Nông dân Hà Nam bội thu ngày nắng rát nhờ trồng sen lấy hạt

Hàng năm, cứ từ tháng 5 đến tháng 7, ông Phạm Văn Ngọc và nhiều gia đình ở xã Chuyên Ngoại lại tất bật vào vụ thu hoạch sen.

Rẽ những thân sen mọc tốt cao quá đầu người, tìm những cành sen đã gần như ngã gục xuống mặt đầm, ấy là những cành có đài sen mây mẩy chín đúng vụ, chị Nguyễn Thị Liên nhanh tay hái lấy đài sen gần tầm tay. Tay kia chị thoăn thoắt bẻ lá gần đấy vừa để đánh dấu những chỗ thu hoạch rồi vừa để tránh... đi lạc giữa đầm sen rộng lớn.

Do sen mọc trong bùn lầy, thân cây lại có nhiều gai nên người hái phải mặc áo dài tay, đeo bao tay, đi ủng lội nước.

Đẩy thuyền thu hoạch đài sen ở vùng đầm vốn cải tạo từ khu ruộng trũng, ông Phạm Văn Ngọc cho biết: “Một ngày mỗi người hái được 2 - 3 thuyền. Mỗi thuyền khoảng 30kg đài sen, nếu thuê người hái thì công vào khoảng 300.000 đồng/người”.

Giữa cái nắng gắt của ngày hè tháng 7, những người trồng sen xã Chuyên Ngoại vẫn mải miết thu hoạch đài sen cho kịp mùa vụ. Bởi sen ưa sống ở những vùng chiêm trũng nên người nông dân phải dầm mình cả ngày dưới bùn nước để thu hoạch đài sen. Công việc vất vả, nhưng khi thu hoạch được nhiều sen, thu nhập tốt, ai nấy đều vui mừng, phấn khởi.

Người nông dân dậy từ sáng sớm để thu hoạch được những đài sen thật tươi.

Công việc vất vả, nhưng thu nhập khá nên ai nấy đều vui mừng, phấn khởi.

Trồng sen cho năng suất và giá thành cao hơn trồng lúa, lại ít phải chăm bón. Vì vậy, nhiều năm trở lại đây, một số hộ dân tại Duy Tiên (Hà Nam) như các xã Chuyên Ngoại, Mộc Nam và Mộc Bắc đã chọn những vùng đất trũng để trồng sen kết hợp thả cá, nuôi tôm thay vì chuyên canh trồng lúa.

Những đài sen trĩu nặng cho thu hoạch sau 3 tháng ươm trồng.

Độ trung tuần tháng 2 âm lịch, khi mùa xuân còn đang phủ hương xanh cho đất trời, người trồng sen bắt đầu cấy vụ mới. Sen được ươm bằng ngó, sau khi ngó sen lớn, sẽ đem ra ruộng cấy. Theo kinh nghiệm của người trồng sen, kỹ thuật cấy sen cũng khá giống với cấy lúa, chỉ khác là khoảng cách các ngó sen sẽ thưa hơn trồng lúa, khoảng 1 - 2m/một cây.

Loài hoa "trong bùn không đục" cứ thế vươn sức sống giữa đầm, chẳng cần tốn nhiều công chăm bón như trồng lúa. Chỉ sau 3 tháng (khoảng tháng 5 âm lịch), khi những bông hoa phớt hồng vừa tàn đã là lúc trĩu nặng những đài sen.

Nông dân sử dụng thuyền để thu hoạch sen ở những đầm sen ngập nước.

Thời gian thu hoạch đài sen kéo dài trong khoảng 60 ngày. Để đảm bảo kịp thu hoạch những đài sen chín đúng vụ, tươi màu, căng tròn, người dân nơi đây luôn tất bật ra ruộng mỗi ngày bất kể nắng hay mưa.

Đài sen sau khi hái sẽ nhanh chóng được chuyển về nhà bóc tách lấy hạt.

Người dân thồ từng bao tải đài sen về nhà.

Không giống như những nơi khác, khai thác kinh tế từ việc bán hoa sen, chè sen hay cho khách tham qua, chụp ảnh, nơi đây, phần mang lại giá trị kinh tế cao nhất cho người dân chính là hạt sen.

Đài sen thu hoạch về sẽ được phân loại thành sen lão và sen chè.

Sen chè sau khi được tách vỏ và thông tâm sen sẽ được đóng túi bán ra thị trường.

Hạt sen phơi khô, đạt tiêu chuẩn phải có phấn trắng ngoài vỏ, để khi cho vào máy chặt hạt sen mới không bị nát. Giá hạt sen dao động từ 40.000 - 50.000 đồng/kg, hạt càng to, mẩy tròn giá lại càng cao.

Theo chị Lê Thị Minh: “Nhà chị có 10 mẫu trồng sen. Trung bình mỗi ngày thu hoạch rộ từ 1 - 2 tạ sen chè thu nhập vào khoảng 1,5 triệu - 2 triệu đồng/ngày”. Như vậy, gia đình chị Minh có thu nhập tới hàng trăm triệu một vụ sen.

Sen Hà Nam bùi, ngọt và được ưa chuộng trên thị trường.

Sen Hà Nam bùi, ngọt, có màu trắng ngà. Người dân trồng sen nơi đây luôn tâm niệm, sen là loại thực phẩm bổ dưỡng, tốt cho sức khỏe vì thế trồng sen không được sử dụng thuốc trừ sâu, hay thuốc kích thích tăng trưởng, để mang lại hạt sen tươi, sạch.

Sen lão có màu tím đen, sau khi tách hạt xong phải phơi khô mới có thể đem bán.

Mỗi ngày sẽ có thương lái từ Hưng Yên đến làng thu mua sen chè, sau đó về họ tách vỏ và thông tâm sen. Thông tin từ thương lái, sen hạt sau khi tách vỏ sau đó sẽ được đóng túi và bán với giá khoảng 170.000 đồng/kg. Thứ đặc sản của đồng quê này sau đó bước vào bếp ăn mỗi gia đình Việt bằng các món chè, cháo sen. Sen cũng được sử dụng làm mứt, hầm thuốc bắc giúp kích thích ăn ngon, hấp thụ tốt các chất dinh dưỡng, ngăn ngừa lão hóa.

Sen chè thường có màu sáng, nhạt hơn, sau khi tách hạt có thể bán tươi.

Sen chè sau khi được tách vỏ và thông tâm sen sẽ được đóng túi bán ra thị trường.Giá của 1kg sen chè thường dao động tầm 35.000 đồng.

Tâm sen bé nhỏ và đắng ngắt từ lâu cũng đã là vị thuốc quý giá giúp trị chứng mất ngủ, giúp an thần, giải nhiệt. Tâm sen sau khi được bóc tách sẽ phơi nắng cho khô rồi mới đóng túi theo đơn đặt hàng, có giá bán từ 200.000 đồng/kg.

Xem video người nông dân Hà Nam bội thu ngày nắng rát nhờ trồng sen lấy hạt:

Bài, ảnh, video: Thúy Hà/Báo Tin tức