NI: Nga sẽ không cam chịu như Liên Xô thời Gorbachev

NI: Nga sẽ không khuất phục

Lãnh đạo tạp chí Mỹ “Lợi ích Dân tộc” (National Interest) là ông Dmitry Simes tuyên bố rằng, nhiều người Nga không muốn thấy tái diễn kịch bản “nhục nhã” như thời kỳ cuối của Liên Xô khi nhà lãnh đạo cuối cùng là Mikhail Gorbachev cầm quyền.

Tại sao Nga không chịu tự hạ nhục trước phương Tây? Nhà khoa học chính trị Dmitry Simes bày tỏ quan điểm rằng, hẳn là Nga muốn được dỡ bỏ hoặc chí ít là đạt được mức nới lỏng trừng phạt, nhưng đồng thời Moscow sẽ không chịu đưa ra những nhượng bộ đáng kể.

“Đừng nên chờ đợi rằng từ phía Moscow sẽ có sự mềm mỏng thực sự mà không cần có đi có lại. Để kế hoạch này đạt hiệu quả, không nên mong Nga đi tới nhượng bộ nghiêm túc với hy vọng hão huyền là sau đó phương Tây sẽ đền đáp” – ông Simes nói.

Vị chuyên gia này giải thích rằng, kịch bản đó tương tự như những gì từng xảy ra trong quá khứ, dưới thời Gorbachev. Sẽ là nhầm lẫn mong muốn với hiện thực, nếu ta cứ khăng khăng đòi Moscow lặp lại điều mà nhiều người Nga coi là lối tiếp cận thất bại và nhục nhã.

Chuyên gia Simes nhận xét rằng, các biện pháp trừng phạt áp đặt chống Nga của phương Tây không nên nhằm mục đích cô lập và làm suy yếu đất nước này, mà phải “thức tỉnh Moscow để có cách hành xử mềm dẻo linh hoạt hơn”.

Chuyên gia chính trị học Simes cũng nhấn mạnh rằng, tương lai quan hệ Mỹ-Nga phụ thuộc vào sự lựa chọn của Washington.

Theo lời ông, nếu Hoa Kỳ không thể chấp thuận bất cứ điều gì khác ngoài quyền bá chủ nghiễm nhiên của người Mỹ, thì Nga chắc chắn sẽ thành trở ngại nghiêm trọng và sẵn sàng ném ra thách thức.

Nga không cam chịu thất bại như Liên Xô dưới thời Mikhail Gorbachev

Trước đó, tạp chí National Interest nhắc rằng, vào năm 1990 các nước phương Tây đã hứa hẹn với Tổng thống Liên Xô Mikhail Gorbachev là không mở rộng khối Liên minh Quân sự Bắc Đại Tây Dương (NATO) về phía đông, nhưng sau đó họ đã phủi sạch lời hứa.

Một chuyên gia Mỹ về an ninh quốc tế là ông Joshua Shifrinson cũng thẳng thắn viết trên tờ báo Mỹ Los Angeles Times (LA Times) rằng, Mỹ thực sự đã phá vỡ lời hứa với Nga hồi đầu thập niên 90 của thế kỷ trước về việc “NATO không bành trướng về phía đông”.

Theo vị chuyên gia Mỹ, từ quan điểm nhận thức của mình về các mối nguy cơ mới, đe dọa đến an ninh quốc gia, Moscow bắt buộc phải xem xét và có hành động tăng cường khả năng phòng thủ của mình, chống lại “chiếc thòng lọng” mà Mỹ và NATO đã và đang siết chặt quanh cổ Nga.

Mỹ phủ nhận sạch trơn

Các quan chức Nga đã nhiều lần tuyên bố, trong các cuộc đàm phán với Liên Xô vào cuối thập niên 80, đầu thập niên 90 của thế kỷ trước, Hoa Kỳ đã bảo đảm rằng, liên minh quân sự NATO đã hết mục đích và sẽ không mở rộng về phía đông, tức là không có ý định chống Nga.

Quả thực là sau khi Nga trở thành “người thừa kế yếu ớt” của Liên bang Xô viết đầu thập niên 90 của thế kỷ trước, với một thể chế chính trị rối ren, một nền kinh tế hỗn loạn và yếu đuối, một sức mạnh quân sự tuy vẫn mạnh mẽ nhưng đã cũ kỹ, thì quan hệ giữa hai bên vẫn còn khá tốt.

Tuy nhiên, sau khi ông Putin lên cầm quyền, Nga đã dần khôi phục lại vị thế của một cường quốc. Cùng với sự tăng trưởng mạnh mẽ của nền kinh tế, Moscow cũng từng bước tái xây dựng sức mạnh quân sự đáng gờm như thời cực thịnh của Liên Xô, khiến Mỹ và NATO bắt đầu lo lắng.

Nga đang nỗ lực phá vỡ vòng vây của NATO đang tiến về phía đông

Khối này đã “quên lời hứa” và bắt đầu triển khai một kế hoạch bao vây, kiềm chế, thậm chí là nhằm bóp chết Nga (như tuyên bố của Moscow), liên tục bành trướng về phía Đông, với việc kết nạp thêm nhiều thành viên thuộc Liên Xô cũ nằm giáp Nga.

Đồng thời họ cũng xây dựng thêm các căn cứ quân sự, triển khai quân thường trực, điều động hàng loạt loại vũ khí hạng nặng tới các quốc gia láng giềng của Nga, khiến Moscow cảm thấy mối đe dọa quân sự đang gia tăng giống như thời “Chiến tranh lạnh”.

Trước những phản đối mạnh mẽ của Moscow và chứng cứ Điện Kremlin đưa ra là những ghi chép trong hàng trăm bản ghi nhớ, biên bản, được giải mật từ kho lưu trữ của Mỹ, phương Tây vẫn khăng khăng cho rằng họ “chưa bao giờ” hứa như vậy.

Ông McFaul nói rằng, trong khi Moscow tuyên bố về cái gọi là “sự đe dọa của chiến lược đông tiến” thì phương Tây lại nhận thức được rằng, những hành động "khiêu khích" của Điện Kremlin là sự nguy hại đến an ninh của các nước láng giềng và đe dọa cả châu Âu.

Vị cựu đại sứ Mỹ tại Nga bình luận rằng, việc khối này tiến đến biên giới của Nga là hành động hợp pháp, bởi vì ông chưa bao giờ nghe nói về việc Mỹ hứa hẹn sẽ không mở rộng NATO về phía Đông. "Lời hứa này chưa từng được đưa ra" - ông McFaul nói.

Cựu Đại sứ Mỹ tại Nga Michael McFaul nói rằng, trong khi Moscow tuyên bố về cái gọi là “sự đe dọa của chiến lược đông tiến” thì phương Tây lại nhận thức được rằng, những hành động "khiêu khích" của Điện Kremlin là sự nguy hại đến an ninh của các nước láng giềng và đe dọa cả châu Âu.

Vị cựu đại sứ Mỹ tại Nga bình luận rằng, việc khối này tiến đến biên giới của Nga là hành động hợp pháp, bởi vì ông chưa bao giờ nghe nói về việc Mỹ hứa hẹn sẽ không mở rộng NATO về phía Đông. "Lời hứa này chưa từng được đưa ra" - ông McFaul nói.

Thiên Nam