Nông nghiệp cũng có thể thua trên sân nhà

Bộ trưởng lưu ý: Riêng về biến đổi khí hậu, 2 năm vừa qua cho chúng ta thấy diễn biến của khí hậu cực đoan hơn, gay gắt hơn, có nhiều dị thường hơn kể cả kịch bản chúng ta dự đoán, đã gây tổn thất nghiêm trọng đến đời sống kinh tế - xã hội của ta. Chính vì thế, phải coi đây là một nguyên tắc cơ bản để chúng ta tiến hành tái cơ cấu kể cả quy mô ngành hàng quốc gia, quy mô ngành hàng vùng và quy mô ngành hàng địa phương.

Vấn đề thứ hai là thị trường, bởi vì sản xuất nông nghiệp của ta không chỉ thỏa mãn nhu cầu trong nước mà còn xuất đi 180 nước với kim ngạch 30 tỷ USD năm vừa qua, năm nay dự kiến 35 tỷ USD. Ta đã có nền kinh tế mở về nông nghiệp thì chúng ta phải chấp nhận sự cạnh tranh của nông sản bên ngoài vào nước ta. Chỗ này nếu ta không tính toán kỹ, xác định những sản phẩm lựa chọn mang tính thế mạnh có giá thành phù hợp, có sức cạnh tranh về chất lượng thì không thể chiến thắng được, thậm chí thua trên sân nhà. Do đó, đây là 2 nguyên tắc mang tính chất cơ bản trong tái cơ cấu nông nghiệp của chúng ta hiện nay.

Chúng ta có làm được điều này không? Phải khẳng định nếu tập trung quyết liệt là chúng ta làm được!

Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp & Phát triển nông thôn Nguyễn Xuân Cường

Trong biến đổi khí hậu cũng tạo ra dư địa mới, mà nếu biết cách tận dụng, chúng ta có thể đưa ra những sản phẩm phù hợp mang tính chất lợi thế cạnh tranh. Ví dụ, đồng bằng sông Cửu Long trước đây vốn tập trung nông sản, lúa gạo, thủy sản, trái cây... thì nay chuyển sang thủy sản, trái cây và lúa gạo theo trình tự. Bởi vì nước biển dâng, thượng nguồn thay đổi, quy luật dòng chảy thay đổi, nhưng trên nền tảng nước thì phải lựa chọn đối tượng gì thích ứng nhất với biến động mới, thì thủy sản là lựa chọn hàng đầu. Sự lựa chọn ưu tiên trên là có cơ sở, vì xu hướng thị trường thế giới tốc độ tăng nhu cầu thủy sản từ 5% đến 7%. Chúng ta lựa chọn 2 con điển hình là tôm và cá tra, riêng tôm thế giới này 7 tỷ người, mỗi người ăn một cân là 7 triệu tấn, trong khi hiện nay mới có 5 triệu tấn cung ứng, rõ ràng một khoảng còn rất lớn.

Ninh Thuận thì khô hạn, nhưng nơi nào táo ngon bằng Ninh Thuận, nơi nào nho ngon bằng Ninh Thuận? Do vậy, từ những tác động của biến đổi khí hậu, nếu chúng ta biết cách lựa chọn đúng đối tượng sản xuất thì chắc chắn chúng ta vẫn thành công trong tái cơ cấu.

Vừa qua chúng tôi rất mừng, chưa bao giờ được sự quan tâm của cả hệ thống chính trị, toàn xã hội, các thành phần kinh tế đến nông nghiệp như giai đoạn này. Đồng chí Tổng Bí thư đi làm việc với nước ngoài đều đề xuất về nông sản. Đồng chí Chủ tịch nước mùng 6 Tết đi tịch điền, đồng chí Chủ tịch Quốc hội lên Lạng Sơn thúc đẩy vùng trồng ớt xuất khẩu của hợp tác xã. Đồng chí Thủ tướng ở bất kỳ diễn đàn nào cũng đề xuất đến nông nghiệp công nghệ cao, tái cơ cấu nông nghiệp đến nông thôn. Đặc biệt, chưa giai đoạn nào chúng tôi thấy các đồng chí Thường vụ, Bí thư, Chủ tịch ở tỉnh, thành phố quan tâm đến nông nghiệp như hiện nay.

Một điểm nữa là các doanh nghiệp của chúng ta mặc dù mới chỉ có hơn 4.000 doanh nghiệp nhưng chúng tôi phải khẳng định doanh nghiệp hiện nay vào cuộc với khu vực nông nghiệp rất quyết liệt. Tất cả các ngành hàng lớn đều có doanh nghiệp lớn của chúng ta. Các mặt hàng, các khu vực chưa khu vực nào có được nhiều doanh nghiệp làm rường cột lớn. Năm nay chúng ta có doanh nghiệp xuất khẩu tới 600-700 triệu USD, chúng ta có 2 nữ tướng rất giỏi về ngành sữa, có thứ hạng trên thế giới và Châu Á. Điều đó rất tự hào.

Riêng bà con nông dân cũng rất sáng tạo, không có nơi nào cho na ra trên thân cây, vải thiều ra trên thân cây, thủy phi cơ sáng tạo ở Phú Xuyên, ra được máy bừa tầng bùn dày 50 cm vẫn bừa được. Những điểm đó cho thấy một điều: Đây là chính sách lớn nhất, cả hệ thống chính trị vào cuộc tạo nên sức mạnh vừa qua. Do đó, các hội thảo nước ngoài người ta rất ngạc nhiên một đất nước đất ít, thiên tai nhiều tại sao sản xuất vẫn lớn, thậm chí thừa, tại sao vẫn xuất khẩu như thế. Chúng tôi cho rằng sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, toàn bộ thành phần kinh tế và người dân tạo nên sức mạnh.

Vũ Hân