Nicotine trong thuốc lá điện tử độc hại cho não trẻ em

Thông tin 8 học sinh tiểu học phải cấp cứu do hút thuốc lá điện tử khiến cha mẹ lo lắng. Gần đây, Bệnh viện Nhi Trung ương cũng liên tục tiếp nhận trẻ co giật, hôn mê... sau khi hút loại chất độc này. Ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy tác hại của các loại thuốc lá thế hệ mới đến sức khỏe giới trẻ.

Theo ThS. BS Nguyễn Tuấn Lâm, các nhóm sản phẩm thuốc lá mới bao gồm:

- Thuốc lá điện tử có nicotine (Electronic nicotine delivery systems - ENDS)

ENDS nung nóng một loại dịch chứa nicotine (e-liquid) tạo ra khí aerosol người sử dụng sẽ hít vào. Trong dung dịch thuốc lá điện tử thường có các chất tạo mùi và được pha trong chất Propylene Glycol và/hoặc Glycerin (đóng vai trò dung môi cho nicotine).

Ngoài thuốc lá điện tử còn có các hình thức khác như xì gà điện tử (e-cigar), shisha điện tử (e-shishas).

Thuốc lá điện tử không chứa nicotine (Electronic non - nicotine delivery systems - ENDS): ENNDS có cơ chế hoạt động tương tự ENDS, nhưng không chứa nicotine. Tuy nhiên một số mẫu vẫn có nicotine, có thể xếp chung nhóm ENDS.

- Thuốc lá nung nóng (Heated tobacco products - HTP)

HTPs nung sợi thuốc lá tới nhiệt độ nhất định bằng thiết bị làm nóng sử dụng pin. Nhiệt độ này thấp hơn nhiệt độ cháy ở đầu điếu thuốc lá (khoảng 600 °C).

- Nhóm sản phẩm hỗn hợp (hybrid): có cả sợi thuốc lá và dung dịch nicotine.

Nicotine là hóa chất có trong thuốc lá khiến người dùng không thể ngừng hút thuốc. Sau khi hít khói thuốc lá vào phổi, chất gây nghiện nicotine nhanh chóng giải phóng vào máu và sau đó đi đến não chỉ trong vòng vài giây. Nicotine ở trong não làm tăng các chất dẫn truyền thần kinh, giúp điều chỉnh tâm trạng và hành vi.

Hơn 15.000 loại hương vị khác nhau trong dung dịch điện tử, trong đó có nhiều chất độc

Chuyên gia của Tổ chức Y tế thế giới nhấn mạnh, thuốc lá thế hệ mới chứa nhiều chất độc giống như thuốc lá truyền thống, nhiều trường hợp đã phát hiện tổn thương nhu mô phổi, viêm phổi tăng bạch cầu ái toan cấp tính…

Có đến hơn 15.000 loại hương vị khác nhau trong dung dịch điện tử được biết là có nhiều chất độc. Nếu hương liệu được trộn chung cùng các loại nguyên liệu khác nhau sẽ gây độc hơn.

Bên cạnh đó, các chất độc được tìm thấy trong thuốc lá điện tử như: Formaldehyde, Hydrooxycarbonyls, Acetaldehyde, Polycyclic Aromatic Hydrocarbons, phân tử Ultrafine… gây ra bệnh tật, tử vong và ảnh hưởng đến sức khỏe của người sử dụng.

Thuốc lá điện tử gây bệnh tim mạch, đột quỵ, hô hấp, viêm phổi cấp, tiêu hóa, ngộ độc, động kinh, các bệnh về răng miệng và gây ung thư...

Ngoài ra, các sản phẩm thuốc lá thế hệ mới do sử dụng pin để làm nóng và tạo ra dạng hơi, vì vậy cũng làm tăng nguy cơ bỏng và các tai nạn khác, bao gồm các vụ nổ từ thiết bị sạc điện bị lỗi hoặc sử dụng sai.

Các chuyên gia nhận định tác hại của thuốc lá điện tử không hề kém cạnh thuốc lá thông thường.

Nicotine ảnh hưởng xấu tới sự phát triển não trẻ em và vị thành niên

Thuốc lá điện tử tạo nồng độ nicotine cao và phụ thuộc vào thiết kế, cách sử dụng như: Pin mạnh hay yếu, nồng độ nicotine trong dung dịch, cách hút thế nào… Người ta nhận thấy hàm lượng nicotine trong khói ENDS tương đương với thuốc lá thông thường.

Một điểm đặc biệt lưu ý nữa là nicotine trong thuốc lá điện tử ảnh hưởng xấu tới sự phát triển não trẻ em và vị thành niên. Theo ThS.BS Nguyễn Tuấn Lâm, não ở trẻ tiếp tục phát triển đến 25 tuổi. Khi hút thuốc lá điện tử hoặc hít phải khói thuốc lá thì nicotine trong thuốc lá điện tử dễ gây hại cho phát triển ở não thai nhi và trẻ nhỏ.

"Nicotine có thể đi qua nhau thai. Nicotine được cung cấp trong thời kỳ mang thai có thể dẫn đến nhiều hậu quả bất lợi, bao gồm hội chứng đột tử ở trẻ sơ sinh, giảm thính lực và béo phì. Sử dụng nicotine ở tuổi thiếu niên gây hại cho các phần của não kiểm soát sự chú ý, học tập, tâm trạng. Không những thế, nicotine thay đổi làm ảnh hưởng xấu tới quá trình các khớp thần kinh (Synapse) được hình thành. Các khớp nối này cần thiết cho bộ nhớ của não" - ThS.BS Nguyễn Tuấn Lâm cảnh báo.

Sử dụng nicotine ở tuổi vị thành niên cũng có thể làm tăng nguy cơ nghiện các chất gây nghiện khác trong tương lai.

Nhiều loại thuốc lá điện tử được thiết kế tiện dụng với các ống dung dịch được đóng gói cho hàng trăm hơi hút, hầu như không có định lượng về nồng độ nicotine trong mỗi ml. Điều này dẫn đến nguy cơ người sử dụng tăng liều lượng, mức độ dung nạp nicotine và gây nguy cơ ngộ độc cấp tính.

ThS.BS Nguyễn Tuấn Lâm - Tổ chức Y tế thế giới tại Việt Nam chia sẻ về tác hại của thuốc lá thế hệ mới.

Khuyến cáo quan trọng của WHO về các loại thuốc lá thế hệ mới

Một nghiên cứu cho thấy, người trẻ tuổi thử sử dụng thuốc lá điện tử có nguy cơ bắt đầu sử dụng thuốc lá truyền thống cao hơn 3,5 lần so với nhóm không dùng thuốc lá điện tử. BS. Lâm chỉ rõ những nguy cơ nếu cho phép các loại thuốc lá mới sẽ gây:

Tăng nhanh tỷ lệ sử dụng thuốc lá mới, dẫn tới nghiện nicotine và sử dụng thuốc lá thông thường ở giới trẻ.
Tăng nguy cơ tổn thương phổi cấp và chấn thương do nổ pin thuốc lá điện tử.
Nguy cơ lạm dụng ma túy với thuốc lá điện tử.
Nguy cơ thất thu thuế do việc phân loại thiết bị thuốc lá mới thành thiết bị điện tử, dung dịch thuốc lá điện từ thì phân thành hóa chất.
Nguy cơ nhiều biến tướng quảng cáo khuyến mại thuốc lá mới....

Chính vì vậy, WHO khuyến cáo các quốc gia nên duy trì và tăng cường các quy định luật pháp hiện tại về cấm nhập khẩu và bán các loại thuốc lá thế hệ mới để ngăn ngừa sự gia tăng nhanh chóng tỷ lệ sử dụng trong giới trẻ. Đồng thời tăng cường thực thi quy định chống buôn lậu, quảng cáo, và bán các sản phẩm này.

Dương Hải