Nội bộ nước Mỹ vẫn chưa sẵn sàng gỡ bỏ thuế với Trung Quốc
Kế hoạch gỡ bỏ thuế với Trung Quốc, thậm chí theo từng giai đoạn, đã thu hút sự phản đối quyết liệt từ nhiều cố vấn của ông Trump trong và ngoài Nhà Trắng. Chứng khoán Mỹ giảm mức tăng sau khi Reuters báo cáo rằng kế hoạch này vấp phải sự phản đối từ nội bộ phía Mỹ.
Như đã đưa tin, trong cuộc họp báo thường kỳ hôm qua 7.11, Bộ Thương mại Trung Quốc cho biết nước này và Mỹ đã đồng ý ký "thỏa thuận thương mại giai đoạn 1" và cả hai nước sẽ gỡ bỏ các vòng đánh thuế lên hàng hóa nhập khẩu của nhau. Tuy nhiên, Bộ thương mại Trung Quốc không đưa ra thời gian biểu cụ thể cho quá trình này dẫn đến những hoài nghi về mức quyết tâm của cả hai.
Một quan chức Mỹ đã xác nhận việc gỡ bỏ theo kế hoạch như là một phần của thỏa thuận thương mại giai đoạn một mà Tổng thống Donald Trump và Chủ tịch Tập Cận Bình đang nhắm tới trước khi kết thúc năm nay.
Tuy nhiên, kế hoạch gỡ bỏ thuế, thậm chí theo từng giai đoạn, đã thu hút sự phản đối quyết liệt từ nhiều cố vấn của ông Trump trong và ngoài Nhà Trắng. Chứng khoán Mỹ giảm mức tăng sau khi Reuters báo cáo rằng kế hoạch này vấp phải sự phản đối ở nội bộ phía Mỹ.
Michael Pillsbury, một cố vấn của Trump cho biết, không có thỏa thuận cụ thể nào về việc gỡ bỏ với từng đợt thuế quan. “Bên phía Mỹ cũng mơ hồ về thời điểm và loại thuế nào sẽ được gỡ bỏ. Người Trung Quốc có một số suy nghĩ mơ mộng và đang cố gắng xoa dịu những người cứng rắn trong nước rằng thuế quan một ngày nào đó sẽ bị loại bỏ”, Pillsbury phân tích.
Cần nhớ, ông Trump tháng trước đã phác thảo giai đoạn đầu tiên của thỏa thuận chấm dứt chiến tranh thương mại với Trung Quốc và đình chỉ tăng thuế quan vốn định nâng từ 25 lên 30% với 250 tỉ USD hàng hóa Trung Quốc từ 15.10. Tưởng như mọi thứ đã trở nên rõ ràng thì các quan chức của cả hai bên sau đó nói rằng nhiều việc cần phải được thực hiện trước khi hiệp ước được hoàn tất. Ngay như việc Tổng thống Mỹ cam kết như đinh đóng cột rằng Trung Quốc bắt đầu mua 50 tỉ USD nông sản Mỹ cũng không hề được phía nhắc tới một cách rõ ràng. Có chăng chỉ là việc Bắc Kinh khẳng định việc mua nông sản Mỹ do quy luật thị trường quyết định.
Lần này, Trung Quốc đòi hỏi gì nếu việc “thỏa thuận thương mại giai đoạn 1” được hoàn tất? Dự kiến Mỹ sẽ phải giảm bớt thuế với 156 tỉ USD hàng hóa Trung Quốc (bao gồm cả điện thoại di động, máy tính xách tay và đồ chơi) được cài thuế 15% vào ngày 15.12.
Một nguồn tin trước đây nói với Reuters rằng các nhà đàm phán Trung Quốc còn muốn Mỹ giảm thuế đối với khoảng 125 tỉ USD hàng hóa Trung Quốc vốn bị đánh 15% từ 1.9. Ngoài ra, Trung Quốc cũng muốn điều chỉnh theo hướng giảm với mức thuế 25% vốn áp đặt với khoảng 250 tỉ USD hàng nhập khẩu gồm máy móc, chất bán dẫn và đồ nội thất (áp từ hồi tháng 5). Một người thân cận với nhóm đàm phán của Trung Quốc, cho biết Bắc Kinh đang thúc ép Washington phải loại bỏ tất cả các mức thuế ngay khi có thể.
"Hủy bỏ thuế quan là một điều kiện quan trọng đối với bất kỳ thỏa thuận nào", ông Cao Phong – phát ngôn viên Bộ thương mại Trung Quốc cho biết hôm qua, đồng thời nhấn mạnh hai nước phải đồng thời hủy bỏ một số thuế quan đối với hàng hóa của nhau để đạt được "thỏa thuận thương mại giai đoạn 1". “Cuộc chiến thương mại bắt đầu bằng thuế quan, và nên kết thúc bằng việc hủy bỏ thuế quan”, ông Cao nêu quan điểm.
Liệu phía Mỹ có sẵn sàng đáp ứng các đòi hỏi từ Trung Quốc? Người phát ngôn của Bộ Tài chính Mỹ đã từ chối bình luận trong khi văn phòng Đại diện Thương mại Mỹ đã không trả lời ngay lập tức yêu cầu bình luận sau khi có thông tin từ Bộ thương mại Trung Quốc.
Các nhà lập pháp đảng Cộng hòa đang thúc giục chính quyền Trump rằng bất kỳ quyết định đảo ngược thuế quan nào đối với Trung Quốc cũng phải được đánh đổi bằng việc tuân thủ của Bắc Kinh với các yếu tố cụ thể của thỏa thuận. Nguồn tin từ quốc hội Mỹ nói các loại thuế quan nên được loại bỏ từng phần khi Trung Quốc tuân thủ.
Tất nhiên, phía Trung Quốc cũng đang có một số hành động tỏ thiện chí cho phía Mỹ để thúc đẩy việc hoàn tất “thỏa thuận thương mại giai đoạn 1”. Tân Hoa Xã đưa tin vào cuối ngày hôm qua rằng cơ quan hải quan và Bộ Nông nghiệp Trung Quốc đang xem xét gỡ bỏ các hạn chế đối với nhập khẩu gia cầm của Mỹ. Trung Quốc đã cấm tất cả gia cầm và trứng của Mỹ kể từ tháng 1.2015 do dịch cúm gia cầm. Cũng ngày hôm qua, một tòa án ở Trung Quốc đã tuyên án tù với 9 người, tử hình treo với 1 người vì tội danh buôn lậu fentanyl vào Mỹ. Trước đó, Mỹ liên tục thúc giục Trung Quốc phải tìm mọi cách để ngăn chặn tình trạng tuồn fentanyl bất hợp pháp vào Mỹ.
Và cũng trong hôm qua, ngân hàng Trung Quốc đã neo mốc đồng nhân dân tệ ở ngưỡng sát 7 tệ đổi 1 USD, ngưỡng giúp đồng nhân dân tệ mạnh nhất so với đồng USD kể từ 3 tháng vừa qua. Hồi tháng 8, khi Mỹ bắt đầu đẩy mạnh việc nâng thuế quan thì Ngân hàng Trung Quốc liên tục làm suy yếu đồng nhân dân tệ mà theo Thống đốc ngân hàng Dịch Cương nói rằng đó là "trả đũa" Mỹ. Điều này vấp phải sự chỉ trích mạnh mẽ từ Mỹ khi Washington cho rằng Bắc Kinh thao túng tiền tệ.
Một thỏa thuận có thể được ký kết trong tháng này giữa Tổng thống Donald Trump và Chủ tịch Tập Cận Bình tại một địa điểm chưa được xác định.
Hàng chục địa điểm đã được đề xuất cho một cuộc gặp mà ban đầu được dự kiến sẽ diễn ra bên lề hội nghị thượng đỉnh APEC tại Chile vào giữa tháng 11 nhưng sau đó chính quyền Santiago đã hủy việc tổ chức APEC vì biểu tình trong nước.
Trong trường hợp không kjp sắp xếp gặp nhau trong tháng 11 thì hai bên có thể gặp nhau tại London sau hội nghị thượng đỉnh NATO mà ông Trump dự định tham dự từ ngày 3-4.12, quan chức này cho biết.
