Nikkei Asia nói về triển vọng quan hệ Trung-Mỹ nếu Biden thắng

Một bài viết trên trang web của hãng thông tấn Nhật Bản Nikkei Asia bình luận rằng, mặc dù ông Joe Biden đã thắng trong cuộc bầu cử ở Hoa Kỳ, người ta đừng mơ rằng sẽ có bất kỳ sự cải thiện đáng kể nào trong quan hệ giữa Washington và Bắc Kinh, vốn đã xấu đi dần dần kể từ khi Donald Trump lên nắm quyền.

Rốt cuộc, một tổng thống mới lên nắm quyền cũng khó có thể thay đổi sự nhất trí lưỡng đảng đã được thiết lập hiện nay rằng: “Trung Quốc là một đối thủ chiến lược, hoặc thậm chí là một kẻ thù của Hoa Kỳ”.

Hơn nữa, áp lực lên Trung Quốc từ Chính quyền của ông Biden có thể được cho là sẽ bền bỉ hơn và toàn diện hơn, bởi vì tổng thống mới sẽ phải bảo đảm tính nhất quán khi hoạch định chính sách với nền chính trị Mỹ và đồng thời phối hợp cách tiếp cận đối với chính quyền với Trung Quốc, với các đồng minh của mình.

Nhưng điều đó không có nghĩa là mối quan hệ giữa hai cường quốc sẽ tiếp tục “rơi tự do” như dưới thời ông Donald Trump. Ngược lại, việc ông Biden lên nắm quyền sẽ mang đến cho Bắc Kinh một cơ hội quý giá để ổn định mối quan hệ song phương từ góc độ toàn cầu.

Đầu tiên và quan trọng nhất: Sẽ có một “chủ nghĩa đảo ngược Trump” khi nói đến chính sách đối ngoại dưới thời ông Biden. Cụ thể, chúng ta có thể mong đợi một số thay đổi cơ bản trong các lĩnh vực chính sách chính như biến đổi khí hậu, không phổ biến vũ khí hạt nhân, kiểm soát đại dịch COVID-19, thương mại quốc tế và ổn định tài chính.

Sẽ không có gì ngạc nhiên khi thấy chính quyền Biden xem xét lại, hoặc thậm chí tái gia nhập Hiệp định Paris về khí hậu, thỏa thuận hạt nhân Iran (JCPOA) và định hướng lại mối quan hệ với Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), điều chỉnh lại cách tiếp cận của mình đối với Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO), vốn đã hầu như bị Trump tẩy chay.

Thứ hai: Có rất ít nghi ngờ rằng ông Biden sẽ từ bỏ chủ nghĩa đơn phương của Hoa Kỳ. Không chỉ vì nó đã gây thiệt hại đáng kể cho vị thế toàn cầu của Hoa Kỳ, mà còn vì cách tiếp cận đa phương là điều cần thiết nếu Hoa Kỳ muốn khôi phục và duy trì một hệ thống liên minh vững chắc dưới sự lãnh đạo của mình.

Biden sẽ không thay đổi các vấn đề mang tính nguyên tắc, mà chỉ có sự điều chính về hướng tiếp cận trong quan hệ với Trung Quốc

Trong nhiệm kỳ của Tổng thống Trump, giới lãnh đạo Trung Quốc đã nhiều lần nhấn mạnh việc tuân thủ chủ nghĩa đa phương trong các vấn đề đối ngoại. Bây giờ là lúc để xem liệu "chủ nghĩa đa phương" mà Bắc Kinh chủ trương chỉ đơn thuần là ngụy biện hay một chính sách thực chất để Trung Quốc có thể khởi xướng một cách tiếp cận mới đối với một chính quyền mới ở Washington.

Xét cho cùng, cả Hoa Kỳ và Trung Quốc đều liên kết với nhau một cách không thể thay đổi được với cùng một thế giới, bất chấp "cạnh tranh chiến lược" đang diễn ra giữa họ. Nhiều khả năng là một cách tiếp cận đa phương đối với các vấn đề toàn cầu sẽ dẫn đến việc trao đổi thông tin mang tính xây dựng hơn giữa hai cường quốc trong các vấn đề quốc tế.

Thứ ba: Nền kinh tế toàn cầu đang đối mặt với rủi ro đáng kể về một cuộc khủng hoảng tài chính lớn - hoặc ít nhất là một cuộc suy thoái toàn cầu - phần lớn là do việc chính phủ các nước đã bơm hàng nghìn tỷ dollars vào thị trường để ngăn chặn một nền kinh tế suy sụp do đại dịch COVID-19 gây ra.

Trong lĩnh vực này, Bắc Kinh và Washington có thể tìm thấy điểm chung vững chắc trong việc duy trì sự ổn định tài chính toàn cầu.

Trung Quốc có dự trữ ngoại hối lớn nhất thế giới và là nước nắm giữ tín phiếu kho bạc lớn thứ hai của Mỹ. Một cuộc suy thoái tài chính sẽ là thảm họa đối với cả Trung Quốc - cường quốc thương mại lớn nhất thế giới - và Hoa Kỳ, nơi mà sự ổn định tài chính là rất quan trọng đối với sự thịnh vượng kinh tế.

Thứ tư: Lợi ích của cả Trung Quốc và Hoa Kỳ là xây dựng một cơ chế thích hợp để quản lý khủng hoảng – cơ chế hiện nay hầu như không tồn tại - để đối phó với các vấn đề nhạy cảm như Biển Đông và eo biển Đài Loan để ngăn chặn căng thẳng kéo dài leo thang. xung đột nguy hiểm.

Cuối cùng nhưng không kém phần quan trọng: Không nên kỳ vọng quá nhiều từ chính quyền Biden, đặc biệt là xây dựng khung chính sách được xác định rõ ràng liên quan đến Trung Quốc trước cuộc bầu cử giữa kỳ năm 2022.

Các ưu tiên trước mắt của Biden sẽ bao gồm, thúc đẩy hòa giải dân tộc do làn sóng “Black Lives Matter” và hậu quả của cuộc bầu cử Tổng thống 2020, đang chia rẽ sâu sắc xã hội Mỹ; kiểm soát đại dịch COVID-19, kích thích một nền kinh tế vẫn đang quay cuồng với đại dịch và củng cố các cơ sở nền tàng của đảng Dân chủ.

Thiên Nam