Nước Mỹ rối ren trước ngày ông Biden nhậm chức

Hạ viện Mỹ thúc đẩy tiến trình luận tội, phế truất Tổng thống đương nhiệm Donald Trump vì vai trò trong vụ bạo loạn tại tòa nhà Quốc hội hôm 6-1. Trong khi đó, Phó Tổng thống Mỹ Mike Pence bày tỏ phản đối việc viện dẫn Tu chính án thứ 25 để phế truất ông Trump.

Người ủng hộ ông Trump tập trung bên ngoài tòa nhà Quốc hội ở thủ đô Washington hôm 6-1. Ảnh: AFP

Hạ viện Mỹ theo đuổi kế hoạch phế truất

Trưa 13-1 (giờ Việt Nam), Hạ viện Mỹ đã thông qua nghị quyết kêu gọi Phó Tổng thống Mike Pence kích hoạt Tu chính án thứ 25 nhằm phế truất Tổng thống Donald Trump, mặc dù trước đó cùng ngày ông Pence khẳng định sẽ không làm việc này.

Phe Dân chủ tại Hạ viện đang gây sức ép buộc Phó Tổng thống Pence viện dẫn Tu chính án thứ 25 để phế truất Tổng thống Trump, nếu không họ sẽ tiến hành bỏ phiếu về việc luận tội ông chủ Nhà Trắng. Nội dung Tu chính án thứ 25 cho phép loại bỏ tổng thống nếu phó tổng thống và đa số nội các tuyên bố tổng thống không còn đủ khả năng đảm nhận chức vụ. Hai viện quốc hội cần xem xét và thông qua việc này với số phiếu ủng hộ quá bán.

Phó Tổng thống Mike Pence phản đối

Tuy nhiên, Phó Tổng thống Pence đã gửi thư tới Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi bày tỏ phản đối việc viện dẫn Tu chính án thứ 25 để phế truất Tổng thống đương nhiệm Donald Trump. Trong bức thư, Phó Tổng thống Pence viết: “Tôi hối thúc bà và tất cả thành viên Quốc hội tránh những hành động gây chia rẽ và “đổ thêm dầu vào lửa” hơn nữa những cảm xúc giận dữ hiện nay… Tôi không tin rằng một hành động như vậy là có lợi cho đất nước hay phù hợp với Hiến pháp của chúng ta. Tôi mong bà cùng tất cả các thành viên Quốc hội tránh những hành động gây chia rẽ và kích động sự giận dữ trong lúc này… Hãy hợp tác với chúng tôi để hạ nhiệt và đoàn kết đất nước của chúng ta trong bối cảnh chúng ta đang chuẩn bị cho lễ nhậm chức của Tổng thống đắc cử Joe Biden. Tôi cam kết với bà rằng bản thân sẽ tiếp tục làm phần việc của mình với niềm tin lớn đặt vào chính quyền sắp tới nhằm đảm bảo một quá trình chuyển giao quyền lực trong trật tự”.

Ông Pence cho rằng việc áp dụng Tu chính án thứ 25 vào lúc này sẽ tạo một tiền lệ xấu, bởi quy định này vốn chỉ áp dụng cho trường hợp tổng thống không còn đủ khả năng lãnh đạo đất nước. Theo ông Pence, chính quyền cần dồn toàn bộ nguồn lực cho công tác chuyển giao quyền lực cho chính quyền mới của Tổng thống đắc cử Joe Biden.

Ngày 13-1, Hạ viện Mỹ sẽ bỏ phiếu về việc luận tội đối với Tổng thống Trump với cáo buộc nhà lãnh đạo này đã kích động bạo loạn chống chính phủ.

3 thành viên đảng Cộng hòa tuyên bố ủng hộ

Tờ New York Times dẫn 3 nguồn tin đáng tin cậy cho biết, 3 thành viên đảng Cộng hòa Mỹ sẽ ủng hộ đảng Dân chủ tiến hành các thủ tục luận tội đối với Tổng thống Trump.

Lãnh đạo phe đa số Thượng viện thuộc đảng Cộng hòa, Mitch McConnell, được cho là “hài lòng” với những nỗ lực luận tội ông Trump của các thành viên đảng Dân chủ tại Hạ viện. Ông tin rằng điều này sẽ giúp việc “loại bỏ” Tổng thống khỏi đảng Cộng hòa dễ dàng hơn nhiều. Theo trang Fox News, cách hành xử của ông Trump dẫn đến biến cố tại đồi Capitol ngày 6-1 khiến McConnell không hài lòng. Do đó, ông sẽ ủng hộ kế hoạch luận tội ông Trump của đảng Dân chủ. Trích dẫn các nguồn tin quen thuộc với vấn đề này, tờ New York Times đưa tin hôm 13-1 rằng quan chức đảng Cộng hòa đã nói với các cộng sự của mình rằng ông Trump phải bị luận tội liên quan đến cuộc bạo loạn trong nỗ lực thách thức kết quả bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2020.

Hạ nghị sĩ Liz Cheney, thành viên đảng Cộng hòa tại Hạ viện, cũng cho biết bà sẽ bỏ phiếu ủng hộ việc luận tội tổng thống. Trong một tuyên bố, Cheney đã đổ lỗi hoàn toàn cho ông Trump về cuộc bạo loạn. Bà cho rằng ông đã “tập hợp đám đông và thổi bùng ngọn lửa của cuộc bạo loạn này”.

Ông Trump chỉ trích đảng Dân chủ

Tổng thống Trump gọi kế hoạch luận tội của phe Dân chủ tại Hạ viện là phần tiếp theo của “cuộc săn phù thủy lớn nhất trong lịch sử chính trị”. Ông Trump cũng khẳng định bài phát biểu của ông trước hàng nghìn người ủng hộ vào tuần trước, khuyến khích họ tuần hành tới trụ sở Quốc hội, là “hoàn toàn phù hợp” và không liên quan tới vụ bạo loạn xảy ra sau đó. Ông cho biết: “Họ đã phân tích bài phát biểu của tôi từng lời và đoạn cuối, câu cuối, và tất cả mọi người chính xác chỉ nghĩ rằng nó hoàn toàn phù hợp”.

Trong khi đó, theo một nguồn tin thân cận với Tổng thống, ông Trump sẽ không cân nhắc đến việc từ chức: “Ông ấy sẽ không làm vậy”. Một cố vấn cấp cao Nhà Trắng khác thì nhận định: “Từ chức nghĩa là chấp nhận thất bại, do đó, ông ấy sẽ không làm vậy”. Cố vấn này cũng cho biết hiện tại Thượng viện không có đủ thời gian để kết tội ông Trump. Vì thế, Tổng thống có thể kết thúc nhiệm kỳ mà không lo bị bẽ mặt trong một sự kiện như vậy. “Chúng tôi sẽ vượt qua ngày 20 và tiếp tục tiến về phía trước”, quan chức này cho hay.

AN BÌNH