Nord Stream-2 và Covid-19 'chia rẽ' ông Trump và bà Merkel

Theo người phát ngôn Chính phủ Đức Steffen Seibert, Thủ tướng Merkel đã cảm ơn Tổng thống Trump về lời mời dự hội nghị thượng đỉnh G7 vào cuối tháng 6 tới tại Washington. Theo nguồn tin trên, xét bối cảnh hiện nay, cân nhắc tình hình dịch bệnh viêm đường hô hấp cấp trên khắp thế giới, bà Merkel không thể nhận lời trực tiếp đến dự hội nghị ở Washington với tư cách cá nhân, song bà sẽ tiếp tục theo dõi diễn biến dịch bệnh.

Như vậy, Thủ tướng Merkel đã trở thành nhà lãnh đạo đầu tiên trong G7 (gồm Mỹ, Italy, Nhật Bản, Canada, Pháp, Đức và Anh) khẳng định không tham dự hội nghị thượng đỉnh sắp tới ở Washington.

Nord Stream-2 và Covid-19

Theo các chuyên gia của tờ Politico, việc bà Merkel từ chối lời mời của ông Trump là một phần khác trong một loạt các ví dụ về mối quan hệ phức tạp giữa hai nhà lãnh đạo. Theo đó, ông Trump đã nhiều lần chỉ trích Đức và bà Merkel vì nhiều lý do khác nhau. Bắt đầu từ thặng dư thương mại của Đức và kết thúc bằng các khoản khấu trừ vào ngân sách Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO). Bà Merkel công khai bày tỏ sự bất đồng với chính quyền ông Trump, cũng như cách tiếp cận đơn phương đối với một loạt các vấn đề chính sách đối ngoại, từ biến đổi khí hậu đến thỏa thuận hạt nhân với Iran.

Nguồn tin giấu tên cho hay, trong cuộc trò chuyện qua điện thoại mới đây giữa nhà lãnh đạo hai nước, những bất đồng đã nảy sinh về một loạt vấn đề, bao gồm NATO, dự án Dòng chảy phương Bắc-2 (Nord Stream-2), cũng như quan hệ với Trung Quốc. Điều này cũng đã được báo cáo bởi một quan chức cao cấp giấu tên phía Mỹ.

Nord Stream-2 và Covid-19 “chia rẽ” Tổng thống Trump với Thủ tướng Merkel. (Ảnh: AP)

“Việc bà Merkel từ chối tham dự hội nghị thượng đỉnh G7 có thể làm suy yếu các nỗ lực của ông Trump trong việc trình bày ý tưởng trước hội nghị này, được kỳ vọng là một sự kiện mang tính bước ngoặt sẽ diễn ra trong thời kỳ toàn thế giới chống lại đại dịch Covid-19”, các chuyên gia của tờ Politico nhận định.

Tháng 3 vừa qua, Tổng thống Trump tuyên bố hoãn hội nghị thượng đỉnh G7 cùng Liên minh châu Âu (EU) dự kiến tổ chức vào ngày 10/6 tại Mỹ, do dịch Covid-19 lây lan khắp thế giới và tình trạng đi lại toàn cầu bị hạn chế. Tuy nhiên, tuần trước, ông Trump cho rằng, đã đến lúc tổ chức một hội nghị G7 trực tiếp, đồng thời nhấn mạnh, đây sẽ là một thông điệp cho thấy thế giới đang dần khôi phục trạng thái bình thường sau cuộc khủng hoảng y tế này.

Hôm 27/5, Nhà Trắng cho biết, ông Trump tin rằng sẽ “không có ví dụ nào sinh động hơn” việc tổ chức một hội nghị thượng đỉnh G7 tại Mỹ gần cuối tháng 6 cho việc mở cửa trở lại sau thời gian giãn cách xã hội.

“Chúng tôi sẽ bảo vệ những nhà lãnh đạo thế giới đến đây, giống như chúng tôi bảo vệ những người làm việc trong Nhà Trắng. Chúng tôi muốn hội nghị thượng đỉnh diễn ra và tin rằng nó sẽ diễn ra, cho đến nay, các nhà lãnh đạo nước ngoài ủng hộ ý tưởng này”, người phát ngôn Nhà Trắng Kayleigh McEnany nói.

Nhưng bà Merkel, người được đào tạo như một nhà khoa học nghiên cứu nói rằng, từ quan điểm của bà sẽ là quá sớm vào tháng 6 để tiến hành các sự kiện quy mô lớn, vì dịch Covid-19 hiện nay vẫn tiếp tục lây lan, và các chuyên gia kêu gọi duy trì cảnh giác, giữ khoảng cách xã hội bất chấp các nền kinh tế dần mở cửa trở lại.

Theo các quan chức cấp cao, ông Trump rất tức giận về việc bà Merkel từ chối tham dự hội nghị thượng đỉnh. Trong "trạng thái" khó chịu, ông Trump đã điện đàm với Tổng thống Pháp Emmanuel Macron. Nhận xét về cuộc trò chuyện qua điện thoại giữa hai nhà lãnh đạo, đại diện Nhà Trắng cho biết: “Tổng thống Trump và Tổng thống Macron đã thảo luận về các tiến triển trong việc đánh bại Covid-19 và mở cửa trở lại nền kinh tế. Cả hai nhà lãnh đạo đồng ý về tầm quan trọng của việc triệu tập cuộc họp trực tiếp của nhóm G7 trong tương lai gần. Nhà lãnh đạo hai nước cũng thảo luận về các vấn đề quan trọng của chính trị thế giới và quan hệ song phương”.

Theo các nguồn tin, bà Merkel cũng phản đối việc tổ chức một hội nghị thượng đỉnh của các nhà lãnh đạo Liên minh châu Âu (EU) tại Brussels vào ngày 19/6 và nói rằng các cuộc đàm phán trực tiếp sẽ diễn ra nhưng không sớm hơn tháng Bảy. Các nước EU cần khẩn trương đồng ý về ngân sách cho 7 năm tới, bao gồm một gói hỗ trợ khổng lồ cần thiết để khắc phục hậu quả kinh tế do đại dịch Covid-19 gây ra. Theo hầu hết các nhà lãnh đạo, một thỏa thuận như vậy chỉ có thể đạt được nếu tất cả các nguyên thủ quốc gia có thể được ngồi cùng nhau trong một cuộc họp.

Tờ Politico trích dẫn lời các quan chức cho hay, cho đến nay họ không nhận thấy các “dấu hiệu chuẩn bị truyền thống” vốn luôn đi trước cho hội nghị G7, bao gồm một cuộc thảo luận chi tiết về chương trình và thảo luận chuyên sâu trong các tài liệu chính thức. Các cuộc đàm phán này dự kiến sẽ đặc biệt căng thẳng do những bất đồng giữa ông Trump và các nhà lãnh đạo G7 khác về một loạt các vấn đề, bao gồm cả thương mại và biến đổi khí hậu.

Theo một quan chức giấu tên, vấn đề chuẩn bị không đầy đủ cho hội nghị có thể củng cố sự lo lắng của các nhà lãnh đạo châu Âu về hậu quả chính trị tiêu cực tiềm tàng của chuyến đi đến Mỹ, đặc biệt là cho đến nay họ không có cơ hội gặp gỡ trực tiếp tại Brussels để thảo luận về vấn đề của họ.

Nhiều nguồn tin cho hay, các nhà lãnh đạo châu Âu sẽ ủng hộ bà Merkel và sẽ không tham dự hội nghị thượng đỉnh G7 nếu bà Merkel coi hội nghị này là một ý tưởng tồi.

Mới đây, sau khi có nhiều tin đồn về việc ông Trump có thể tổ chức một cuộc họp G7 tại Mỹ vào tháng 6 tới, hôm 30/5, ông đã lên tiếng rời cuộc họp này sang tháng 9 và đang xem xét mời thêm nhiều nước khác tham dự. Phát biểu với các phóng viên, ông Trump nói rằng việc nhóm họp 7 nước thành viên “đã lỗi thời”.

“Hội nghị thượng đỉnh G7 có thể diễn ra vào tháng 9, trước hoặc sau kỳ họp Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc”, ông Trump nói.

“Tôi nhận thấy rằng G7 không còn đại diện chính xác cho những gì đang diễn ra trên thế giới. Đây là một nhóm các quốc gia rất lỗi thời”, ông Trump nhấn mạnh. Tổng thống Trump cho hay, ông muốn mời Nga, Hàn Quốc, Australia và Ấn Độ tham gia hội nghị thượng đỉnh G7.

Hiện chưa rõ ông Trump sẽ mời thêm những nước nào tham dự, với tham vọng mở rộng khối G7. Nhiều lần nhóm họp trước đó ông từng đề xuất để Nga tham gia vì Moscow có tầm quan trọng chiến lược toàn cầu.

Trước đó, Nga bị loại khỏi nhóm các cường quốc sau khi sáp nhập bán đảo Crimea vào năm 2014 và nhóm G8 từ đó đổi thành G7 với các thành viên Anh, Canada, Đức, Mỹ, Nhật Bản, Pháp và Italy.

Thanh Bình (lược dịch)