Nỗi lo nước Anh rời khỏi EU mà không có thỏa thuận nào

Trước đó, Thủ tướng Anh là bà Theresa May đã đồng ý những điều khoản thỏa thuận về cách thức Anh sẽ rời EU (Brexit) với các nhà lãnh đạo EU ngay từ cuối năm ngoái, nhưng đã trì hoãn cuộc bỏ phiếu để thông qua tại Quốc hội suốt từ đó đến nay, do lo ngại đề xuất này của bà sẽ thất bại khi các nhà lập pháp Anh không thông qua. Tuy nhiên với thời hạn cuối để Anh chính thức rút khỏi EU vào ngày 29/3 tới đã đến rất gần, thì cuộc bỏ phiếu để Quốc Hội Anh thông qua đã được quyết định sẽ diễn ra trong hôm nay.

Nếu như bà May, người đã cố gắng giành lấy sự ủng hộ trong những ngày qua, giành được chiến thắng trong cuộc bỏ phiếu này, thì Anh sẽ rời Liên minh châu Âu vào cuối tháng 3 với một thỏa thuận đã đặt ra các điều khoản về mối quan hệ của nước này với khối EU. Nói cách khác, Vương quốc Anh sẽ đi đúng hướng cho cái gọi là “Brexit mềm”.

Nhưng đó không phải là kịch bản được thị trường dự báo. Theo giới quan sát, khả năng rất cao là thỏa thuận này sẽ bị thất bại trước Quốc Hội Anh. Hôm thứ Hai (14/01), Nghị sĩ Anh Gareth Johnson, người giúp thực thi kỷ luật trong đảng Bảo thủ của Thủ tướng Theresa May, đã xin từ chức liên quan tới thỏa thuận này, mặc dù sau đó đã có những báo cáo rằng các thành viên bảo thủ của Nhóm nghiên cứu châu Âu, một phe theo hướng “Brexit cứng”, sẽ quay lại thỏa thuận.

Trong thư từ chức gửi tới bà May, ông Gareth Johnson nêu rõ trong những tuần qua, ông đã nỗ lực thực hiện nhiệm vụ để hỗ trợ chính phủ thực hiện thỏa thuận rút khỏi EU, trong khi cá nhân ông phản đối thỏa thuận này. Ông Johnson cho rằng “rõ ràng thỏa thuận sẽ gây tổn hại tới lợi ích đất nước”.

Ông Johnson là quan chức mới nhất trong Chính phủ Anh từ chức liên quan đến Brexit. Năm ngoái, một số quan chức cấp cao trong nội các như Bộ trưởng Brexit Dominic Raab cùng Thứ trưởng Suella Braverman, Quốc vụ khanh Bộ phụ trách vấn đề Bắc Ireland Shailesh Vara, Bộ trưởng Việc làm và Hưu trí Esther McVey, Phó Chủ tịch đảng Bảo thủ cầm quyền Rehman Chishti đều xin từ chức.

Mặc dù một số tình huống có thể xảy ra nếu kế hoạch của bà May bị thất bại, thì mối lo ngại lớn nhất hiện nay là kịch bản của một “Brexit cứng”, theo đó nước Anh sẽ rời EU mà không có thỏa thuận nào cho mối quan hệ trong tương lai giữa nước này với các thành viên EU.

Thủ tướng Anh Theresa May có thể thất bại trước Quốc Hội và mất chức

Nếu bà May không giành được đủ số phiếu để thông qua trong cuộc họp, dự kiến sẽ diễn ra sau 7 giờ tối Luân Đôn (tức 2 giờ chiều theo múi giờ miền Đông), thì theo một sửa đổi mới được thông qua tại Quốc hội hồi đầu tháng này, Quốc Hội sẽ cho Chính phủ thêm 3 ngày để chỉnh sửa các đề xuất thỏa thuân Brexit trước khi đem ra Nghị viện trình lại. Trong khi đó, Đảng Lao động đã đe dọa sẽ kêu gọi một cuộc bỏ phiếu bất tín nhiệm đối với chính quyền bà May nếu thỏa thuận này bị đánh bại, đồng thời nỗ lực tổ chức một cuộc tổng tuyển cử mới.

Nói cách khác, cuộc bỏ phiếu hôm nay nắm giữ chìa khóa cho sự sụp đổ có thể của chính phủ Anh, có thể dẫn tới một cuộc bầu cử mới hoặc tổ chức lại cuộc trưng cầu dân ý thứ hai về Brexit, Brexit mềm hay Brexit cứng. Do đó, cảm tính xung quanh các thị trường tài sản của Anh, bao gồm chỉ số chứng khoán FTSE 100 của nước này và đồng bảng Anh đang ở trạng thái mong manh, vì mọi thứ có thể dao động rất mạnh trước, trong và sau cuộc bỏ phiếu.

Hiện tại, đồng bảng Anh cũng đang biến động khá mạnh so với các đồng tiền khác trong những ngày gần đây, cũng như trong vài giờ qua. Cặp tỷ giá GBP/USD sau khi tăng mạnh vì hy vọng có một Brexit mềm thì trong 2 giờ qua có dấu hiệu lao dốc trở lại trước nỗi lo nước Anh rời khỏi EU mà không có một thỏa thuận nào nếu kế hoạch của thủ tướng May bị Quốc Hội bác bỏ. Trong khi đó, chỉ số chứng khoán FTSE của Anh hôm qua cũng giảm hơn 0,9% trong phiên giao dịch hôm qua và đã giảm hơn 2% kể từ phiên ngày 11/01.

Jochen Stanzl, Chuyên viên phân tích tại CMC Markets, cho biết đồng Bảng Anh có thể suy yếu ngay sau thất bại của bà May, từ mức trên 1,28 USD hiện nay xuống chỉ còn 1,24 USD, gần mức thấp nhất kể từ đầu năm 2017.