NSND Tiến Dũng: Để có được sứ mệnh lan tỏa và trao truyền cần cả đời người

Báo Nghệ An có cuộc trò chuyện với NSND Tiến Dũng trước đêm nhạc.

- 40 năm có thể không quá dài so với đời người nhưng là chặng thời gian đáng kể đối với một sự nghiệp âm nhạc. Ông nói sao về điều này?

- Trước hết cần phải nói rằng, 40 năm đối với tôi là chặng đường khá dài về mặt con số nhưng không dài về một chặng đường âm nhạc vì mỗi một người nghệ sỹ cần có thời gian sơ khai để được bước chân vào ngôi nhà âm nhạc mà người ta gọi là bén duyên nghề, và tiếp theo là những năm tháng nỗ lực miệt mài để khẳng định tên tuổi.

NSND Tiến Dũng trình diễn ca khúc Neo đậu bến quê sáng tác Thuận Yến trong đêm chạy thử chương trình. Ảnh: Thanh Nga

- Vậy thì 40 năm chúng ta có thể chia ra, 10 năm đầu để được biểu diễn cống hiến và miệt mài lao động, học hỏi để tỏa sáng. 10 năm tiếp theo là những nghiên cứu sáng tạo cho dòng nhạc mà mình theo đuổi. 20 năm nữa là những trao truyền, lan tỏa. Nhưng để có 20 năm trao truyền đó thì bản thân người nghệ sỹ phải tìm tòi, nghiên cứu và sáng tạo rất nhiều, ngoài mảng sáng tác ca khúc thì phải có được những biên soạn mới để cho ra đời nhiều hình mẫu sống động của dân ca cổ nhằm bảo tồn ví, giặm và trao truyền nó một cách tự nhiên nhất, vậy 20 năm là chưa đủ. Vì thế để đi hết con đường âm nhạc cần cả một đời người.

- Có người cho rằng hiếm có nghệ sỹ nào thành công được trên cả ba lĩnh vực biểu diễn, sáng tác và nghiên cứu, vậy thưa NSND, với ông, lĩnh vực nào ông cho là quan trọng nhất, thành công nhất trong chặng đường 40 năm ông đến với âm nhạc?

- Tôi xuất thân là kỹ sư địa chất và bén duyên với âm nhạc nhờ niềm đam mê dân ca và những giai điệu quê hương nên đã được đầu quân và Đoàn dân ca Nghệ Tĩnh từ đầu những năm 80 của thế kỷ trước. Trải qua quá trình phấn đấu rèn luyện may mắn tôi là người được khán, thính giả xứ nghệ yêu thương vì những ca khúc như: Đi trong Hương Tràm, Trăng khuyết, Giữa Mạc tư khoa nghe câu hò Nghệ Tĩnh, Người về thăm quê. Và cũng chính những ca khúc đó đã làm nên tên tuổi ca sỹ Tiến Dũng thời ấy.

Nhưng sau này tôi đi sâu vào nghiên cứu soạn lời cho các điệu ví, dặm cổ để cho ra đời nhiều bài hát quen thuộc được nhiều người yêu thích như: Một lòng đợi bạn, Bần hát ghẹo, ví giận thương...đây chính là mạch nguồn đam mê chảy mãi trong tôi không lúc nào ngơi nghỉ. Cũng trong thời gian này tôi tham gia công tác giảng dạy tại trường Văn hóa nghệ thuật của tỉnh và đã có dịp được gặp gỡ với nhiều học trò giỏi, chính họ đã cho tôi được cộng hưởng đam mê và đưa dân ca đến thật gần với đời sống, với người lao động...

Vì vậy, để nói lĩnh vực nào quan trọng nhất, đáng kể nhất thì tôi nghĩ mỗi giai đoạn mỗi chặng đường tôi đều tự đặt lên vai mình một trọng trách để hoàn thành tốt nhất mục tiêu mình đặt ra.

NSND Tiến Dũng và con gái, ca sỹ Hương Tràm. Ảnh: FBNV

- Người ta nói gia đình ông là gia đình nghệ sỹ thành công, các con ông tuy không theo đuổi dòng nhạc mà ông đang theo đuổi nhưng đã gặt hái được nhiều thành công và được công chúng cả nước mến mộ. Vậy ông có cách trao truyền nào để các con mình có thể dù không hát dân ca nhưng vẫn yêu quý trân trọng và thực hiện nghĩa vụ trao truyền nó?

Hương Tràm sẽ biểu diễn ca khúc "Hát trọn về anh" trong đêm "40 năm con đường âm nhạc" của NSND Tiến Dũng. Ảnh: Thanh Nga

- Ví như trong chương trình này các cháu Hương Tràm và Tiến Mạnh dù không theo đuổi dòng nhạc dân ca nhưng lại hát những ca khúc mà tôi viết có ít nhiều mang âm hưởng dân ca, hoặc âm hưởng dân ca miền núi Nghệ An. Và để hát ngọt, để thẩm thấu ca khúc các cháu đã tập luyện rất kỹ, rất nghiêm túc, và tôi rất hài lòng về điều đó.

Đối với tôi, để thực hiện nghĩa vụ trao truyền cần nhất vẫn là biết cách yêu dân ca xứ Nghệ ở mọi lúc mọi nơi. Và các con tôi đã có điều này từ thuở bé, dù các cháu không hướng chọn nó cho sự nghiệp biểu diễn của mình. Và chỉ yêu quý, chỉ hát ê a mỗi khi nghe băng đĩa của bố cũng là cách các cháu lan tỏa câu dân ca xứ Nghệ.

Tiến Mạnh và Phương Thanh sẽ biểu diễn ca khúc Gặp nhau mùa lễ hội. Ảnh: Thanh Nga

Và may mắn hơn, chúng tôi có con dâu Phương Thanh đang theo đuổi dòng nhạc này, và cháu luôn được chồng tư vấn trong từng phần trình diễn. Vì thế tôi hoàn toàn có thể tin tưởng ở các cháu, những nghệ sỹ làm nghề nghiêm túc.

- Sau chương trình này khán giả tiếp tục mong chờ những sản phẩm âm nhạc tiếp theo của NSND, ông có thể bật mí những dự án âm nhạc trong tương lai gần?

- Tôi sẽ tiếp tục sáng tác và thực hiện việc bảo tồn và phát huy dân ca ví dặm, đưa nó đến những không gian diễn xướng gần gũi nhất, đời thường nhất.

- Cảm ơn ông và chúc cho đêm diễn thành công !

Thanh Nga