Nhức nhối nạn khai thác hải sản theo kiểu 'tận diệt'
Trong thời gian qua, hoạt động khai thác hải sản theo kiểu 'tận diệt' ở vùng biển gần bờ thuộc các tỉnh Bắc miền Trung diễn ra khá phổ biến và phức tạp. Điều này tác động xấu đến môi trường sinh thái, nguồn lợi thủy sản và sinh kế lâu dài cho ngư dân. Trước tình hình đó, các đơn vị BĐBP ven biển đã tổ chức nhiều biện pháp đấu tranh ngăn chặn, song gặp phải không ít khó khăn, thách thức.
Cán bộ BĐBP Quảng Bình và các lực lượng chức năng làm việc với chủ phương tiện tàu giã cào đánh bắt trái quy định. Ảnh: Hải Hoàng
Thời gian gần đây, nhiều ngư dân ở xã Cảnh Dương, huyện Quảng Trạch, tỉnh Quảng Bình phản ánh, họ rất bức xúc khi nhiều tàu giã cào công suất lớn của ngư dân các tỉnh lân cận đang hoạt động trái phép ở vùng biển gần bờ của địa phương. Không chỉ hoạt động sai vùng biển cho phép, các tàu giã cào này còn nối điện vào lưới trong quá trình đánh bắt khiến cho các loài thủy sinh bị “tận diệt”. “Tàu giã cào hoạt động gần bờ từ đêm khuya đến gần sáng. Các phương tiện thường cải hoán công suất máy, tắt đèn khi hoạt động nên rất nguy hiểm cho các phương tiện khác cùng đánh bắt trên biển. Không chỉ đánh bắt sai vùng biển, họ còn dùng điện công suất lớn để đấu vào lưới. Nhiều hôm tàu họ rút đi, chúng tôi phát hiện cá chết nổi lên rất nhiều trên biển” - Ngư dân Lê Văn Vĩnh, ở xã Cảnh Dương cho biết.
Trên thực tế, tình trạng khai thác hải sản theo kiểu “tận diệt” diễn ra khá phổ biến và phức tạp ở vùng biển của các tỉnh Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Trị... Ngoài hoạt động của tàu giã cào khai thác gần bờ, một số phương tiện công suất nhỏ của ngư dân địa phương cũng sử dụng kích điện để đánh bắt. Điều đó ảnh hưởng nặng nề đến môi trường sống, khả năng sinh sản của các loài thủy sản.
Trước thực trạng này, các đơn vị BĐBP đứng chân địa bàn phối hợp với các lực lượng chức năng và chính quyền địa phương tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật cho ngư dân nắm và chấp hành việc khai thác, đánh bắt đúng vùng biển, đúng quy định của pháp luật. Đồng thời, tổ chức kiểm soát chặt chẽ tàu, thuyền trong quá trình rời cảng, cửa lạch khai thác thủy sản; tăng cường đấu tranh, phát hiện, xử lý nghiêm những phương tiện vi phạm trong quá trình hành nghề.
Từ đầu năm 2018 đến nay, các đơn vị BĐBP tuyến biển phía Bắc miền Trung đã bắt giữ, xử lý hàng chục vụ tàu cá đánh bắt trái quy định pháp luật. Điển hình như Hải đội 2, BĐBP các tỉnh Quảng Trị, Quảng Bình, Hà Tĩnh, Nghệ An...
Ngày 6-11, trong lúc tuần tra, kiểm soát tại khu vực biển thị xã Cửa Lò, Đội công tác Đồn Biên phòng cửa khẩu cảng Cửa Lò - Bến Thủy, BĐBP Nghệ An đã phát hiện, xử lý 13 phương tiện đang sử dụng kích điện để đánh bắt hải sản trái phép. Trước đó, Hải đội 2, BĐBP các tỉnh Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị liên tiếp phát hiện và xử lý nghiêm các tàu giã cào công suất lớn khai thác sai vùng biển quy định. Sự vào cuộc quyết liệt của BĐBP các tỉnh và các lực lượng chức năng tại các địa phương đã phần nào giảm thiểu hoạt động khai thác thủy sản gần bờ theo kiểu “tận diệt”.
Tuy nhiên, từ thực tế triển khai thực hiện nhiệm vụ cho thấy, công tác đấu tranh với nạn khai thác hải sản theo kiểu “tận diệt” gặp phải không ít khó khăn. Các tàu giã cào thường cải hoán công suất máy, hoạt động vào đêm tối, sẵn sàng chống trả quyết liệt lực lượng làm nhiệm vụ. Cụ thể như vụ việc diễn ra vào tháng 5-2018, khi Hải đội 2, BĐBP Hà Tĩnh phối hợp Đồn Biên phòng Cửa Sót và Văn phòng thanh tra, kiểm soát nghề cá tỉnh Hà Tĩnh tạm giữ 2 tàu cá hành nghề giã cào hoạt động không đúng vùng biển quy định. Khi phát hiện lực lượng chức năng, thủy thủ tàu cá lập tức cắt lưới, cố tình điều khiển tàu chạy lạng lách, ngăn cản tàu làm nhiệm vụ. Chỉ đến khi lực lượng Biên phòng bắn 2 phát súng hiệu cảnh cáo thì 2 chiếc tàu mới chịu dừng lại...
Thượng tá Phạm Minh Dũng, Đồn trưởng Đồn Biên phòng Roòn, BĐBP Quảng Bình cho biết: “Công tác đấu tranh với nạn khai thác thủy sản theo kiểu “tận diệt” rất khó khăn. Các tàu giã cào thường có công suất rất lớn, khi thấy lực lượng chức năng thì sẵn sàng vứt bỏ tang vật rồi chạy trốn. Trong khi đó, các đồn Biên phòng chủ yếu sử dụng ca nô công suất thấp nên rất khó truy bắt. Việc huy động tàu cá của ngư dân địa phương cũng rất khó vì bà con sợ bị đe dọa, trả thù trong quá trình hành nghề trên biển. Phần lớn những vụ việc phát hiện tàu cá vi phạm, đơn vị đều phải phối hợp chặt chẽ với các đơn vị hải đội để huy động tàu tuần tra công suất lớn, lực lượng đông đảo mới trấn áp được các đối tượng”.
