Những loại thực phẩm chứa axit béo giúp kiểm soát đường huyết hiệu quả

Người bệnh đái tháo đường cần biết lựa chọn chất béo lành mạnh để cung cấp năng lượng và các chất dinh dưỡng thiết yếu cho cơ thể, nhưng cũng phải biết hạn chế các chất béo có thể gây nguy cơ xơ vữa mạch máu, làm nặng thêm biến chứng của bệnh đái tháo đường.

Bác sĩ CKI Đào Thị Yến Thủy – Trưởng khoa Dinh dưỡng Tiết chế, BVĐK Tâm Anh TP.HCM cho biết: trong 3 đại dưỡng chất sinh năng lượng cho cơ thể là bột đường, béo, đạm thì chất béo tạo ra nhiều năng lượng nhất. Chỉ cần 1 gam chất béo khi đốt cháy trong cơ thể sẽ ra 9 Kcal (trong khi 1 gam chất đạm hay chất bột đường chỉ cho 4 Kcal). Do đó, nếu tiêu thụ quá mức chất béo, cơ thể nạp nhiều năng lượng, đối diện nguy cơ thừa cân, béo phì. Điều này gây nguy cơ khó kiểm soát đường huyết và tăng biến chứng tim mạch cho người đái tháo đường.

Cá béo là một thực phẩm giàu axit béo tốt cho người mắc đái tháo đường. Ảnh minh họa

Tuy nhiên nếu người bệnh kiêng cữ quá mức, không “đụng” đến dầu mỡ trong tất cả món ăn thì cơ thể dễ suy kiệt bởi thiếu năng lượng, không hấp thu được các vitamin A, D, E, K từ thức ăn, thiếu nguyên liệu sản xuất một số hormone quan trọng như hormone sinh dục,… Chất béo tham gia cấu tạo màng các loại tế bào của các mô cơ thể, đặc biệt có nhiều trong tổ chức não, tủy sống, mô thần kinh,… Vì vậy, khi bị đái tháo đường, nhất là trẻ em bị đái tháo đường càng cần nhiều loại chất béo khác nhau để phát triển tốt hệ thần kinh trung ương, thể chất, thể lực và trí tuệ. Thực tế có rất nhiều thực phẩm giàu chất béo sau khi ăn, lượng đường trong máu không chỉ tăng lên rất chậm mà còn có thể hạ xuống hiệu quả.

Quả óc chó

Các loại hạt tốt cho sức khỏe như quả óc chó chứa gần 2 gram chất xơ và 2.6 gram axit alpha-linolenic. Bệnh đường huyết cao và tiểu đường có nhiều khả năng mắc bệnh tim hoặc ngừng tim. Các axit béo có trong quả óc chó có thể làm tăng cholesterol tốt và giảm cholesterol xấu, giúp bệnh nhân tránh xa bệnh tim. Ngoài ra, trong quả óc chó còn chứa nhiều protein chất lượng cao, rất dễ được cơ thể hấp thụ nên bệnh nhân đường huyết cao có thể duy trì chế độ ăn uống cân bằng.

Quả bơ

Bơ là loại trái cây duy nhất chứa chất béo lành mạnh. Ngoài ra, nó còn chứa 20 loại vitamin và khoáng chất, giàu dinh dưỡng như kali, vitamin C, vitamin E, vitamin K, lutein và β-caroten, rất hiệu quả trong việc kiểm soát lượng đường trong máu. Bơ chứa các chất chống oxy hóa mạnh mẽ như vitamin và lutein, có thể cải thiện đáng kể khả năng miễn dịch của con người.

Ngoài ra, một quả bơ chứa 12 đến 14 gram chất xơ, ăn nhiều chất xơ có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường. Chất xơ cũng làm giảm huyết áp, cholesterol và cho phép insulin hoạt động tốt hơn.

Cá hồi

Cá hồi rất giàu axit béo omega-3, với hàm lượng 1800 mg trong 85 gram. Chất béo lành mạnh này có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim, thu nhỏ vòng eo, giảm viêm và cải thiện tình trạng kháng insulin.

Cá ngừ

Cá ngừ là một lựa chọn tuyệt vời khác trong số các loại cá có chứa axit béo omega-3. Trong 3 gram cá ngừ chứa 1300 mg omega-3 và rất nhiều vitamin D. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng cá ngừ cũng chứa nhiều thủy ngân, nếu ăn với liều lượng quá lớn có thể gây ra các vấn đề về hệ thần kinh. Để đảm bảo an toàn, hãy sử dụng cá ngừ với lượng vừa phải và chế biến sạch sẽ.

Loại chất béo nên hạn chế ăn

Bác sĩ Đào Thị Yến Thủy chia sẻ: Mỡ heo, mỡ bò, da vịt, da gà, đồ lòng, nội tạng động vật, óc,… chứa các acid béo bão hòa (béo no) và nhiều cholesterol dễ làm tăng cholesterol máu nếu ăn nhiều và thường xuyên, có thể gây rối loạn mỡ máu tăng nguy cơ xơ vữa động mạch, không tốt cho tim mạch và sức khỏe người bệnh đái tháo đường. Hai bệnh này có quan hệ “mật thiết” với nhau. Bệnh tim là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu ở người bệnh đái đường, tỷ lệ này ở nam cao gấp 1-3 lần so với người không bị đái tháo đường, tương tự ở nữ là cao gấp 2-5 lần so với người bình thường.

Riêng chất béo từ dầu dừa, dầu cọ không chứa cholesterol nhưng chứa nhiều chất béo no, kích thích gan tự sinh ra cholesterol nội sinh, gây rối loạn mỡ máu, cần hạn chế sử dụng cho người bệnh đái tháo đường. Tóm lại, với những thực phẩm trên, người bệnh cần hạn chế ăn, tối đa dùng 1-2 lần mỗi tuần với lượng ít.

Ngọc Nga (T/h)