Nữ phi công lái máy bay chiến đấu huyền thoại của Liên Xô

Theo trang Tvzvezda của Các lực lượng vũ trang Nga, Lydia Litvyak sinh ngày 18-8-1921 tại Moscow. Năm 14 tuổi, Lydia Litvyak đăng ký tham gia câu lạc bộ (CLB) hàng không và một năm sau đó, thực hiện chuyến bay đơn đầu tiên. Sau đó, bà tiếp tục việc học của mình tại Trường Hàng không Kherson của Liên Xô. Sau khi tốt nghiệp, Lydia Litvyak gia nhập CLB Hàng không Kalinin. Tháng 5-1941, trên Tạp chí Máy bay của Liên Xô đăng bài báo về những giáo viên hướng dẫn bay giỏi nhất tại Moscow, trong đó có Lydia Litvyak. Tại CLB Hàng không Kalinin, Lydia Litvyak đã đào tạo 45 học viên.

Nữ phi công Lydia Litvyak. Ảnh: Russian7.ru.

Khi cuộc Chiến tranh vệ quốc vĩ đại bắt đầu, người ta quyết định sơ tán CLB Hàng không Kalinin đến thành phố Ufa. Vì muốn tham gia chiến đấu ở mặt trận, Lydia Litvyak đã từ chối lui về hậu phương. Dẫu vậy, hết lần này đến lần khác, đề nghị được ra chiến trường của Lydia Litvyak bị từ chối vì CLB Hàng không Kalinin muốn cô ở lại để đào tạo phi công. Mọi chuyện thay đổi khi Anh hùng Liên Xô Marina Raskova nỗ lực để phụ nữ đóng vai trò tích cực hơn trong cuộc Chiến tranh vệ quốc vĩ đại. Bà Marina Raskova đã thuyết phục nhà lãnh đạo Liên Xô Joseph Stalin thành lập trung đoàn hàng không nữ. Theo kế hoạch ban đầu, sẽ chỉ có một trung đoàn hàng không nữ được thành lập. Tuy nhiên, do có rất nhiều phụ nữ muốn tham gia chiến đấu nên 3 trung đoàn hàng không đã được thành lập, gồm: Trung đoàn hàng không máy bay chiến đấu 586 (sử dụng máy bay chiến đấu Yak-1), Trung đoàn hàng không máy bay ném bom 587 (sử dụng máy bay ném bom Pe-2) và Trung đoàn hàng không máy bay ném bom đêm 588 (sử dụng máy bay Polikarpov Po-2). Các nữ phi công của Trung đoàn 588 được binh lính Đức quốc xã gọi là “Phù thủy đêm”.

Lydia Litvyak mơ ước được gia nhập Trung đoàn hàng không máy bay chiến đấu 586. Để được nhận, những người xin tham gia phải thực hiện các chuyến bay kiểm tra về khả năng không chiến, nhào lộn, kiểm soát tốc độ. Ngày 9-12-1941, tại sân bay Engels gần thành phố Saratov, giấc mơ của Lydia Litvyak đã thành hiện thực. Bà vượt qua kỳ thi thành công và được nhận vào Trung đoàn hàng không máy bay chiến đấu nữ 586. Trước khi ra chiến trường, Lydia Litvyak cùng đồng đội phải trải qua đợt huấn luyện bổ sung. Giáo viên huấn luyện bay cảm thấy ấn tượng với cách lái máy bay toát lên sự mạnh mẽ của Lydia Litvyak, đặc biệt trong các chuyến bay huấn luyện đêm. Bà có thị lực tinh tường và điều khiển máy bay hạ cánh chính xác trong đêm tối. Vào cuối tháng 2-1942, Lydia Litvyak cùng với đồng đội đi làm nhiệm vụ chiến đấu đầu tiên, tuần tra một cây cầu sắt qua sông Volga từ trên không. Ngày 27-5-1942, 8 nữ phi công thuộc phi đoàn đầu tiên của Trung đoàn 586, trong đó có Lydia Litvyak quyết định viết một lá thư gửi nhà lãnh đạo Stalin yêu cầu nhanh chóng đưa họ ra mặt trận, đến các tuyến phòng thủ chính của đất nước. Trong lá thư của mình, các nữ phi công này viết rằng: Là những phi công lái máy bay chiến đấu chuyên nghiệp, họ muốn bảo vệ bầu trời của Tổ quốc, tiêu diệt kẻ thù trên trời và dưới mặt đất. 3 tháng sau, họ đã được gửi ra mặt trận. Ngày 13-9-1942, trên bầu trời thành phố Stalingrad, 4 chiếc Yak-1 của Liên Xô đã đụng độ với 8 chiếc máy bay Junkers và Messerschmitts của Đức quốc xã. Đây là chuyến bay thứ hai của Lydia Litvyak. Bà tiếp cận máy bay đối phương ở phía sau và ra đòn tấn công. Chiếc Junkers bốc cháy và rơi xuống. Đúng lúc đó, một đồng đội của Lydia Litvyak bị chiếc Messerschmitt tấn công. Để giải nguy cho đồng đội mình, Lydia Litvyak lao vào đối phương và bắn hạ, dù cho đối phương vốn dày dạn kinh nghiệm chiến đấu. Ngày 23-2-1943, Lydia Litvyak được trao Huân chương Sao Đỏ.

Nữ phi công Lydia Litvyak đã anh dũng hy sinh trong trận chiến ở khu vực sông Mius vào ngày 1-8-1943. Bà được trao tặng danh hiệu Anh hùng Liên Xô. Trong một năm ở mặt trận, Lydia Litvyak đã thực hiện 268 chuyến bay chiến đấu, bắn hạ 15 máy bay địch và trở thành người phụ nữ lái máy bay chiến đấu có nhiều thành tích nhất trong toàn bộ cuộc chiến.

LÂM ANH