Nhiều vụ tai nạn chết người, quấy rối tình dục… xuất phát từ rượu, bia

Tác hại của rượu bia

Bà Trần Thị Trang, Phó Vụ trưởng Vụ Pháp chế (Bộ Y tế) cho biết, liên tiếp các vụ tai nạn giao thông nghiêm trọng xảy ra trên địa bàn cả nước trong tháng 4 và đầu tháng 5 năm nay có liên quan đến tài xế vi phạm nồng độ cồn. Nghiên cứu trên 100 người tử vong do tai nạn giao thông có liên quan đến rượu bia tại Bệnh viện Đại học Y Hà Nội và Bệnh viện Hữu nghị Việt - Đức cho thấy, 82% nạn nhân có nồng độ cồn trong máu hơn 50mg/100 ml máu. Đa số là tai nạn nghiêm trọng, có 68% nạn nhân có thời gian sống dưới 30 phút sau tai nạn.

Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), rượu bia làm chậm phản ứng khoảng 10-30%, đồng thời làm hạn chế khả năng phối hợp giữa các bộ phận cơ thể, hạn chế khả năng nhận biết các vật từ xa, tầm nhìn ban đêm có thể giảm tới 25%. Thậm chí, người điều khiển xe máy có nồng độ cồn trong máu trên 50mg/dl (tương đương với 2 lon bia 330ml) có nguy cơ tai nạn giao thông tăng gấp 40 lần so với người không uống.

Tác hại của rượu bia không chỉ gây ra hậu quả đối với sức khỏe mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống xã hội, nhất là làm gia tăng các vụ tai nạn giao thông, bạo hành gia đình, lạm dụng tình dục phụ nữ, trẻ em.

Hậu quả xã hội của sử dụng rượu bia ở Việt Nam luôn ở mức cao hơn nhiều so với các nước trong khu vực. Do đó, chúng ta cần phải khẩn trương hoàn thiện hành lang pháp lý với những quy định đủ mạnh để kiểm soát tác hại do sử dụng rượu bia gây ra.

Bên cạnh đó, rượu, bia là nguyên nhân trực tiếp của ít nhất 30 bệnh, chấn thương và là nguyên nhân gián tiếp của ít nhất 200 loại bệnh tật nằm trong danh mục phân loại bệnh tật quốc tế.

Cần kiểm soát việc quảng cáo rượu, bia

Theo ông Nguyễn Huy Quang, Vụ trưởng Vụ Pháp chế, Bộ Y tế, trong khi nhiều nước trên thế giới để được phép uống rượu, bia rất khó khăn, ngược lại tại nước ta việc này dễ như trở bàn tay. Theo đó, bất kỳ khi nào, thời điểm nào, số lượng ra sao, người dân có nhu cầu đều được đáp ứng.

“Sự sẵn có của rượu bia về số lượng, giá thành khiến cho ai cũng có khả năng tiếp cận loại đồ uống này và phát sinh nhiều hệ lụy cho kinh tế, xã hội và sức khỏe của người dân”, ông Quang nêu.

Do vậy, theo ông Nguyễn Huy Quang, cần hạn chế sự “sẵn có” của rượu bia bằng cách quy định về số lượng, địa điểm các cửa hàng bán bia rượu cho những người uống tại chỗ hoặc mua về. Bên cạnh đó, có quy định về ngày và giờ bán rượu, bia ở các cửa hàng bán lẻ; hay quy định cấm bán lẻ rượu, bia tại một số điểm hoặc trong các sự kiện đặc biệt…

"Tại Dự thảo Luật Phòng chống tác hại của rượu bia, Bộ Y tế từng đưa ra đề xuất giờ bán rượu bia là từ 11-14h và 17- 22h hàng ngày và từ 6- 22h, hằng ngày, trừ trường hợp bán rượu, bia tại khu vực bay quốc tế và các khu vực, tuyến phố chuyên kinh doanh ẩm thực, giải trí, du lịch. Tuy nhiên, đề xuất này bị phản đối và buộc Bộ phải đưa ra khỏi Dự thảo”, ông Quang nói.

Tuy nhiên, nếu xét trên góc độ lợi ích của cộng đồng ông Quang cho rằng việc quy định thời gian bán rượu bia là cần thiết trong Dự thảo Luật Phòng chống tác hại của rượu, bia để hạn chế tác hại do lạm dụng rượu, bia gây ra.

Ngoài đề xuất cần quy định thời gian bán rượu, bia, Bộ Y tế tiếp tục đề nghị giữ nguyên việc quy định quản lý đối với quảng cáo, khuyến mại với cả rượu và bia.

Bà Trần Thị Trang, Phó Vụ trưởng Vụ Pháp chế, Bộ Y tế thông tin, nhiều quan điểm cho rằng, chỉ nên quản lý quảng cáo rượu mà không tiến hành quản lý việc quảng cáo bia là hoàn toàn sai lầm bởi việc quản lý đối với quảng cáo cả rượu và bia là cần thiết do cả bia và rượu đều chứa cồn gây nghiện, được Tổ chức Nghiên cứu ung thư quốc tế (IARC) xếp vào nhóm chất gây ung thư, có tác động lên hầu hết cơ quan cơ thể.

Cũng theo bà Trang, dù ở nồng độ nào, rượu bia cũng có nguy cơ ảnh hưởng đến cơ thể. Hơn nữa, khi quy đổi ra nồng độ cồn nguyên chất thì mức độ tác hại là như nhau nên quy định quản lý đối với quảng cáo, khuyến mại rượu, bia cùng nồng độ phải như nhau.

Bên cạnh đó, Phó vụ trưởng Vụ Pháp chế, Bộ Y tế cho rằng nếu không quản lý quảng cáo đối với bia thì sẽ không thống nhất với Luật cạnh tranh, phân biệt đối xử và không bảo đảm bình đẳng giữa các hàng hóa có tính chất như nhau. Việc không quy định quản lý quảng cáo đối với bia sẽ không bảo đảm mục tiêu của luật là không khuyến khích tiêu dùng và không thể chế hóa theo đúng Nghị quyết của Đảng là giảm tiêu thụ cả rượu, bia và thuốc lá.

"Ngoài ra, nếu không quản lý quảng cáo, khuyến mại với bia cũng sẽ tạo ra thông điệp cho rằng bia là an toàn, không gây hại nên không cần hạn chế, ảnh hưởng đến truyền thông và nhận thức của người dân, tạo tâm lý chủ quan trong tiêu dùng. Quan điểm xuyên suốt của Bộ Y tế là không có sự phân biệt giữa rượu và bia trong việc quy định các biện pháp quản lý quảng cáo, khuyến mại", bà Trang khẳng định.

Dự kiến, dự thảo Luật Phòng, chống tác hại của rượu bia sẽ được thông qua tại kỳ họp thứ 7 Quốc hội khóa XIV.

Phương Thu