Nước trên sao Hỏa bị chôn vùi dưới bề mặt

Hầu hết nước được cho là đã bị mất vào không gian, nhưng một nghiên cứu mới do NASA tài trợ cho rằng lượng nước trên sao Hỏa không đi đâu cả mà bị mắc kẹt trong các khoáng chất trong lớp vỏ.

Eva Scheller, tác giả chính của bài báo mới trên tạp chí Science, cho biết: “Lớp vỏ tạo thành cái mà chúng ta gọi là khoáng chất ngậm nước, vì vậy khoáng chất thực sự có nước trong cấu trúc tinh thể của chúng”.

Trên thực tế, mô hình của Scheller cho thấy bất cứ nơi nào có khoảng 30 - 99% lượng nước ban đầu vẫn bị giữ lại bên trong các khoáng chất này.

Sao Hỏa sơ khai được cho là có đủ nước để bao phủ toàn bộ hành tinh trong khoảng 100 đến 1.500 m đại dương.

Bởi vì hành tinh này mất từ trường sớm, bầu khí quyển của nó dần dần bị tước bỏ, và có khả năng đây là nguyên nhân khiến lượng nước biến mất.

Nhưng các tác giả của nghiên cứu mới tin rằng phần lớn lượng nước của sao Hỏa vẫn còn ở lại trên hành tinh này.

Sử dụng các quan sát được thực hiện bởi tàu thám hiểm sao Hỏa cũng như các thiên thạch từ hành tinh này, nhóm nghiên cứu tập trung vào hydro, một thành phần quan trọng của nước.

Có nhiều loại nguyên tử hydro khác nhau. Hầu hết chỉ có một proton trong hạt nhân của chúng, nhưng một phần nhỏ, khoảng 0,02%, có cả proton và neutron, khiến chúng nặng hơn. Chúng được gọi là deuterium, hoặc hydro "nặng".

Vì loại nhẹ hơn thoát ra khỏi bầu khí quyển của hành tinh với tốc độ nhanh hơn, nên việc mất phần lớn nước vào không gian sẽ để lại tương đối nhiều deuterium hơn.

Nhưng với lượng nước mà hành tinh được cho là đã bắt đầu và tốc độ thoát hydro hiện tại mà tàu vũ trụ quan sát được, thì tỷ lệ deuterium trên hydro hiện tại không thể được giải thích chỉ bằng sự mất mát nước vào trong khí quyển.

Thay vào đó, các tác giả của nghiên cứu nói rằng có sự kết hợp của hai cơ chế: giữ nước trong các khoáng chất trong vỏ hành tinh cũng như mất nước vào khí quyển.

"Bất cứ khi nào bạn có một tảng đá và nó tương tác với nước, sẽ có một loạt các phản ứng rất phức tạp tạo thành một khoáng chất ngậm nước", Scheller nói.

Quá trình này, được gọi là "phong hóa hóa học," cũng diễn ra trên Trái đất, ví dụ như với đất sét, cũng được tìm thấy trên sao Hỏa.

Nhưng trên hành tinh của chúng ta, núi lửa tái chế nước trở lại bầu khí quyển. Tuy nhiên, sao Hỏa không có các mảng kiến tạo, khiến những thay đổi đó là vĩnh viễn.

Theo mô phỏng của nhóm nghiên cứu, hành tinh này bị mất phần lớn nước từ 4 đến 3,7 tỷ năm trước, có nghĩa là "Sao Hỏa giống như chúng ta thấy ngày nay trong 3 tỷ năm qua", Scheller nói.

Nhóm nghiên cứu đặt kỳ vọng vào robot Perseverance mới hạ cánh vào tháng trước trên sao Hỏa.

“Sứ mệnh Perseverance sẽ điều tra chính xác các quá trình và phản ứng gây ra sự cô lập nước trong lớp vỏ", bà Scheller cho biết.

Bắc Hiệp

Theo AFP

Bắc Hiệp