Nợ công Mỹ kỷ lục: Ông Biden có làm trầm trọng thêm?

Trong 4 năm cầm quyền của Tổng thống Mỹ Donald Trump, nợ của chính phủ Mỹ do công chúng nắm giữ đã tăng 7,8 nghìn tỷ USD lên 21,6 nghìn tỷ USD.

Điều này tương đương với việc mỗi người dân Mỹ đang cõng khoản nợ công khoảng 23.500 USD.

Mỗi người dân Mỹ đang cõng khoản nợ công khoảng 23.500 USD.

Tổng thống đắc cử Joe Biden đã cam kết thực hiện một chương trình chi tiêu có thể tăng thêm hàng nghìn tỷ USD trong năm tới. Ở mức 100,1% tổng sản phẩm quốc nội, khoản nợ đã vượt quá sản lượng hàng năm của nền kinh tế, đưa Mỹ vào ngang hàng với các nền kinh tế bao gồm Hy Lạp, Ý và Nhật Bản.

Tốc độ tăng thâm hụt hàng năm tính tương ứng với quy mô của nền kinh tế dưới thời Tổng thống Trump được xếp ở mức cao thứ ba (5,2%GDP), sau chính quyền của Tổng thống George W. Bush (11,7%) và Abraham Lincoln (9,4%), theo tính toán của nhà nghiên cứu ngân sách hàng đầu Washington, Eurgen Steuerle, người đồng sáng lập Trung tâm Chính sách thuế Urban-Brookings.

Ủy ban trách nhiệm ngân sách liên bang (CRFB) cho biết thâm hụt ngân sách Mỹ có thể lên tới 2,3 nghìn tỷ USD cho năm tài khóa 2021. Với tỷ lệ nợ trên GDP đã đạt tới 108%, Mỹ nhiều khả năng sẽ phá vỡ kỷ lục nợ nần nhiều nhất của năm 1948 sau Thế chiến II.

Đáng chú ý, số nợ công của Mỹ được dự báo tăng vọt dưới thời ông Biden. Việc chất cao thêm khối nợ có thể gây ra nhiều hệ quả đau đớn, nhưng là cần thiết trong bối cảnh hiện tại.

Báo cáo công bố hôm 14/1 cho thấy 965.000 người Mỹ nộp đơn xin trợ cấp thất nghiệp lần đầu vào tuần trước, tăng so với 784.000 tuần trước đó. Số người thất nghiệp vẫn đang ở mức tệ nhất kể từ Khủng hoảng Tài chính 2008. Mỹ đã mất 140.000 việc làm trong tháng 12. Đây là lần giảm đầu tiên kể từ mùa xuân năm ngoái.

"Đây là thời điểm để tăng kích thích tài khóa và kéo nền kinh tế quay về quỹ đạo cũ. Chúng ta không thể nghĩ quá nhiều được", Brusuelas cho biết.

Hiện tại, chưa có chính sách tăng thuế nào để bù đắp lại chi phí này. Chấp nhận tăng thâm hụt ngân sách sẽ giúp giảm thiệt hại gây ra bởi cuộc khủng hoảng y tế, đồng thời giải quyết bất bình đẳng đang ngày càng trầm trọng.

Dù thị trường chứng khoán liên tiếp lập kỷ lục, các bộ phận khác của nền kinh tế vẫn lao đao. Rạp phim, hãng hàng không, khách sạn và nhiều ngành khác đang gánh thiệt hại nặng nề. Chỉ số Back-to-Normal của CNN và Moody's Analytics cho thấy kinh tế Mỹ hiện chỉ vận hành với công suất bằng 74% hồi đầu tháng 3.

"Chúng ta vẫn đang trong hố sâu. Nền kinh tế sẽ chịu tổn thương khủng khiếp trong dài hạn nếu chúng ta không hành động nhanh", Gus Faucher – kinh tế trưởng tại PNC cho biết. Ông Faucher cho rằng nếu không hỗ trợ nền kinh tế bây giờ, việc tái cân bằng ngân sách và giải quyết các thách thức cấu trúc sau này sẽ càng khó khăn hơn.

Tổng thống đắc cử Joe Biden đã công bố chi tiết kế hoạch gói cứu trợ 1.900 tỷ USD cho kinh tế Mỹ trong đại dịch. Đây là gói bổ sung, sau gói 900 tỷ USD tháng trước. Đề xuất này gồm 2.000 USD cho mỗi người dân, tiền hỗ trợ các bang, bảo hiểm thất nghiệp, nhằm tăng tốc đà phục hồi vốn đang mong manh của Mỹ.

Nhiều người cho rằng chính quyền Biden nên đợi thêm vài tháng để đánh giá tác động của gói 900 tỷ USD tháng trước trước khi thúc đẩy gói hỗ trợ tài chính mới.

Tổng thống đắc cử Joe Biden với các gói kích thích kinh tế sẽ khiến Mỹ thêm nặng nợ?

Maya MacGuineas – Chủ tịch Hội đồng Ngân sách Liên bang (CRFB) – một tổ chức giám sát tài chính độc lập cho biết: "Hiện tại có vẻ quá sớm để tung thêm gần 2.000 tỷ USD nữa, khi chúng ta mới thông qua gói kích thích trước". Dù vậy, bà cũng thừa nhận "có lẽ phải vay thêm nữa trước để tình hình có chuyển biến".

Nhiều nhà phân tích cho rằng 2.000 USD là sự hỗ trợ cần thiết ngay lúc này. Kể từ tháng 6, gần 8 triệu người Mỹ đã gia nhập danh sách người nghèo, theo nghiên cứu của Đại học Chicago và Notre Dame.

Khoảng 27 triệu người trưởng thành hiện thuộc các hộ gia đình không có đủ đồ ăn trong 7 ngày qua, theo khảo sát Census Household Pulse Survey.

Hải Lâm