'Nhu nhược' ở Libya, phương Tây sắp thua 'song tấu' Nga-Thổ vì chính chiến lược cũ ở Syria?
Sự thay đổi đáng ngại nhất đối với phương Tây đó là cuộc xung đột ở Libya có thể giúp Nga và Thổ Nhĩ Kỳ trở thành đối tác nguy hiểm, sử dụng lại chiến lược ở Syria và chia chiến lợi phẩm cho nhau.
Tướng Haftar.
Ván cờ mới Libya
Tổng thống Vladimir Putin đang tìm cách tăng cường sự hiện diện của Nga ở Libya sau khi vượt mặt phương Tây ở Syria, mở đường cho Tổng thống Bashar al-Assad ghi một chiến thắng quyết định trong cuộc chiến kéo dài 8 năm.
Đây sẽ là vòng đấu mới của ván cờ Trung Đông, nơi Washington dường như một lần nữa lại lui về phòng thủ mà không dám lên tấn công, cây bút Ahmed Aboudouh viết trên tờ Independent.
Một số báo cáo và tuyên bố từ các quan chức Mỹ gần đây tiết lộ rằng người Nga đang sắp xếp lại quân đội, vũ khí và lính đánh thuê để có các bước đi mới ở Libya, gióng lên hồi chuông báo động đối với châu Âu và Mỹ.
Đặc biệt hơn cả, Nga dường như đang thiết lập các quy tắc cho một sự kết hợp chiến lược với Thổ Nhĩ Kỳ như những gì cả hai đã thể hiện rất hiệu quả trong việc phân chia ảnh hưởng ở Syria. Một tình huống biến Mỹ giống như thể một người chơi ngoài cuộc.
Sự hỗn loạn ở Libya kéo dài hơn một năm qua đã tạo thành một môi trường hoàn hảo để Nga bước vào. Sau Syria, Libya là bằng chứng nữa cho thấy chính sách không hành động mà chính quyền Donald Trump đang sử dụng là tài sản chiến lược lớn nhất mà ông Putin có.
Nhà lãnh đạo Nga đang đảm bảo Moscow lấp đầy những khoảng trống mà các cường quốc lớn bỏ lại phía sau.
Theo cây bút Aboudouh, sau bốn năm ủng hộ lực lượng của tướng Khalifa Haftar thông qua cả phương tiện ngoại giao và phương tiện khác, Nga đã bắt đầu thúc đẩy lực lượng của mình để định hình kết quả cuối cùng của cuộc chiến Libya.
Trước khi tìm kiếm bất kỳ giải pháp nào, Nga trước mắt đang cố gắng tạo thành sườn đe dọa NATO từ phía Nam. Động thái chiến lược này chắc chắn sẽ tạo ra tranh cãi ở châu Âu.
Trong nỗ lực thiết lập chỗ đứng ở Libya, Nga được cho là đang tìm kiếm quyền truy cập vào các cảng chiến lược của Libya trên biển Địa Trung Hải để mở đường cho việc mở rộng thêm ảnh hưởng ở châu Phi.
Giới quan sát tin rằng, về lâu dài, người Nga muốn thấy việc dỡ bỏ lệnh cấm vận vũ khí của Liên Hợp Quốc đối với Libya, nơi vũ khí do Nga khá phổ biến. Libya có thể khôi phục vị thế trước đây như dưới thời chính quyền Gaddafi với tư cách là khách hàng giàu có đối với ngành công nghiệp quân sự của Nga.
Tuy nhiên, sẽ là một sai lầm khi nghĩ rằng mục tiêu của Nga ở Libya là củng cố Quân đội Quốc gia Libya (LNA) của tướng Haftar. Trên thực tế, Nga vẫn đang chơi một trò chơi trung lập với cả hai bên, bước đi cẩn thận và chờ đợi phe chiến thắng cuối cùng (nếu có) để sát cánh.
Nga-Thổ chia đôi quyền lực
Tình hình hỗn loạn ở Libya sẽ tạo điều kiện cho Nga bước vào tăng cường hiện diện.
Sự thay đổi đáng ngại nhất đối với phương Tây đó là cuộc xung đột ở Libya có thể giúp Nga và Thổ Nhĩ Kỳ trở thành đối tác nguy hiểm, sao chép chính xác chiến lược kết hợp ở Syria trên tất cả các phương diện và chia chiến lợi phẩm cho nhau.
Trong khi Thổ Nhĩ Kỳ đang hỗ trợ Chính phủ được Liên Hợp Quốc công nhận ở Tripoli chống lại cuộc tấn công của tướng Haftar, một canh bạc toàn diện mang tầm nhìn sắc sảo của Tổng thống Putin có thể sẽ mang lại điều gì đó cho Thổ Nhĩ Kỳ.
Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip hồi đầu năm nay tuyên bố, Thổ Nhĩ Kỳ sẽ huy động mọi nguồn lực sẵn có để làm thất vọng những ai muốn biến Libya thành một “Syria mới". Nhưng cây bút Aboudouh cho rằng, ông Erdogan dường như hy vọng về một kết quả tương tự mà Nga-Thổ thực hiện ở Syria.
Thổ Nhĩ Kỳ ủng hộ phe đối lập Syria được phương Tây hậu thuẫn chống lại chính quyền Tổng thống Assad, trong khi nước này cũng đứng sau ủng hộ một chính phủ Libya được phương Tây hậu thuẫn chống lại một thế lực mạnh mẽ khác của tướng Haftar.
Nhưng, tương tự ở miền Bắc Syria, sự do dự của phương Tây đồng nghĩa với việc Moscow và Ankara sẽ có được ảnh hưởng lớn.
Đây là cách bộ đôi Nga-Thổ Nhĩ Kỳ có thể điều phối trò chơi giành ngai vàng Trung Đông mới ở Libya, ngay cả khi không bao giờ có một hiệp ước chính thức giữa hai quốc gia.
Mới đây, Nga-Thổ đã có với nhau thỏa thuận chiến lược cung cấp hệ thống phòng không S-400 tân tiến. Thời gian trôi qua, niềm tin của Tổng thống Erdogan vào người đồng cấp Nga sẽ tăng vọt, để lại một hy vọng nhỏ bé cho các đối tác NATO trong việc lôi kéo người Thổ trở lại quỹ đạo phương Tây.
