Nỗ lực của Thủ tướng Abe Shinzo có giúp Nhật Bản thoát khỏi bất ổn quốc tế

Tổng thống Mỹ Donald Trump đang thực hiện chuyến thăm cấp nhà nước kéo dài bốn ngày tại Nhật Bản và hôm nay (27/5), ông sẽ trở thành nguyên thủ quốc gia đầu tiên gặp gỡ tân hoàng đế Naruhito kể từ khi vị này lên ngôi vào ngày 1/5 vừa qua.

Hai nhà lãnh đạo tươi cười, selfie cùng nhau trên sân golf hôm 26/5.

Nhà lãnh đạo Mỹ và Thủ tướng thứ 57 của Nhật Bản cũng sẽ chính thức gặp nhau trong chương trình nghị sự - một không khí trịnh trọng hơn so với hôm qua, để thảo luận về các vấn đề thuế quan đối với nông sản, thịt bò; các chương trình vũ khí hạt nhân và tên lửa của Triều Tiên; thâm hụt thương mại giữa hai nước... Và, vào buổi tối cùng ngày, tổng thống đương nhiệm sẽ tham dự bữa tiệc do tân hoàng đế tổ chức tại Cung điện Hoàng gia Nhật Bản.

Giữa lúc “dầu sôi lửa bỏng”, Trump và Abe bình thản chơi golf, xem đấu sumo

Nhà lãnh đạo nước Mỹ bắt đầu ngày Chủ Nhật mà ông gọi đó là “một ngày tuyệt vời” ở đất nước mặt trời mọc bằng bữa sáng và giao lưu chơi golf với Thủ tướng Abe Shinzo tại Câu lạc bộ Mobara Country, phía nam thủ đô Tokyo. Ông chủ Nhà Trắng di chyển bằng trực thăng Marine One và được chào đón nồng nhiệt. Đây là lần thứ năm hai người cùng nhau chơi môn thể thao này kể từ khi ông Trump đứng lên lãnh đạo nền kinh tế số một thế giới.

Abe và Trump phát bóng giữa lúc căng thẳng thương mại Mỹ-Nhật leo thang.

Sau đó, Thủ tướng Abe cùng Tổng thống Trump, đệ nhất phu nhân Melania, và vợ ông, bà Akie, xem đấu vật sumo truyền thống của Nhật Bản. Trận chung kết đầu tiên của triều đại mới diễn ra trong khuôn khổ giải đấu Tokyo Grand Sumo tại sân vận động Ryogoku Kokugikan, với sự tham gia của khoảng 11.500 khán giả.

Trump trở thành tổng thống Mỹ đầu tiên tham dự một giải đấu sumo như vậy. Vị trí ông ngồi được bố trí ở khu vực sát sới đấu, đã được siết chặt an ninh và trên một chiếc ghế giống như “ghế sofa đặc biệt”, phá vỡ phong tục ngồi khoanh chân trên thảm.
Theo truyền thống, mọi người phải đi chân đất lên võ đài. Tuy nhiên, “thượng khách” một lần nữa được đặc cách khi mang đôi dép lê màu đen lên trao “Cup Tổng thống” đồ sộ, cao 137 cm, nặng khoảng 27 - 32 kg cho võ sĩ vô địch - Asanoyama.

Cuối cùng, họ khép lại một ngày bằng bữa tối thân mật tại nhà hàng đồ nướng truyền thống Inakaya ở quận Roppongi của Tokyo.

Một số hình ảnh về sự thiết đãi khách hiếm có của Nhật Bản hôm 26/5.

Nỗ lực đưa Nhật Bản "thoát hiểm"

Thủ tướng Abe Shinzo là lãnh đạo đầu tiên gặp Trump sau khi đắc cử tổng thống năm 2016 và được xem là người bạn thân thiết nhất của nhà lãnh đạo Mỹ so với bất kỳ lãnh đạo nào trên chính trường quốc tế. Ông luôn cố gắng vun đắp “tình cảm” cá nhân tốt đẹp này, đồng thời củng cố mối quan hệ giữa Mỹ và Nhật Bản để bảo vệ đất nước trước sự lớn mạnh về kinh tế, quân sự của Trung Quốc và vũ khí, tên lửa Triều Tiên. Không khó để nhận ra sự ưu ái quá mức và chưa từng có của Nhật Bản dành cho tổng thống Trump chuyến thăm nửa vòng trái đất lần này. Nhưng liệu chiến lược “hiếu khách chưa từng có tiền lệ” của Thủ tướng Abe trong việc “giữ lửa” tình bạn có giúp Nhật Bản thoát khỏi những mối nguy tiềm tàng trên?

Trước giờ, Tổng thống Trump luôn coi Nhật Bản là đối thủ kinh tế. Gần đây, ông bày tỏ thái độ không hài lòng với mức thâm hụt thương mại hàng hóa và dịch vụ của Mỹ với Nhật Bản trong năm 2018 lên tới 68 tỷ USD. Ông chủ Nhà Trắng từ chối lời đề nghị của Abe về việc loại bỏ thuế quan hiện tại đối với nhôm và thép. Không những thế ông còn đe dọa giáng mức thuế 25% vào ô tô và phụ tùng ô tô nhập khẩu từ Nhật Bản nếu hai nước không đạt được thỏa thuận thương mại song phương trong vòng 6 tháng. Một loạt vấn đề nảy sinh khiến chiến tranh thương mại giữa Mỹ và Nhật Bản ngày càng bế tắc.

Về vấn đề an ninh cũng vậy. Nhật Bản đang phải đối mặt với rủi ro từ vụ thử tên lửa tầm ngắn gần đây của Triều Tiên. Đất nước mặt trời mọc luôn khuyến khích Trump có biện pháp cứng rắn hơn với Bình Nhưỡng nhằm thúc đẩy các cuộc đàm phán với Chủ tịch Kim Jong Un. Tuy nhiên, ngay trên sân golf, Tổng thống Trump đã phớt lờ các câu hỏi về việc Triều Tiên có vi phạm các nghị quyết của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc hay không.

Ông cũng cho biết trên Twitter, rằng ông không lo ngại về các vụ thử tên lửa tầm ngắn gần đây của Triều Tiên. "Tôi tin tưởng rằng Chủ tịch Kim sẽ giữ lời hứa với tôi", Trump viết. “Tình bạn vừa chớm nở” giữa Tổng thống Trump và nhà lãnh đạo Kim Jong Un cũng gây lo ngại lớn cho nền kinh tế lớn thứ ba thế giới.

Thủ tướng Abe Shinzo luôn cố gắng xây dựng mối quan hệ tốt đẹp với Tổng thống Trump.

Dù vậy, ông chủ Nhà Trắng hy vọng cuộc đàm phán thương mại song phương giữa Mỹ và Nhật Bản sẽ diễn ra tốt đẹp bởi sau 2 năm ông rút Mỹ khỏi Hiệp định Đối tác Xuyên Thái Bình Dương (TPP, sau đổi thành CPTTP).

Việc Nhật Bản gia nhập Hiệp định CPTTP, cộng thêm Hiệp định Đối tác kinh tế ký với Liên minh châu Âu (EU) đã ảnh hưởng tiêu cực đến ngành nông nghiệp Mỹ, qua đó giúp đất nước mặt trời mọc không bị yếu thế trên bàn đàm phán. Theo đó, thuế quan đã được dỡ bỏ đối với thịt bò, thịt lợn và các sản phẩm nông nghiệp khác của Úc và Canada và sau đó là EU, trong khi Mỹ không được hưởng lợi từ hiệp định này, từ đó dần mất khả năng cạnh tranh với 11 nước thành viên. Đây chính là lý do khiến Mỹ nôn nóng chốt thỏa thuận.

Tổng thống Trump đã nói với các nhà lãnh đạo doanh nghiệp sau khi đến Tokyo vào tối thứ 7 rằng Mỹ và Nhật Bản sẽ "chăm chỉ" đàm phán để đem lại lợi ích cho cả hai nước.

"Chúng tôi hy vọng một thỏa thuận mới sẽ giải quyết sự mất cân bằng thương mại, xóa bỏ rào cản đối với hàng hóa xuất khẩu của Mỹ và đảm bảo sự công bằng, có đi có lại trong mối quan hệ của hai bên", ông nói.

Tuy nhiên, các nhà phân tích cho biết, cuộc đàm phán Trump-Abe khó tạo đột phá trong chuyến thăm lần này.