Nước cờ khó đoán định

Cựu Tổng thống Mỹ George H.W. Bush đã qua đời ở tuổi 94

Thái độ lạnh nhạt của hai nhà lãnh đạo Mỹ và Nga tại Hội nghị G20 sau tuyên bố hủy cuộc gặp.

Lý do cuộc gặp bị hủy, theo ông chủ Nhà Trắng nêu ra trước đó, là do Nga chưa trao trả cho Ukraine ba tàu hải quân Berdyansk, Nikopol và Yana Kapu, vốn vi phạm lãnh hải Nga khi di chuyển từ Biển Đen đến eo biển Kerch (trên biển Azov, ngoài khơi bán đảo Crimea).

Theo quan điểm của Mátxcơva, các tàu này đã có hành động nguy hiểm, không tuân theo yêu cầu chính đáng của Nga, dẫn tới việc toàn bộ tàu và 23 thủy thủ bị bắt giữ. Những người này sau đó đã bị khởi tố về tội vượt biên bất hợp pháp.

Nhận định về vụ việc này, Tổng thống Nga V.Putin cho rằng đây là sự khiêu khích cố ý, đồng thời lưu ý rằng trong số các thành viên thủy thủ đoàn vi phạm có hai nhân viên an ninh Ukraine, được cho là đã lãnh đạo chiến dịch đặc biệt này. Ông chủ Điện Kremlin cũng nhấn mạnh, các nhân viên biên phòng Nga đã thực hiện đúng chức năng của mình trong việc bảo vệ biên giới quốc gia.

Dù động thái của Tổng thống Mỹ khiến nhiều người bất ngờ, nhưng Mátxcơva lại rất bình thản. Phát ngôn viên Tổng thống Nga Dmitry Peskov cho biết, Tổng thống V.Putin sẽ vẫn hiện diện ở Argentina để giải quyết những công việc cho nước Nga. Việc không tổ chức được cuộc gặp thượng đỉnh với người đồng cấp Mỹ sẽ tạo khoảng trống thời gian để Tổng thống V.Putin tiến hành các cuộc gặp gỡ hữu ích khác với các đối tác của Nga bên lề Hội nghị G20.

Theo các nhà phân tích, việc bất ngờ hủy bỏ cuộc gặp với Tổng thống Nga V.Putin một lần nữa cho thấy sự khó đoán định của Tổng thống Mỹ D.Trump trong việc đưa ra các quyết sách. Có thể, đây là động thái thăm dò của ông chủ Nhà Trắng, bậc thầy về đàm phán, nhằm thử phản ứng từ phía Mátxcơva liên quan tới vụ căng thẳng trên biển Azov.

Mặc dù Washington chưa thể hiện quan điểm một cách mạnh mẽ về vụ căng thẳng trên biển Azov, nhưng các đồng minh của họ đã ủng hộ Ukraine hết mình. Điển hình là việc Anh đã điều thêm tàu chiến hiện đại đến gần khu vực biển xảy ra căng thẳng, trong khi Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) cũng khẳng định ủng hộ Ukraine hết mực.

Theo giới quan sát, sự bình thản của Mátxcơva cho thấy những sức ép như trên chưa đủ mạnh để Nga phải thay đổi quyết định trong những vấn đề đang có mâu thuẫn với Mỹ. Như vậy, khi chưa có đủ sức ép và lợi thế tuyệt đối, Tổng thống Mỹ đương nhiên chưa ngồi vào bàn đàm phán, đặc biệt là trước một đối thủ lão luyện như Tổng thống Nga.

Việc từ chối gặp mặt lần này được nhiều kênh truyền thông đánh giá là một bước lùi mới trong quan hệ Nga - Mỹ, khi mà hai bên có quá nhiều căng thẳng mà chưa giải quyết được. Tuy vậy, động thái này cũng sẽ không đẩy những căng thẳng đi xa hơn và cơ hội ngồi lại với nhau giữa lãnh đạo hai cường quốc hàng đầu thế giới vẫn rộng mở. Thực tế, bản thân ông chủ Nhà Trắng cũng không giấu giếm mong muốn này, khi tuyên bố "vẫn trông đợi vào một cuộc họp đầy ý nghĩa ngay khi tình hình được giải quyết".

Nước cờ khó đoán định