Những bài học xương máu của Nga từ các hoạt động tác chiến ở Syria

Lính đặc nhiệm Nga tại chiến trường Syria; Nguồn: funnyjunk.com

Thông thường, người ta bắt đầu nghiên cứu kinh nghiệm chiến tranh sau một khoảng thời gian đủ dài. Chúng ta là những người “ngoại đạo”, không phải là các sỹ quan từ các cơ quan tham mưu quân đội - nơi công việc này được thực hiện gần như ngay lập tức sau bất kỳ trận đánh nào. Cần nghiên cứu phương thức tác chiến, vũ khí và thiết bị quân sự được sử dụng…, nói ngắn gọn, cần biết mọi điều về kẻ thù. Chỉ như vậy mới có thể giành chiến thắng trong trận đánh tiếp theo.

Hôm nay chúng ta phá vỡ thông lệ và cố gắng (chí ít là phần nào) tổng hợp kết quả của chiến dịch quân sự ở Syria. Đương nhiên, có được một phân tích toàn diện trong trường hợp này là không thể. Nhiều thông tin vẫn chưa được giải mật, hoặc còn chưa được khai thác. Trận chiến chưa kết thúc, chiến tranh vẫn đang tiếp diễn.

Quân đội Nga đã mất khoảng 120 binh sĩ và sĩ quan trong cuộc chiến này. Và không quan trọng là họ đã hy sinh như thế nào, trong chiến đấu hay lúc không có chiến sự. Ai đó hy sinh vì bị tấn công bằng lưỡi lê, một người nào đó do bom, ai đó do cầu sập hoặc vụ nổ trên đường - họ đều là nạn nhân của chiến tranh, của phía chúng ta ...

Về tổng thể, Nga đã thắng

Hiện nay, mọi người đều ý thức được Moscow đã đưa ra quyết định khởi động chiến dịch quân sự ở Syria trong hoàn cảnh nào. Năm 2015, bất cứ ai hiểu các vấn đề quân sự đều biết rằng thời khắc của chế độ Bashar al-Assad được tính từng ngày. Người Mỹ và đồng minh của họ đã tiến hành một cuộc chiến tranh vì mục đích của riêng họ. Bề ngoài, mọi thứ có vẻ nghĩa hiệp, nhưng trên thực tế, các lực lượng liên minh đã làm mọi cách để tiêu diệt Assad và chính phủ của ông ta.

Ngày nay, nhiều thành phố ở Syria đã yên bình, nhưng cách đây không lâu, cộng đồng thế giới chỉ nghe thấy các trận đánh đang diễn ra ở Damascus và những kẻ khủng bố (theo cách gọi của truyền thông phương Tây) đã xâm nhập vào khu vực trung tâm của thủ đô Syria… Aleppo - thành phố lớn nhất của Syria, bị chiếm giữ bởi các chiến binh... Ngoài một số vùng sa mạc, chỉ còn một vài thành phố lớn do quân chính phủ kiểm soát.

Điều gì đã xảy ra ở Syria sau sự xuất hiện của quân đội Nga, mặc dù rất ít? Tôi sẽ không tiết lộ bí mật lớn, nhưng ngay cả trong thời điểm “nóng” nhất, số lượng quân Nga không vượt quá 7 nghìn người. Và quy mô của lực lượng không quân rất lớn, trong thời kỳ “đỉnh”, cũng chỉ khoảng 70 máy bay. Tất nhiên, đáng ra phải tính cả các máy bay chiến lược chỉ bay đến, tiêu diệt mục tiêu rồi rút về.

Hiện nay, các vùng lãnh thổ ở bờ phía tây của Euphrates hoàn toàn được giải phóng. Ngay cả dải biên giới với Thổ Nhĩ Kỳ, gần đây do người Kurd kiểm soát, với sự giúp đỡ của quân cảnh Nga, đã thuộc quyền kiểm soát của chính phủ Assad, chiến binh Syria biến mất. Quân đội Nga tiếp nhận một căn cứ không quân và một căn cứ hải quân. Vai trò của Nga và quân đội Nga là không thể phủ nhận; các đối thủ tiềm năng đang nghiên cứu kinh nghiệm của Nga trong các học viện quân sự của họ.

Quân đội Nga đã học được gì?

Hiện nay, hàng chục nghìn sĩ quan quân đội Nga có kinh nghiệm chiến đấu nhờ tham gia các chiến dịch ở Syria. Trong số các sĩ quan cao cấp, ngoại trừ Lực lượng Tên lửa Chiến lược, hầu như tất cả các sĩ quan cấp cao đã qua thử lửa tại Syria. Nếu nhìn vào việc bổ nhiệm những năm gần đây, đặc biệt là các vị trí chỉ huy lữ đoàn, sư đoàn và cao hơn, thì gần như tất cả các chỉ huy đều trải qua cuộc chiến này. Tư lệnh các quân đoàn và các quân khu thường chỉ được bổ nhiệm sau một thời gian nhân sự đã chỉ huy hoặc là tham mưu trưởng các nhóm quân ở Syria.

Chiến trường Syria - nơi tôi luyện con người và thử nghiệm vũ khí quân đội Nga; Nguồn: newsdeeply.com

Một khía cạnh quan trọng khác của chiến dịch ở Syria, đó là việc thử nghiệm chiến đấu của thiết bị quân sự và vũ khí. Rõ ràng là cần phải thử nghiệm thiết bị và vũ khí trên các bãi chiến trường trong điều kiện khí hậu nóng, tuy nhiên, không thể tạo ra điều kiện chiến đấu thực sự. Syria đã "chôn cất" hoặc gửi để sửa đổi, cải tiến, hoàn thiện hàng tá mô hình vũ khí và thiết bị. Các trang bị đã vượt qua tất cả các bài kiểm tra và đang ở giai đoạn cuối cùng trước khi đưa vào trang bị.

Điều ít được viết đến là nhiều chuyên gia dân sự từ các doanh nghiệp quốc phòng đã sang Syria. Thiết bị và vũ khí được đưa trực tiếp từ chiến trường đến tay các nhà thiết kế, kỹ sư và công nhân. Điều này giúp giảm thiểu thời gian hoàn thiện xe máy và vũ khí; công nhân nhà máy có thể tự hào về chiến công lao động của họ. Những điều như vậy chưa từng có trong quân đội Nga.

Về tổng thể, nếu nói về kết quả toàn cầu của chiến dịch Syria, chúng ta có thể nói rằng quân đội Nga sau thời gian chinh chiến tại Syria là một đội quân hoàn toàn khác; quân đội với một động lực khác, với một cách tiếp cận khác để đào tạo và giáo dục các binh sĩ và sĩ quan, với các yêu cầu khác về thiết bị và vũ khí, thậm chí với cả một cấu trúc tổ chức khác.

Hải quân

Nhìn chung, Hải quân đã cho thấy sự cần thiết của nó trong việc thực hiện các nhiệm vụ trên lãnh thổ của các quốc gia khác. Phần lớn nhờ vào đội tàu, sự thành công của toàn bộ chiến dịch đã được đảm bảo, đặc biệt trong giai đoạn đầu. Nhưng chính Hải quân đã bộc lộ mặt yếu của các lực lượng vũ trang Nga trong quan niệm sử dụng Hải quân Nga. Thất bại của Hải quân chúng ta nằm ở việc sao chép mù quáng chiến lược Mỹ về sử dụng tàu lớn cho các hoạt động cục bộ. Vì tàu “Đô đốc Kuznetsov” và hành trình phiêu lưu của nó tới bờ biển Syria mà các thủy thủ Nga bị cười nhạo cho đến tận bây giờ.

Người Mỹ, gửi tàu sân bay đến bờ biển nước khác, đó là một tàu chiến thực sự, với các phi hành đoàn và máy bay được đào tạo bài bản, dùng cho các hoạt động tác chiến chống lại lực lượng mặt đất. Nga gửi “Đô đốc Kuznetsov” tới Syria khi không tin chắc rằng con tàu có thể làm thay đổi tình hình - bản thân giải pháp rất phiêu lưu.

Tàu tuần dương có thể tự hào về những gì? Máy bay chiến đấu Su-33 được trang bị hệ thống điện tử hàng không lỗi thời và không có vũ khí để không kích các mục tiêu mặt đất? Còn với các máy bay chiến đấu dựa trên máy bay đa năng MiG-29 KR mới, được trao vào tay các tân phi công của Trung đoàn Không quân Hải quân số 100? Và kết quả là gì? Hai chiếc máy bay bị mất và một chiếc tàu tuần dương đã phải sửa chữa.

Hải quân Nga đóng vai trò quan trọng trong việc vận chuyển vũ khí, xe máy và binh sĩ sang Syria; Nguồn: debka.com

Đúng là thất bại, nhưng theo tác giả, thất bại với một dấu cộng. Người ta nói nhiều về việc xây dựng các tàu lớn mới, bao gồm cả tàu sân bay, và chia thành hai phe: những người muốn có một số lượng nhỏ tàu, nhưng tàu thực sự lớn; và những người muốn tàu nhỏ hơn, nhưng số lượng nhiều và ngay. Tác giả cho rằng, "Đô đốc Kuznetsov" thực sự cho thấy sự bất lực của nó trước những kỳ vọng cao của Nga. Thực tế này đã trì hoãn việc đóng các tàu mới cùng loại trong vòng 15-20 năm.

Về cái được của Hải quân, theo tác giả, chiến thắng chính của hạm đội Nga là đảm bảo việc cung cấp cho các lực lượng của Nga vũ khí, nhân sự, thiết bị và mọi thứ cần thiết cho cuộc sống bình thường của quân đội trên lãnh thổ nước ngoài. Hải quân Nga đảm nhận việc chuyển sang Syria hơn 1,5 triệu tấn hàng hóa khác nhau, chiếm không dưới 95% tổng số hàng hóa được giao. Các thủy thủ đã giao 4.500 đơn vị thiết bị và vũ khí, trong đó có các hệ thống S-400, và 3.250 binh sĩ đã hành quân bằng đường biển.

Trong toàn bộ thời gian hoạt động tác chiến ở Syria, các tàu đã cập bến căn cứ Tartus hơn 400 lần. Sự an toàn của các lô hàng này một lần nữa được đảm bảo bởi đội tàu. Nhiệm vụ chiến đấu được thực hiện bởi cả tàu mặt nước và tàu ngầm. Một lỗ hổng trong hạm đội của Nga cũng xuất hiện ở đây - không có các tàu đổ bộ cỡ lớn cần thiết cho việc vận chuyển. Trên thực tế, kể từ năm 2017, các tàu dân sự chở hàng hóa, Hải quân cần tàu vận tải và tàu đổ bộ lớn như cần không khí.

Hoạt động ngoạn mục nhất của hạm đội Nga là sử dụng tên lửa hành trình Calibre từ các tàu ngầm của dự án 06363, Hệ thống tên lửa Dagestan, Uglich, Velikyi Ustyug và Grad Sviyazhsk từ Biển Caspian và đòn tấn công Calibre khác từ tàu ngầm Rostov-on-Don từ một vị trí chìm ở Địa Trung Hải; cũng như các vụ phóng tên lửa khác từ các tàu Zeleny Dol và Serpukhov từ cùng một vị trí, và từ tàu khu trục Đô đốc Essen, tàu ngầm Krasnodar ...

Có lẽ đây là lần đầu tiên, các nhiệm vụ chiến đấu với vũ khí hiện đại vốn được thực hiện bởi các tàu lớn, giờ đây có thể được thực hiện không chỉ bởi các tàu nhỏ, mà cả các tàu tên lửa. Hạm đội các tàu nhỏ có thể gây ra thiệt hại nghiêm trọng cho Hải quân của kẻ thù, trong khi tổn thất rất nhỏ. Với tầm bắn xa vài ngàn km những chiếc tàu tên lửa trên sông cũng trở nên nguy hiểm.

Tóm tắt về Hải quân, ngày nay Nga không cần tàu lớn. Vì những lý do hoàn toàn dễ hiểu, Nga nên tập trung vào việc giữ cho các con tàu hiện có trong tình trạng sẵn sàng chiến đấu. Nga phải xây dựng tàu khu trục và tàu đổ bộ vạn năng. Và để ngăn chặn những kẻ thù, đặc biệt dọc theo bờ biển, Nga cần có các tàu ngầm không chạy bằng năng lượng hạt nhân.

Thiếu Không quân-Vũ trụ không thể có chiến thắng

Syria là nơi hoạt động trên không lớn nhất của lực lượng Không quân-Vũ trụ Nga (VKS) không chỉ về số lượng phương tiện và phi công quân sự, mà còn về mức độ phức tạp và cường độ sử dụng chiến đấu, và sự xa cách của nơi diễn ra chiến sự, không có chiến trường tương tự. Hơn nữa, trong chiến dịch này, lần đầu tiên đảm nhận vai trò chính không phải là lực lượng mặt đất, mà là không quân.

Lần đầu tiên, không quân giành chiến thắng, các đơn vị lục quân đóng vai trò thứ yếu. Những cấu phần mà quân đội Nga đã và vẫn mạnh (pháo, xe tăng, xe cơ giới) ở Syria không phải là những thành phần chính. Cường độ hoạt động đạt hàng trăm lần xuất kích hàng ngày; trung bình, mỗi máy bay thực hiện 2-3 chuyến bay mỗi ngày, chưa kể số lần xuất kích của máy bay trực thăng, trinh sát và máy bay vận tải đường không. Tổng số hơn 45 nghìn chuyến bay trong chiến dịch đã được thực hiện bởi các phi công của lực lượng VKS.

Syria là nơi hoạt động trên không lớn nhất của lực lượng Không quân-Vũ trụ Nga; Nguồn: almasdarnews.com

Thời gian bay là một trong những chỉ số quan trọng nhất về đào tạo và trình độ của một phi công quân sự, tuy nhiên, theo nhiều phi công, chỉ tiêu quan trọng hơn là tham gia chiến đấu - là hoàn thành một nhiệm vụ chiến đấu trong chiến tranh. Như một phi công đã nói: phải trải qua căng thẳng trong chiến đấu, mệt mỏi do chiến đấu ... Theo dữ liệu đến cuối tháng 5/2019, gần như toàn bộ phi công VKS đã hiện diện bằng cách này hay cách khác trên bầu trời Syria. Sự có mặt của phi công của không quân chiến thuật và lục quân sự là 90%, của phi công vận tải quân sự là 98%, của phi công không quân tầm xa là 60%, của các chuyên gia phòng không là 32%.

Các đơn vị mặt đất

Việc sử dụng lực lượng mặt đất ở Syria là vô cùng hạn chế, ban đầu, các đơn vị mặt đất thậm chí còn không được sử dụng ở Syria. Bản thân quan điểm về chiến dịch đã không cơ cấu lực lượng này. Tuy nhiên, các đơn vị đặc nhiệm và các bộ phận trinh sát của các đơn vị phản ứng nhanh đã được lên kế hoạch. Chiến tranh, trước hết là hiểu biết về kẻ thù, bố trí quân của địch, kế hoạch tác chiến của địch - nhiệm vụ của tình báo, trinh sát.

Cần lưu ý rằng hiện tại quân đội Nga đứng sau các đội quân hàng đầu trong việc sử dụng các thiết bị trinh sát đặc biệt - máy bay không người lái UAV. Chủ nghĩa anh hùng của các chiến sĩ đặc nhiệm cần được bổ sung về mặt kỹ thuật. Cần tăng không chỉ số lượng và chất lượng của thiết bị trinh sát, mà còn cả trinh sát vũ trụ và thám không, trinh sát bằng điệp viên. Theo tác giả, các chiến sĩ đặc nhiệm có đủ cơ hội và công việc để thể hiện chủ nghĩa anh hùng và sự hy sinh, nhưng nếu có cơ hội để có được thông tin mà không đối diện với nhiều rủi ro, thì nó phải được tận dụng 100%.

Lực lượng quân cảnh Nga được đánh giá cao ở Syria; Nguồn: rt.com

Công việc của quân cảnh rất thú vị, họ thực hiện một chức năng hơi bất thường đối với họ - hầu như thay thế cảnh sát Syria vẫn còn yếu. Tuy nhiên, cảnh sát quân sự Nga thực hiện tốt công việc của mình, duy trì trật tự trong khu vực chiến sự, được ngay cả các nước phương Tây ngưỡng mộ. Các đơn vị quân cảnh đã được lựa chọn rất tốt; sự hiện diện của người Hồi giáo và Cơ đốc giáo trong hàng ngũ quân cảnh quân đội Nga đảm bảo niềm tin trong người dân Syria.

Lan truyền rộng rãi những chi tiết tuyệt vời về cách người Nga đánh đuổi các chiến binh để cứu mạng họ..., bất kỳ cậu bé Syria nào cũng kể về biểu cảm của mình về chủ nghĩa anh hùng của người Muali và cảnh sát Nga. Nhưng, quan trọng nhất, câu chuyện đã đến tai các chiến binh và các phiến binh đang quay sung, trở lại với cuộc sống yên bình. Đối với phương Đông, đây là yếu tố quan trọng nhất, nhờ nó quân cảnh Nga còn được người Hồi giáo giúp đỡ rất đắc lực và hiệu quả - điều góp phần đè bẹp nhanh chóng các trung tâm kháng cự và kháng chiến của các băng đảng, phiến quân.

Kỹ thuật và vũ khí

Với Hải quân, năm tới sẽ là kỷ lục về số lượng các khí tài chiến đấu và phụ trợ được đặt hàng cho Hải quân. Tại các xưởng đóng tàu trên cả nước, bao gồm Crimea, dự kiến sẽ đặt tổng cộng 22 tàu mặt nước, tàu ngầm hạt nhân và diesel-điện đa năng, cũng như tàu đảm bảo kỹ thuật hậu cần.

Vào năm 2020 tại nhà máy Zaliv (Crimea), hai tàu đổ bộ vạn năng sẽ được khởi công; tại xưởng đóng tàu Severnaya Verfi, 2 tàu khu trục hiện đại hóa thuộc Dự án 22350 với 24 tên lửa mỗi chiếc sẽ được khởi công; hai tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân của dự án 885M loại "Yasen-M" sẽ được khởi công tại Sevmash; ba tàu ngầm của dự án 636.3 Varshirlanka và một tàu ngầm của dự án 677 Lada sẽ được đặt tại Nhà máy đóng tàu Admiralty. Ngoài ra, tàu hộ tống, tàu tên lửa nhỏ, tàu chống phá hoại và các tàu phụ trợ khác nhau sẽ được khởi đóng tại các nhà máy trên cơ sở kinh nghiệm sử dụng hạm đội trong chiến tranh Syria.

Vai trò hàng đầu của lực lượng Không quân Vũ trụ trong các chiến dịch quân sự ở Syria đã định hướng những đổi mới lớn nhất trong lĩnh vực công nghệ và vũ khí của lực lượng này. Bầu trời Syria đã thật sự là mỏ vàng đối với công nghiệp hàng không và thiết kế của Nga. Họ chưa bao giờ nhận được một khối lượng thông tin quan trọng như vậy về các sản phẩm của chính họ, lại là những thông tin đầu tay.

Thực tiễn cho thấy, Nga thiếu tàu vận tải hạng nặng và tàu độ bộ; Nguồn: nytimes.com

Những người hùng nổi tiếng nhất của bầu trời là những máy mới dựa trên nền tảng T-10 - Su-35S, Su-30SM và Su-34. Hai máy bay chiến đấu và một máy bay ném bom, mỗi trong số này hiện nay đã trở nên hoàn toàn khác nhau. Số lần nâng cấp nhiều trong một thời gian ngắn được tiến hành trên các máy bay này, chỉ có thể thực hiện trong Chiến tranh Vệ quốc vĩ đại. Đáng tiếc, cũng có một kinh nghiệm buồn. Tại Syria, máy bay tiêm kích đa năng hạng nhẹ MiG-29 SMT đã không thể hiện được mình.

Việc sử dụng máy bay ném bom chiến lược Tu-95 và Tu-160 ở Syria thực sự đã mở ra một lĩnh vực hoạt động chiến đấu hoàn toàn mới cho các máy bay này - một cấu phần của “bộ ba hạt nhân” Nga. Máy bay “Ngày phán xử” có khả năng độc lập thực hiện một cuộc tấn công hạt nhân chống lại kẻ thù. Bầu trời Syria trở thành nơi sinh ra nhánh không quân mới của Nga - không quân chiến lược được trang bị các loại vũ khí phi hạt nhân. Theo tác giả, ở một mức độ nào đó, có thể coi đây là một cuộc cách mạng.

Có một loại thiết bị bay không đáng bị lãng quên khi nói về Syria - UAV. Người Nga đã quen với thực trạng là máy bay không người lái nhập khẩu tốt hơn đồ nội địa. Ví dụ, Israel có khả năng chế tạo drone tốt hơn Nga. Nhưng Syria đã tạo ra một cú hích mạnh mẽ cho sự phát triển của máy bay không người lái Nga, đến nỗi Nga trở thành một trong top những nước phát triển và sản xuất máy bay không người lái của thế giới. Các báo cáo hoạt động ở Syria cho biết, mỗi ngày, có tới 70 UAV hoạt động trên bầu trời Syria. Trong suốt chiến dịch, hơn 25.000 chuyến bay của UAV chiến đấu đã được thực hiện; các UAV Forpost, Orlan-10 và các máy bay không người lái khác đã phát hiện 47.522 mục tiêu của kẻ thù.

Hiện nay, trong quân đội Nga, UAV không chỉ được sử dụng để trinh sát và giám sát mà còn để dẫn đường cho vũ khí chính xác cao. Theo tác giả, không thể nói Nga không phải là nước giỏi nhất thế giới về phát triển và sản xuất UAV, không có thông tin chính thức về điều đó. Nhưng các nhà khai thác và nhà điều khiển của Nga là một trong số những người vận hành tốt nhất trên thế giới là một thực tế. Ngày nay, những quả bom dẫn đường cỡ 50 và 100 là cần thiết để sử dụng từ UAV đang được đầu tư phát triển.

Quân đội Nga đã thực sự “lột xác” sau các chiến dịch ở Syria; Nguồn: themoscowtimes.com

Những thay đổi lớn đang diễn ra trong trang bị của không quân. Với việc sử dụng không quân thường xuyên trong các khu dân cư, vấn đề vũ khí có độ chính xác cao đã trở nên quan trọng. Trong lĩnh vực này, Nga tụt hậu so với phương Tây. Trong số bom và tên lửa mới xuất hiện trong biên chế của VKS, có thể kể đến bom hàng không tầm xa dẫn đường bằng vệ tinh UPAB-500 (K08BE), UPAB-1500 (K029BE) với đầu đạn xuyên sâu, bom mô-đun dẫn đường 9-A-7759 - những quả bom đầu tiên đã được Tập đoàn vũ khí tên lửa chiến thuật tạo ra trong thời gian ngắn kỷ lục.

Tên lửa hành trình chiến thuật-chiến dịch đa năng Kh-59 MK2, tên lửa chiến thuật Kh-38, tên lửa đa chức năng tầm xa đã được tạo ra cho máy bay trực thăng, nhưng quan trọng vẫn là tên lửa hành trình. Trong quá trình hoạt động ở Syria, vũ khí phi hạt nhân của máy bay ném bom chiến lược Tu-95 và Tu-160 liên tục tấn công các mục tiêu của kẻ thù, tên lửa hành trình có độ chính xác cao đã tạo nên nét đặc trưng của Không quân chiến lược Nga.

Về tổng thể, chiến dịch quân sự ở Syria có thể coi là thành công từ góc độ quân sự, và từ quan điểm chính trị. Quân đội cho thấy mặt mạnh nhất của nó và chứng tỏ đã có sự tự tin về sức mạnh và khả năng của mình. Các nhà lãnh đạo quân sự đã thu được kinh nghiệm trong việc chỉ huy và kiểm soát quân đội trong tình huống chiến đấu, các thiết bị và vũ khí được thử nghiệm trong thực chiến... Thế đã là rất nhiều ... ./.

CTV Lê Ngoc/VOV.VN (biên dịch)
Theo topwar.ru