Ông Biden không còn ngại chỉ trích ông Trump

Sau khi ông Donald Trump ăn tối cùng 2 cá nhân công khai bài Do thái hồi tháng 11/2022, Tổng thống Mỹ Joe Biden đã không ngần ngại chỉ trích trên mạng xã hội.

Trong khi đó, ông Doug Emhoff, phu quân của Phó tổng thống Kamala Harris, tổ chức hội nghị thượng đỉnh cho các nhà lãnh đạo Do Thái, còn Nhà Trắng thành lập lực lượng đặc nhiệm mới chống lại chủ nghĩa bài Do Thái.

Vài phút sau khi ông Trump đề nghị bác bỏ Hiến pháp Mỹ, Nhà Trắng đưa ra tuyên bố và khẳng định bảo vệ “tài liệu bất khả xâm phạm” này.

Hạ nghị sĩ Marjorie Taylor Greene nói những người xông vào Điện Capitol hồi 6/1/2021 sẽ được trang bị vũ khí và thành công nếu bà lãnh đạo. Thư ký báo chí Nhà Trắng không đợi phóng viên hỏi mà ngay lập tức bác bỏ bình luận này là “nguy hiểm”.

Vài tuần sau màn trình diễn tốt hơn mong đợi của đảng Dân chủ trong cuộc bầu cử giữa kỳ hồi tháng 11/2022, Tổng thống Biden và nhóm của ông đang phản ứng ngày càng nhanh chóng.

Động thái này diễn ra khi một số chiến lược gia đảng Dân chủ nhìn thấy lợi thế chính trị rõ ràng nếu đảng này có thể tạo ra sự tương phản với ông Trump, đảng Cộng hòa và các nhà lập pháp đảng Cộng hòa chuẩn bị tiếp quản Hạ viện, theo Washington Post.

Ngoài ra, đó cũng là thời điểm sau khi ông Trump tuyên bố tái tranh cử vào năm 2024, cũng như sau khi cuộc bầu cử giữa kỳ có kết quả không mấy tốt đẹp cho đảng Cộng hòa.

Nhấn mạnh việc bảo vệ nền dân chủ

Russell Riley - nhà sử học về tổng thống tại Trung tâm Miller của Đại học Virginia - cho biết với thế đa số có cách biệt không lớn, các nhà lãnh đạo đảng Cộng hòa tại Hạ viện Mỹ sẽ cần lá phiếu của gần như toàn bộ hạ nghị sĩ đảng Cộng hòa ở viện này.

Điều đó khiến những nhà lập pháp mang quan điểm kích động trong đảng Cộng hòa có sức ảnh hưởng lớn hơn.

“Mỗi khi một sự phẫn nộ nào đó xảy ra cơ quan này (Hạ viện), đó sẽ là lời nhắc nhở người dân Mỹ về ông Donald Trump, khiến mọi người tin đây là vẫn đảng của ông Trump”, ông nói. “Những hành vi ồn ào tại Hạ viện sẽ là lời nhắc rằng đảng này (đảng Cộng hòa) thích gây ồn ào hơn là quản trị”.

Các quan chức Nhà Trắng cho biết ông Biden từ lâu cảm thấy cần phải công khai bác bỏ chủ nghĩa chính trị cực đoan và những lời kêu gọi bạo lực.

Ông Biden cũng liên tục tuyên bố ông quyết định tranh cử đối đầu ông Trump sau khi chứng kiến những người theo chủ nghĩa da trắng thượng đẳng tập trung ở Charlottesville năm 2017.

Trong bài diễn văn tổng thống vào giờ vàng đầu tiên của năm 2021, ông Biden lên án các cuộc tấn công nhắm vào người châu Á. Trước thềm bầu cử giữa kỳ tháng 11/2022, ông Biden có 2 bài phát biểu vào khung giờ vàng về tầm quan trọng khi bảo vệ nền dân chủ.

Tổng thống Biden tại Nhà Trắng trước khi có bài phát biểu dịp Giáng sinh vào tuần trước. Ảnh: Washington Post.

Khi ngày bầu cử đến gần, ông Biden và các đồng minh đã chỉ đích danh một số thành viên đảng Cộng hòa, vừa chỉ trích chính sách, vừa mô tả họ là mối đe dọa với trật tự hiến pháp.

Các cố vấn của tổng thống tin rằng việc ông Biden nhấn mạnh nền dân chủ trong những tuần cuối của chiến dịch tranh cử giữa kỳ là mấu chốt, khi nhiều ứng viên được ông Trump ủng hộ nhưng bị đảng Dân chủ chỉ trích đã thua trong các cuộc đua quan trọng vào Thượng viện Mỹ, thống đốc, thư ký bang và các vị trí quan trọng khác.

Phản ứng mang phần chế nhạo

Sau cuộc bầu cử giữa kỳ năm 2022, khi đảng Cộng hòa chiếm đa số 222 - 213 trong Hạ viện Mỹ và ông Trump chính thức tuyên bố tái tranh cử, Nhà Trắng lại càng không ngần ngại chỉ ra những thông điệp có vẻ đi ngược lại tư tưởng dân chủ.

Các quan chức Nhà Trắng phủ nhận đây là chiến lược bầu cử, khẳng định ông Biden “điểm mặt chỉ tên” một phần là vì ngày càng có nhiều luận điệu đáng xấu hổ.

Khi tổng thống gặp các nhà sử học tại Nhà Trắng vào đầu năm 2022, họ nói điều quan trọng là phải mạnh mẽ đối đầu với chủ nghĩa cực đoan, ngăn chặn điều này xâm nhập vào dòng chính thống của nền chính trị Mỹ.

Các trợ lý cũng cho biết ông Biden chỉ trích ông Trump một phần vì đây là điều các nhà lãnh đạo đảng Cộng hòa không làm.

“Như tổng thống đã nói nhiều lần, các nhà lãnh đạo có nghĩa vụ lên án chương trình MAGA cực đoan, trong đó có rất nhiều quan chức cấp quốc gia của đảng Cộng hòa có liên quan”, người phát ngôn Nhà Trắng Andrew Bates cho biết.

Ông Bates thường là quan chức phản hồi các tuyên bố và hành động của ông Trump cùng các đảng viên Cộng hòa. MAGA là tên viết tắt cho cụm từ "Làm nước Mỹ vĩ đại trở lại", một khẩu hiệu của ông Trump.

Ông Trump nói chuyện với các phóng viên trong đêm bầu cử giữa kỳ 2022 ở Florida. Ảnh: Washington Post.

Bất kể mục đích là gì, rõ ràng những tuyên bố khiêu khích từ các đảng viên Cộng hòa hiện vấp phải phản ứng nhanh chóng của Nhà Trắng. Trong khi trước đó, chính quyền ông Biden thường chọn cách im lặng.

Đầu nhiệm kỳ tổng thống, ông Biden hầu như không đề cập đến ông Trump, dường như mong muốn cựu tổng thống sẽ biến mất khỏi công chúng vì không còn được chú ý. Nhưng trước khả năng tái đấu với người tiền nhiệm, ông Biden đôi khi có phản ứng mang phần chế giễu.

Trong tháng 12/2022, ông Trump rào trước sẽ có “THÔNG BÁO LỚN” trên nền tảng Truth Social. Sau đó, ông tiết lộ bộ sưu tập thẻ bài NFT in chân dung ông trong nhiều trang phục khác nhau, theo Hill. Bộ sưu tập NFT được bán 99 USD mỗi thẻ với số lượng giới hạn.

Ông Biden không ngại ngần lên Twitter công kích đối thủ cũ, và có thể là cả đối thủ tương lai.

“Tôi cũng có một số THÔNG BÁO LỚN trong vài tuần qua”, ông viết hôm 15/12, liệt kê một số thành tựu như lạm phát giảm đà, Đạo luật Tôn trọng Hôn nhân được thông qua và ngôi sao bóng rổ Brittney Griner được trả tự do.

Phương Linh