Nhiều tồn tại cũ của Khu đô thị mới Thủ Thiêm vẫn chờ giải quyết

Hàng loạt sai phạm đã được Thanh tra Chính phủ làm rõ tại Khu đô thị mới Thủ Thiêm

Đừng loanh quanh, không lẩn quẩn

Đây là lần tiếp công dân lần thứ 3, các hộ dân có nhà đất tại 3 phường là: An Lợi Đông, Thủ Thiêm và An Khánh, nên công tác bảo đảm an ninh trật tự của khu vực Trung tâm Bồi dưỡng chính trị quận 2 được siết chặt hơn hẳn 2 lần trước.

Trong hội trường chính chỉ có hai cơ quan báo chí được phép tác nghiệp trực tiếp, còn phóng viên các cơ quan báo chí còn lại, kể cả phóng viên Báo Nhân dân cũng đều phải tác nghiệp gián tiếp tại phòng riêng qua màn hình. Ngay cả nếu muốn vào được khu vực báo chí phía trên tầng 1, thì các phóng viên phải 3 lần xuất trình thẻ nhà báo, giấy giới thiệu cho lực lượng bảo vệ.

Khác hẳn với 2 lần tiếp dân trước, các nội dung phát biểu lần này của đại diện các hộ dân đã đi thẳng vào hàng loạt vấn đề mà chưa có tiếng nói chung giữa cơ quan chức năng của TP Hồ Chí Minh và 115 hộ dân tại Khu đô thị mới Thủ Thiêm. Nhiều hộ dân là cán bộ hưu trí đã đề nghị Chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh đừng bám vào các quyết định hành chính sai pháp luật để loay hoay, lẩn quẩn giải thích lòng vòng với dân.

Đây là hành vi làm trái lời dạy của Bác Hồ vì Người từng nói hạnh phúc của đất nước là cán bộ gầy mà dân béo, trong khi thực tế là nhiều cán bộ đã trục lợi nhờ lý các quyết định sai pháp luật về nhà đất tại quận 2.

Lý do là nút thắt của Khu đô thị mới Thủ Thiêm, chỉ được làm rõ khi công dân và cơ quan quản lý Nhà nước phải cầu thị, với tinh thần hơn 15.000 hộ dân bị thu hồi đất phải được thụ hưởng tinh thần Quyết định 367/TTg của cố Thủ tướng Võ Văn Kiệt. Đây là điểm đến và mơ ước của hàng loạt cán bộ hưu trí, là mục tiêu của Thành ủy, UBND TP Hồ Chí Minh với tiêu chí đô thị văn minh, nghĩa tình.

Trưởng Ban Tiếp công dân Trung ương Nguyễn Hồng Điệp gặp gỡ công dân trước giờ khai mạc

Nếu lãnh đạo nhiệm kỳ này vẫn tiếp tục bám vào hàng loạt quyết định đi trái lại với tinh thần Quyết định 367/TTg thì không bao giờ Khu đô thị mới Thủ Thiêm là mô hình thành công. Lý do là sau hơn 22 năm thì hàng loạt sai phạm về quy hoạch, thẩm quyền thu hồi đất, cưỡng chế, giao đất cho hàng loạt doanh nghiệp trong 160ha đất tái định cư … vẫn là nỗi đau, niềm bức xúc của hàng ngàn hộ dân.

Thay mặt các hộ dân, bà Trần Thị Mỹ, dù đã 77 tuổi, cán bộ lão thành cách mạng, vẫn phát biểu hơn 20 phút về tất cả các vấn đề mà công dân Khu đô thị mới Thủ Thiêm đã âm thầm chịu đựng với những nỗi niềm day dứt. Đó là hành vi cố tình thay đổi quy hoạch không đúng thẩm quyền, sai pháp luật nên đây vẫn chỉ là vùng quy hoạch khu đô thị mới Thủ Thiêm, mà không đủ điều kiện là dự án khu đô thị như lãnh đạo UBND TP. Hồ Chí Minh đã khẳng định.

Vì vậy lãnh đạo nhiệm kỳ này phải có giải pháp đồng thuận với công dân để nỗi đau Thủ Thiêm không còn là câu chuyện đau lòng trong mỗi lần gặp gỡ, tiếp xúc cử tri, để cố Thủ tướng Võ Văn Kiệt sẽ mỉm cười nên chín suối khi người dân được thụ hưởng đầy đủ nội dung Quyết định 367/TTg.

Các hộ dân khác đã thẳng thắng đề xuất rằng: Nhân tai do những cán bộ làm sai đã ập đến với những hộ công dân là cán bộ hưu trí, gia đình có công với cách mạng, nỗi khổ đã quá đủ với công dân Thủ Thiêm, đã có làng Thủ Thiêm giữa lòng Thủ đô Hà Nội vì 115 hộ đã nhiều năm đi khiếu nại, tố cáo vượt cấp.

Nhiều tiếng thở dài và oán trách vẫn là câu chuyện chưa có lời giải khi cá nhân một số lãnh đạo, nguyên lãnh đạo thành phố vẫn chưa bị xử lý đúng quy định của Đảng, đúng pháp luật.

Văn bản trả lời và giải thích của ông Lê Quang Hùng, Thứ trưởng Bộ Xây dựng về thẩm quyền quy hoạch là không phù hợp vì các quyết định của UBND TP Hồ Chí Minh chỉ đề cập đến phần lõi của Khu đô thị mới Thủ Thiêm, còn diện tích 160ha tái định cư vẫn là thẩm quyền của Thủ tướng Chính phủ chứ không phải thuộc thẩm quyền của ông Lê Thanh Hải, khi đương chức là Chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh. Nên ý kiến của nhiều công dân là trả lại 160ha đất có hạ tầng hoàn chỉnh để người dân có nơi ở ổn định, tốt hơn nơi ở cũ như chủ trương của Thành ủy TP Hồ Chí Minh.

Nhìn thẳng vào sự thật và đồng thuận

Những chính sách hỗ trợ kiểu “chữa cháy” và hàng loạt văn bản “lấp lửng” đã được nhiều công dân phân tích đầy đủ với mong muốn Chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh hiểu đúng, hiểu toàn diện để có chính sách giải quyết đúng lý, hợp tình.

Ngay cả câu chuyện như trước đây cơ quan chức năng trả lời cho người dân theo kiểu chính UBND TP Hồ Chí Minh là chủ đầu tư dự án Khu đô thị mới Thủ Thiêm cũng là điều bất hợp lý vì chức năng của UBND cấp tỉnh, thành không được kinh doanh bất động sản. Các chính sách bồi thường, hỗ trợ thêm cho các hộ dân chỉ là giải pháp tạm thời, vì các vi phạm cơ bản vẫn chưa được giải quyết dứt điểm qua nhiều nhiệm kỳ.

Hàng trăm hộ dân đã nhiều năm khiếu nại, tố cáo vượt cấp cần được UBND TP Hồ Chí Minh có giải pháp giải quyết phù hợp. Vì có những hộ nằm ngoài ranh quy hoạch, cùng như có hộ dân nằm trong phần lõi của Khu đô thị mới Thủ Thiêm, nhưng không được hưởng chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư đúng pháp luật.

Sự thật của Khu đô thị mới Thủ Thiêm phải được bảo đảm thực hiện đúng tinh thần các Nghị quyết của Thành ủy TP Hồ Chí Minh, phù hợp lịch sử biến động nhà đất tại quận 2, đúng pháp luật, có tính khả thi trong thực tiễn.

Tại lần tiếp này, Chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh Nguyễn Thành Phong cam kết thực hiện đúng chỉ đạo của Thủ tướng, kiến nghị của Thanh tra Chính phủ về giải quyết khiếu nại, tố cáo tại Khu đô thị mới Thủ Thiêm

Quyết định số 1997/QĐ-UB, ngày 10/5/2002 của UBND TP Hồ Chí Minh về thu hồi và giao hơn 621ha đất tại Khu đô thị mới Thủ Thiêm là không đúng quy định pháp luật.

Lời giải thích của nhiều sở, ngành trực thuộc UBND TP Hồ Chí Minh là việc này được Thủ tướng Chính phủ cho phép tại Văn bản số 190/CP-NN ngày 22/2/2002 cũng là cách trả lời không đúng sự thật, sai thẩm quyền, vi hiến, trái với Luật Tổ chức Chính phủ. Hay nói khác hơn là lãnh đạo UBND TP Hồ Chí Minh đã cố tình báo cáo không đúng sự thật cho Thủ tướng Chính phủ về Khu đô thị mới Thủ Thiêm tại thời điểm năm 2002. Vì vậy, chính sách thu hồi đất, bồi thường tái định cư cần được tính từ thời điểm 1/7/2004 theo Luật Đất đai 2003.

Bản chất của Khu đô thị mới Thủ Thiêm dù đã được làm rõ một phần tại Thông báo kết luận số 1483/TB-TTCP do Phó Tổng Thanh tra Chính phủ Đặng Công Huẩn ký ngày 04/9/2018, nhưng theo nhiều cán bộ hưu trí có mặt tại buổi tiếp công dân thì đây mới là “phần nổi của tảng băng chìm”. Do đó, nhiều hộ dân đề nghị Chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh báo cáo trung thực với Thủ tướng Chính phủ những vấn đề vượt thẩm quyền, các ý kiến phản hồi của nhân dân quận 2 sau 3 buổi tiếp công dân, để Thủ tướng Chính phủ có văn bản chỉ đạo thành lập đoàn thanh tra liên ngành để làm rõ, làm kỹ, làm toàn diện tất cả các vấn đề còn tồn tại.

Những lời nói hôm nay của công dân có thể là khó nghe nhưng là lời nói thật của nhiều cựu chiến binh, cán bộ lão thành cách mạng, với mong muốn được cùng chính quyền TP Hồ Chí Minh thống nhất tiếng nói chung, ý chí chung, để giải quyết dứt điểm khiếu nại, tố cáo liên quan đến quyền lợi nhà đất của nhân dân.

Kể từ khi có Quyết định 367/TTg đến nay, và đã qua 4 đời nhiệm kỳ Chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh là: Ông Võ Viết Thanh (1996 - 2001); ông Lê Thanh Hải (2001 - 2006); ông Lê Hoàng Quân (2006 - 2015), và đương nhiệm là ông Nguyễn Thành Phong.

Các khiếu nại, tố cáo phát sinh kéo dài từ giai đoạn 2004 đến nay, chủ yếu liên quan đến ranh quy hoạch, chính sách đền bù giải tỏa còn một số bất cập mà người dân cho là chưa thỏa đáng, vi phạm quy định pháp luật về đất đai.

Liên quan đến những khiếu nại, tố cáo của người dân Thủ Thiêm, trong một thời gian dài, Thanh tra Chính phủ đã có 4 báo cáo kết luận. Các bộ, ngành cũng có hàng loạt văn bản đề nghị giải quyết.

Đặc biệt, Thủ tướng Chính phủ đã 15 lần có văn bản yêu cầu Chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh giải quyết khiếu nại của công dân Vũ Huy Hoàng về phần đất 2.223m2 trong Khu đô thị mới Thủ Thiêm nhưng các cơ quan chức năng địa phương vẫn lấy lý do sợ dắt dây, ngại sửa sai để không thực hiện ý kiến chỉ đạo.

Phóng viên các cơ quan thông tấn, báo chí chỉ được tác nghiệp gián tiếp qua màn hình tại buổi tiếp dân công khai sáng 14/11

Chỉ đến khi Thông báo kết luận số 1483/TB-TTCP ngày 04/9/2018 được Thanh tra Chính phủ công bố công khai thì các cơ quan chức năng mới bắt đầu triển khai kế hoạch giải quyết một cách căn cơ các vấn đề của Khu đô thị mới Thủ Thiêm.

Sự kiện Chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh chủ trì cùng Ban Tiếp công dân Trung ương tổ chức 3 buổi tiếp công dân, còn Bí thư Thành ủy TP Hồ Chí Minh cũng chỉ đạo quyết liệt các cơ quan chuyên môn tiến hành xem xét đầy đủ các kiến nghị, khiếu nại, tố cáo của công dân quận 2, riêng Thanh tra Chính phủ cũng chủ trì cùng các bộ, ngành để xác minh pháp lý của diện tích đất tái định cư Khu đô thị mới Thủ Thiêm… sẽ là tín hiệu vui cho nhân dân trong thời gian tới.

Chia sẻ với người dân, Trưởng Ban Tiếp công dân Trung ương Nguyễn Hồng Điệp cho rằng nỗi bức xúc của người dân qua nhiều năm đã được Thủ tướng Chính phủ quan tâm, Thanh tra Chính phủ bước đầu tiến hành làm rõ, UBND TP Hồ Chí Minh bắt đầu triển khai kế hoạch giải quyết khiếu nại, tố cáo.

Nhiều vấn đề cũ cần được công dân thông cảm, đồng thuận, thậm chí bỏ qua, tha thứ vì quá trình thực hiện Khu đô thị mới Thủ Thiêm qua nhiều giai đoạn, có tính chất phức tạp.

Quan điểm là phải bảo đảm đời sống của nhân dân trong quá trình thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, kiến nghị của Thanh tra Chính phủ với tinh thần nhìn thẳng vào sự thật để có giải pháp đúng, hành động thiện tâm, là lời xin lỗi hiệu quả nhất trong thời gian cuối năm 2018.

Đề nghị Chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh có văn bản giao nhiệm vụ cụ thể cho các sở, ngành để xem xét toàn diện, đầy đủ tất cả các trường hợp khiếu nại, tố cáo của nhân dân tại Khu đô thị mới Thủ Thiêm.

Nhiều chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ vẫn chưa được lãnh đạo UBND TP Hồ Chí Minh thực hiện nghiêm túc về trách nhiệm giải quyết khiếu nại của công dân Vũ Huy Hoàng

Kết luận buổi tiếp dân, Chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh Nguyễn Thành Phong đã bày tỏ sự cám ơn các ý kiến phát biểu của từng công dân.

Người đứng đầu chính quyền thành phố mong muốn nhận được sự hợp tác của nhân dân để có giải pháp xử lý hài hòa lợi ích giữa các tổ chức, cá nhân.

Hiện nay, UBND TP Hồ Chí Minh đang xây dựng, hoàn chỉnh chính sách mới liên quan đến việc tái bồi thường, hỗ trợ cho các hộ dân có nhà đất bị thu hồi, giải tỏa từng chịu thiệt thòi do chính sách trước đây còn bất cập, đặc biệt là các hộ dân được xác định ngoài ranh quy hoạch, mà trước mắt là trường hợp 115 hộ dân sẽ được báo cáo xin ý kiến của Thường trực Thành ủy TP Hồ Chí Minh.

Khi thực hiện, những nội dung thuộc thẩm quyền sẽ được UBND TP Hồ Chí Minh tích cực, tập trung giải quyết theo hướng tốt nhất có thể, ngay cả việc xử lý các tổ chức, cá nhân có sai phạm.

Nội dung vượt thẩm quyền thì UBND TP. Hồ Chí Minh sẽ kiến nghị, đề xuất Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ về chủ trương giải quyết, nhằm vừa đảm bảo quyền lợi chính đáng, ổn định cuộc sống của người dân có nhà đất bị thu hồi, để từng bước chấm dứt khiếu nại kéo dài, vượt cấp, tạo điều kiện tiếp tục xây dựng, phát triển Khu đô thị Thủ Thiêm nói riêng và TP Hồ Chí Minh nói chung.

Ngọc Giang