khai dự án, đến tháng 3-2013 thì PVC đơn phương dừng thi công nhà máy Ethanol Phú Thọ, dự án chưa có hạng mục nào hoàn thành bàn giao theo cam kết. Lý do PVC đưa ra là vì gặp rất nhiều khó khăn về tài chính, hoàn toàn chưa có kinh nghiệm quản lý và kết nối các giao diện về công nghệ…

Đáng chú ý, ngay trong quá trình thực hiện dự án, chính PVC từng có nhiều báo cáo thừa nhận liên danh của mình không đủ năng lực để thực hiện gói thầu TK05.

Theo cơ quan tố tụng, tính đến ngày khởi tố vụ án, PVB đã sử dụng gần 1.500 tỉ đồng để thực hiện dự án, trong đó vay ngân hàng hơn 754 tỉ đồng. PVB đã thanh toán cho PVC và Alfa Laval hơn 846 tỉ đồng.

Kết luận giám định cho thấy thiệt hại là hơn 543 tỉ đồng. Đây là số tiền lãi phát sinh mà PVB đã trả và còn phải trả cho các ngân hàng từ khi dự án dừng thi công đến ngày khởi tố vụ án, do hành vi lựa chọn nhà thầu không đủ năng lực gây ra.

VKS xác định ông Đinh La Thăng phạm tội vi phạm quy định về đầu tư công trình xây dựng gây hậu quả nghiêm trọng với vai trò chính. Quá trình điều tra, bị cáo thành khẩn khai báo, tích cực hợp tác với cơ quan điều tra, trước đây có nhiều thành tích xuất sắc trong công tác.

Với Trịnh Xuân Thanh, bị cáo biết rõ liên danh PVC/Alfa Laval/Delta-T không đủ năng lực nhưng vẫn tiếp nhận chỉ đạo của Đinh La Thăng để ký các văn bản, chủ trì nhiều cuộc họp nhằm để liên danh này được chỉ định gói thầu TK05.

Ngoài ra, Thanh còn chỉ đạo cấp dưới tại PVC tạm ứng trái quy định 25 tỉ đồng để mua 3.400 m2 đất ở thị trấn Tam Đảo (Vĩnh Phúc), sau đó chuyển nhượng khu đất cho công ty của mình, qua đó hưởng lợi 3 tỉ đồng.

Hành vi của Trịnh Xuân Thanh phạm hai tội vi phạm quy định về đầu tư công trình xây dựng gây hậu quả nghiêm trọng và lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ.

TUYẾN PHAN