Cúc họa mi - những 'Thiên sứ' chở mùa đông về Hà Nội

Sáng nay ra đường, chợt thấy gió thổi se sắt. Cái lạnh trở nên sắc cạnh, gai góc hơn. Thời tiết đã qua những ngày thu thơ mộng với ánh nắng dệt vàng ruộm, gió nhẹ hanh hao và chuyển hẳn sang tiết đông mây trời hơi u ám, nhiệt độ hạ thấp dần.

Trong một buổi sáng đầu đông hơi buồn ấy, chợt một gánh hàng hoa đi qua chở theo những bông họa mi trắng muốt, làm sáng bừng cả một góc phố nhòe ướt mưa lạnh. Ồ, hóa ra đã sang đông thật rồi. Cứ mỗi năm, khi loài hoa nhỏ bé này theo chân những người bán hàng rong tràn về trên mọi ngõ phố, cũng là lúc thời tiết Hà Nội bắt đầu chuyển sang đông. Người ta gọi họa mi là hoa báo đông cũng vì lý do đó.

Cúc họa mi là loài hoa nhỏ, có những cánh trắng ngần, từ giữa tỏa ra như hình nan hoa quanh một nhụy vàng tươi.

Tháng 11, phố phường Hà Nội lại ngập tràn những bông cúc họa mi bé nhỏ, trắng muốt.

Loài hoa đặc trưng cho mùa đông có một vẻ đẹp riêng không trộn lẫn, là mảnh ghép không thể thiếu trong bức tranh chung về Hà Nội.

Mùa này, người bán hoa chủ yếu bán họa mi.

Hoa cúc nhỏ lấn át những loại hoa khác.

7h tối ở chợ hoa Quảng An (Tây Hồ, Hà Nội), những chiếc xe tải chở hoa họa mi từ đâu đổ về nườm nượp. Người ta thường nói, chỉ có ở Nhật Tân mới trồng họa mi nhưng chắc không phải. Vì từ mấy ngày nay, xe tải chở hoa cứ liên tiếp đổ về chợ đầu mối. Chắc hẳn, ngoài nhật Tân, các vùng đất trồng hoa khác cũng tranh thủ xen canh mùa họa mi ngắn ngủi.

Họa mi được những người đi xe máy, xe đạp đến mua sỉ. Trên những chiếc xe thô sơ ấy, phía sau nó chất đầy loài hoa trắng muốt. Cứ thế, những chiếc xe di chuyển vòng quanh khắp chợ. Để rồi sáng sớm hôm sau, hoa đã phân phát về tay bao người khác. Trong đó, có rất nhiều người bán rong, chở theo họa mi trên xe đạp hay quang gánh quẩy nặng trĩu đôi vai.

Họa mi được người bán hàng rong dùng xe đạp chở đi khắp phố.

Điều đặc biệt là họa mi chỉ nở trong ba tuần ngắn ngủi rồi tàn.

Mới đầu mùa nên họa mi khá đắt đỏ, giá ở chợ đầu mối Quảng An khoảng 80.000-90.000 đồng/bó to. Những người bán rong thường chia bó to ấy làm 2 bó nhỏ, bán giá 50.000-60.000 đồng/bó. Hoa đắt nhưng được nhiều người yêu thích. Thế nên đêm đêm, nhiều người vẫn lên tận chợ Quảng An chỉ để mua lẻ một bó hoa. 10h tối, khi những khách lẻ ra về, phía sau xe ai hầu như đều chở thêm một bó họa mi trắng nhỏ xinh xinh.

Mùa họa mi rất ngắn. Tính ra chỉ rộ lên khoảng 3 tuần là hết, mỗi năm lại chỉ có một mùa. Người Hà Nội yêu hoa, có lẽ cũng vì cái sự hiếm hoi, cá tính ấy của nó. Một thứ hoa trắng muốt, suốt đời chỉ nở để báo đông.

Một thứ hoa trắng muốt, suốt đời chỉ nở để báo đông.

Bình cúc họa mi khi căm trong phòng.

Thế nên sáng nay đi ra đường, trời đang độ toát lạnh nhưng chợt thấy một bó họa mi, rất ít người có thể kiềm lòng đi lướt qua mà không ngoái lại hỏi mua. Họa mi đầu mùa thường chỉ vừa hé nụ, hoa nở lác đác. Mua một bó về có thể cắm chơi cả tuần dài, xem như cũng là xứng đồng tiền, bát gạo.

Cắm hoa trong một góc phòng, những đóa họa mi trắng nhỏ xíu như một loài hoa đồng nội thắp sáng cả không gian. Có nhiều loài hoa đẹp rực rỡ, kiêu sa hơn hẳn họa mi nhưng chưa bao giờ, loài hoa mỏng manh ấy trở nên lép vế. Bởi nó có một sức sống bền lâu hơn, vẻ đẹp thanh tao, gần gũi mà thuần khiết hơn. Vả lại, hoa mi không phải thứ hoa lúc nào cũng có. Khi mùa về, người yêu hoa phải sớm tìm mua, phải tranh thủ thưởng thức kẻo đôi ba ngày, hoa theo gió lạnh lại tàn phai “nhan sắc”.

Vương Phi