Những lưu ý cho bệnh nhân sau đặt stent mạch vành

Đối với chế độ ăn

Người bệnh cần ăn đủ chất dinh dưỡng, cân bằng các dưỡng chất, chế độ ăn lành mạnh như tăng cường trái cây, rau quả và ngũ cốc thô... là những loại hạt còn nguyên mài và lớp vỏ lụa bên ngoài.

Đối với chất đạm (protein): Nên ăn lượng vừa phải thịt nạc, thịt gà bỏ da, trứng, đậu phụ; mỗi tuần nên ăn 2 bữa có các loại cá như cá hồi, cá thu hoặc cá mòi để cung cấp cho cơ thể nhiều chất béo omega-3 có lợi cho tim. Ngoài ra, cần tránh thịt có màu đỏ như thịt bò, thịt chó... để tránh làm tăng cholesterol và làm nặng thêm tình trạng xơ vữa mạch vành.

Chất béo: Nên sử dụng chất béo dễ tiêu (chất béo chưa bão hòa) như dầu thực vật (dầu ô liu, hướng dương, dầu cải...) hoặc các từ các loại hạt, bơ, dầu cá; hạn chế tối đa mỡ động vật, đồ ăn nhanh, da các loài động vật.

Giảm ăn mỡ bão hòa, cholesterol và muối, điều này có thể giúp kiểm soát thể trọng, huyết áp và cholesterol. Giảm ăn mỡ và cholesterol làm giảm nguy cơ xuất hiện thêm tắc nghẽn mạch vành.

Chất xơ: Bổ sung vào thực đơn nhiều trái cây tươi và rau xanh.

Chất lỏng: Uống nhiều nước (trừ bệnh nhân suy tim nặng) và hạn chế chất kích thích, đồ uống có đường. Nên uống 8 - 10 cốc nước lọc mỗi ngày để tăng đào thải chất cản quang sử dụng khi can thiệp. Ngoài nước, bệnh nhân cũng nên uống sữa ít béo, sữa chua, sữa không đường hoặc tốt nhất là uống sữa đậu nành.

Lưu ý chế độ ăn sau đặt stent mạch vành là rất quan trọng.

Cần lưu ý nấu ăn nhạt, giảm nêm muối, mắm khi chế biến, nên ăn nhạt hơn người bình thường để tránh tăng huyết áp, giảm phù.

Nếu bệnh nhân mắc đái tháo đường, nên tuân thủ chế độ ăn để kiểm soát tốt đường huyết. Tham khảo ý kiến thầy thuốc về chế độ dinh dưỡng cho phù hợp.

Điều chỉnh lối sống

Kiểm soát căng thẳng: Bệnh nhân có thể thực hành những kỹ thuật để kiểm soát căng thẳng như thư giãn cơ và thở sâu.

Việc ngừng hút thuốc là vô cùng quan trọng vì nicotine làm co mạch máu và làm tim hoạt động vất vả hơn. Bỏ thuốc lá, thuốc lào là cách tốt nhất để làm giảm nguy cơ biến cố bệnh mạch vành.

Bệnh nhân cần kiểm soát cân nặng, duy trì một thể trọng càng gần với trị số lý tưởng càng tốt.

Đối với tập luyện

Tập luyện rất tốt cho cơ thể. Nhất là đối với bệnh nhân tim mạch, đây là yếu tố cốt lõi của thay đổi lối sống để điều trị xơ vữa động mạch. Tuy nhiên, cần phải tiến hành từng bước.

Trong tuần đầu tiên sau đặt stent, không nên lái xe, du lịch xa, đi xe đạp, khuân vác hoặc các hoạt động thể lực nặng, tham gia bất kỳ môn thể thao nào, ngoại trừ đi bộ trên mặt phẳng. Bệnh nhân có thể rời khỏi giường như bình thường nhưng cố gắng nghỉ ngơi tối đa trong hai ngày đầu (sau đó tăng dần mức thể lực), đi bộ không quá 10 phút với lực bước tăng dần, nấu ăn nhưng không nên đứng lâu quá 20 phút.

Sang tuần thứ 2 có thể tăng dần mức thể lực trong sự thoải mái cho phép, đi bộ xa hơn một chút nhưng không nên chạy bộ.

Ở một số nơi, người bệnh có thể tham gia chương trình giáo dục phục hồi vận động cho bệnh nhân sau đặt stent.

Người bệnh có thể trở lại làm việc sau 1-2 tuần, nhưng nên giảm giờ làm trong tuần đầu tiên để tránh mệt mỏi quá mức hay đi làm vào giờ cao điểm. Nếu công việc liên quan đến khuân vác nặng, nên chuyển sang khuân vác nhẹ trong thời gian đầu.

Về lâu dài, người bệnh có thể tham gia các hoạt động thể lực bình thường và các môn thể thao trong sự cho phép của bác sĩ tim mạch. Môn được khuyến cáo là đi bộ ít nhất 30 phút, 5 lần mỗi tuần. Nếu thấy đau ngực xuất hiện hoặc khó thở quá mức, nên ngừng vận động ngay và nhanh chóng liên lạc với bác sĩ.

Dùng thuốc

Chú ý bệnh nhân không tự ý dùng các loại thuốc, bất kể thuốc gì cũng phải có tư vấn của các bác sĩ để tránh các nguy hại cho sức khỏe.

ThS.BS. Nguyễn Thành