Những sự thật thú vị về kinh tế Ả Rập Xê Út

Một người đàn ông đang trượt cát tại sa mạc gần vùng Tabuk - Ảnh: Reuters

Cách đây không lâu, Ả Rập Xê Út, thành viên quan trọng trong OPEC, quyết định giữ nguyên hạn ngạch sản xuất dầu mỏ. Đây là quyết định mở ra thời gian khó khăn phía trước với các nước thành viên OPEC nói chung và cả chính Ả Rập Xê Út, nước đối mặt với áp lực ngân sách gia tăng và tin đồn chia rẽ chính trị nội bộ nổi lên. Hôm 13.12, trang Business Insider có bài viết điểm lại các điểm thú vị của nền kinh tế quốc gia Trung Đông giàu dầu thô.

Trữ lượng dầu thô “khủng”

Cánh đồng dầu thô Ghawar của vương quốc này có đủ trữ lượng dầu để bơm đầy 4,77 triệu bể bơi theo kích thước Olympic, vốn có thể chứa chừng 2,5 triệu lít nước. Dự trữ dầu của Ả Rập Xê Út là khổng lồ và Ghawar là cánh đồng dầu thô lớn nhất thế giới. Nơi đây được dự đoán vẫn còn 75 tỉ thùng dầu thô đang chờ được khai thác.

GDP đứng thứ 19 thế giới

Ả Rập Xê Út có dân số đông hơn bang Texas của Mỹ, song GDP của bang Texas lại gần gấp đôi GDP của quốc gia Trung Đông. Dân số Ả Rập Xê Út lên đến 28,2 triệu người hồi năm 2013 và GDP nước này vào khoảng 750 tỉ USD.

Nếu bang Texas là một nước độc lập, nó có thể là nền kinh tế có GDP lớn thứ 13 thế giới, sau nước Úc và đứng trên Tây Ban Nha. So sánh này chỉ ra rằng bang Texas có năng suất cao hơn Ả Rập Xê Út.

Bộ trưởng Dầu mỏ Ả Rập Xê Út Ali al-Naimi - Ảnh: Reuters

Ngành dầu khí mạnh

Ngành dầu khí của Ả Rập Xê Út vào khoảng 335,4 tỉ USD, đóng góp 45% GDP, lớn hơn cả tổng GDP của các nước gồm Morocco, Rwanda, Tonga và Iraq.

Đang xây tòa tháp cao nhất thế giới

Ả Rập Xê Út đang xây dựng tòa nhà cao nhất thế giới với chiều cao 1 km. Quốc gia Trung Đông đã bật đèn xanh để tòa nhà Jeddah Tower hay còn gọi là Kingdom Tower được khởi công. Hiện Iraq cũng có kế hoạch vượt trội Ả Rập Xê Út ở khoản này, khi đang muốn xây tòa nhà The Bride cao hơn Jeddah Tower 152,4 mét, theo CNN.

Chi phí xây dựng tòa nhà cao nhất thế giới của Ả Rập Xê Út dự kiến là 1,23 tỉ USD, bằng khoảng 19,2 lần thu nhập của nữ ca sĩ Taylor Swift trong năm ngoái.

Nước lớn nhất không có sông

Ả Rập Xê Út là quốc gia lớn thứ 13 trên thế giới và lớn thứ hai trong thế giới Ả Rập, đứng sau Algeria. 95% diện tích nước này là sa mạc hoặc bán sa mạc và chỉ có 1,45% diện tích là đất canh tác. Ở đây có một số vùng sa mạc lớn nhất, chẳng hạn như An Nafud và Rub al-Khali.

Tuy không có sông, Ả Rập Xê Út cò bờ biển rộng lớn ở vùng Vịnh Ba Tư và Biển Đỏ, cung cấp đòn bẩy cho lĩnh vực vận chuyển, đặc biệt là vận chuyển dầu thô, qua Vịnh Ba Tư và kênh đào Suez, theo cuốn CIA World Factbook.

Người lao động ở Ả Rập Xê Út - Ảnh: Reuters

60% lực lượng lao động là người nước ngoài

Dù nước này đã có một số cải tiến cấu trúc trong lực lượng lao động, họ vẫn đang phụ thuộc nhiều vào lao động nước ngoài. “Người Ả Rập Xê Út tiếp tục chủ yếu làm việc ở khu vực công, có ít động lực để tham gia vào khu vực tư nhân hoặc cải thiện năng suất làm việc”, chuyên gia Razan Nasser thuộc ngân hàng HSBC nhận định.

Đáng chú ý, hầu hết những người làm việc trong lĩnh vực dầu khí và dịch vụ ở Ả Rập Xê Út là người nước ngoài. Thực tế này gây ra nhiều khó khăn, khi mà việc chôn cất những người không theo đạo Hồi bị nghiêm cấm trên đất Ả Rập Xê Út trước khi quy định này được nới lỏng một phần vào năm 2012.

Thị trường lạc đà

Mỗi ngày có khoảng 100 con lạc đà được bán ở thủ đô kiêm thị trường lạc đà lớn nhất ở Ả Rập Xê Út, thành phố Riyadh.

Phụ nữ Ả Rập Xê Út làm việc trong cửa hàng quần áo - Ảnh: Reuters

Ít phụ nữ đi làm

Tỷ lệ phụ nữ tham gia vào lực lượng lao động ở Ả Rập Xê Út chỉ là 20%, thấp thứ 8 trên thế giới. Trong khi đó, tỷ lệ phụ nữ có mặt trong lực lượng lao động ở Mỹ là 47%, Nhật Bản 49% và Đức 54%.

Năm 2012, phụ nữ quốc gia Trung Đông đã bắt đầu được phép làm việc ở những nơi như cửa hàng bán đồ lót. Trước đó, khách hàng nữ phải chịu cảnh không thoải mái khi vào các shop quần áo có nhân viên nam.

Hưởng lợi lớn từ dầu mỏ

Doanh thu khổng lồ từ dầu mỏ giúp Ả Rập Xê Út cân bằng chuyện chi tiêu không hiệu quả. Song trong bối cảnh giá dầu lao dốc, mô hình trên dần bộc lộ tính kém bền vững, theo ngân hàng HSBC.

“Thói quen chi tiêu cùng sự bất lực để tạo ra thêm doanh thu từ dầu đã dẫn đến việc nước này phụ thuộc vào dầu mỏ nhiều hơn. Từ đó, chuyện giá dầu lao dốc để lại tác động mang tính biến đổi ở Ả Rập Xê Út và cả 6 nước thuộc Hội đồng Hợp tác vùng Vịnh (GCC)”.

Thu Thảo