Nước mắm truyền thống Phú Quốc, có một không hai!

Du khách đến Phú Quốc ngoài tham quan, ai cũng muốn mua cho mình thùng nước mắm truyền thống.

Chắt chiu từng giọt

Đến với Phú Quốc, ngoài thưởng lãm cảnh quan thiên nhiên đẹp, du khách không thể không đến tham quan làng nước mắm, nơi ghi lại dấu ấn lịch sử truyền thống của thương hiệu gia vị đặc trưng của người Việt hơn 200 năm qua.

Bước chân đến làng nước mắm, một mùi thơm thoang thoảng thân thuộc lan tỏa bầu không khí nơi đây. Đi sâu vào từng hộ gia đình, tận mắt chứng kiến quy trình làm nước mắm mới thấy được công phu và tâm huyết của những người xây dựng thương hiệu truyền thống này.

Khác với nhiều nơi làm nước mắm khác, điều đặc biệt ở Phú Quốc là dụng cụ ủ chượp: Để ướp nước mắm là các thùng gỗ rất to chứ không phải ướp bằng lu làm bằng đất nung. Các thùng này được làm từ loại gỗ mẹ điếc, bời lời, bu bu và một số loại gỗ chỉ có tại rừng Phú Quốc, mỗi thùng cao từ 3 đến 4 mét, đường kính của thùng có thể lên tới 3 mét. Trên mỗi thùng gỗ đều có ghi thông số về thời gian và quy trình ủ, ướp...

Đến với làng nước mắm Phú Quốc, du khách đều được người dân ở đây chia sẻ mọi bí quyết, không giấu giếm bất cứ công đoạn nào, vì với quy trình này nơi khác không thể làm ra các sản phẩm như ở đây. Ngoài được ướp bằng thùng gỗ, tạo nên hương vị đặc trưng của nước mắm Phú Quốc chính là nguồn nguyên liệu và cách ủ rất đặc trưng. Nguyên liệu chính là cá cơm tươi đánh bắt được ở vùng biển Phú Quốc. Cá cơm có đến hơn chục loại, nhưng để làm nước mắm ngon phải làm từ cá cơm sọc tiêu, cá cơm than và cá cơm đỏ thì nước mắm mới có màu cánh gián đậm và thơm ngon tinh khiết Khi người dân đánh bắt cá, họ đã tự trang bị các dụng cụ để ủ ướp cá tươi với muối sao cho đảm bảo đến khi tàu thuyền cập bến thì cá cơm đã ướp muối được đưa vào thùng gỗ để ủ khoảng thời gian 1 năm mới bắt đầu cho ra những giọt nước mắm đầu tiên đậm đà hương vị biển.

Khẳng định thương hiệu Việt

Huyện Phú Quốc hiện có khoảng 53 hộ gia đình sản xuất nước mắm được duy trì qua nhiều thế hệ. Trải qua nhiều thăng trầm, thậm chí là đối mặt với những kẻ phá hoại thương hiệu, nhưng người làm nước mắm tại đây tiếp tục giữ vững nghề, tâm huyết tạo ra sản phẩm, phát huy giá trị truyền thống nước mắm Phú Quốc. Sản phẩm này hoàn toàn không có chất bảo quản, không có các chất ảnh hưởng tới sức khỏe người dùng.

Hiện mỗi năm, nghề làm nước mắm ở Phú Quốc cung cấp ra thị trường khoảng 25 triệu lít, doanh thu hàng trăm tỷ đồng. Nước mắm truyền thống Phú Quốc đã được UBND tỉnh Kiên Giang công nhận là làng nghề truyền thống từ lâu và được sự bảo hộ của châu Âu về chỉ dẫn địa lý. Không chỉ là sản phẩm thương mại, đối với nhiều người làm nước mắm truyền thống nơi đất đảo này, nước mắm Phú Quốc còn là sản phẩm tinh thần, chuyên chở kỳ vọng góp phần mang đến sự độc đáo, phong phú cho văn hóa ẩm thực của người Việt, tự hào giới thiệu đến bạn bè quốc tế.

Phóng viên Đại Đoàn Kết ghi nhận lại những hình ảnh đẹp của người dân nơi đây, hàng ngày luôn miệt mài nâng niu những giọt nước mắm tinh khiết, sản vật của người Việt…

Cá cơm đã ướp muối đưa vào thùng phải đảm bảo công thức 3 phần cá, thêm 1 phần muối rải đều lên thùng ủ chượp. Đây là công đoạn khá nghiêm ngặt vì bỏ ít muối hay nhiều sẽ bị hư cả thùng.

Từ khi đưa nguyên liệu vào đến khi cho ra thành phẩm phải mất khoảng 12-15 tháng, sau đó nước mắm được đưa ra thùng nhựa lớn.

Cá sau khi bỏ vào thùng, phải dùng các thanh cây gỗ và tấm bạc ém chặt. Công đoạn này cũng rất quan trọng tránh tình trạng nguyên liệu bị trồi lên sẽ bị hư.

Sau khi hoàn tất các công đoạn ủ chượp, kiểm tra chất lượng tiến hành đóng chai nước mắm.

Các thí sinh tại cuộc thi Hoa hậu Hòa bình Thế giới (tổ chức tại Phú Quốc) thích thú khi được tham quan làng nước mắm và nếm thử nước mắm truyền thống có một không hai.

Du khách nước ngoài cảm thấy rất thú vị khi được nếm thử nước mắm truyền thống Phú Quốc.

Những giọt nước mắm cốt đậm đặc có màu cánh gián rất đặc trưng, độ đạm trung bình khoảng 40 độ là đảm bảo chất lượng (đây là tiêu chuẩn truyền thống của người dân Phú Quốc).

Hoàng Giám - Quang Vinh