Nhiều tỉnh tụt hạng vì chính quyền giảm năng động

TP.Đà Nẵng bị tụt hạng năng lực cạnh tranh cấp tỉnh - Ảnh: Ng.Nga

Điều này cho thấy, vai trò của chính quyền lên tăng trưởng, phát triển, thu hút vốn đầu tư... là rất quan trọng.

Không ai dám quyết...

Lần này, Quảng Ninh đã vươn lên vị trí dẫn đầu với 70,36 điểm và Đà Nẵng tụt xuống vị trí thứ 5 với 67,65 điểm. Điều đáng nói là trong khi nhiều tỉnh thành thăng hạng PCI đều có chỉ số liên quan sự thân thiện, năng động, hiệu quả từ chính quyền thì việc tụt hạng của Đà Nẵng có nguyên nhân chính là chính quyền đã giảm mạnh năng động. Nhìn vào bảng 10 chỉ số thành phần của PCI của các tỉnh thành, TP.Đà Nẵng giảm đến 8 chỉ số, trong đó có 3 chỉ số có mức giảm mạnh nhất là “gia nhập thị trường” từ 8,55 xuống 7,94 điểm; “tính năng động của chính quyền” giảm từ 6,65 về 5,96 điểm và “dịch vụ hỗ trợ doanh nghiệp (DN)” giảm từ 6,93 về 6,3 điểm. Với 5,96 điểm, chỉ số năng động của chính quyền TP.Đà Nẵng thấp nhất kể từ năm 2015 và giảm 0,69 điểm so với năm 2017.

Một số tỉnh thành khác có chỉ số PCI 2018 thấp hơn so với những năm trước đó cũng có cùng lý do này. Đó là TP.Cần Thơ sau khi nỗ lực lọt được vào top 10 năm 2017 thì năm nay đã bị xuống vị trí 11 với 64,98 điểm. Trong đó, 2 chỉ số có mức điểm giảm mạnh nhất là chỉ số gia nhập thị trường giảm từ 7,86 năm 2017 xuống 7,07 điểm và tính năng động của chính quyền giảm từ 6,11 xuống 5,58 điểm.

Hoặc Đắk Lắk từ vị trí 31 xuống 40, trong đó chỉ số năng động của chính quyền giảm từ 5,38 xuống 5,25 điểm. Tỉnh Thừa Thiên-Huế cũng vậy, từ vị trí 29 xuống 30, và một trong những lý do chính cũng từ lãnh đạo chính quyền kém năng động, giảm từ 5,81 xuống 5,34 điểm. Hay như với tỉnh Long An, tuy có các điểm số về cạnh tranh bình đẳng, đào tạo, dịch vụ hỗ trợ DN tăng mạnh, song tính năng động của chính quyền lại giảm mạnh từ 7,07 xuống 6,41 điểm, khiến thứ hạng PCI của tỉnh này cũng chỉ nâng được 1 bậc, từ vị trí thứ 4 lên thứ 3 trong năm 2018.

Thực tế, PCI của Đà Nẵng đã từng được cảnh báo từ năm 2017, lần đầu tiên “thành phố đáng sống” này bị mất ngôi vương dẫn đầu PCI vào tay tỉnh Quảng Ninh. Tại thời điểm đó, Viện Nghiên cứu phát triển kinh tế xã hội TP.Đà Nẵng đã kiến nghị thành phố cần tạo cơ hội cho DN tiếp cận nguồn vốn vay, cải cách thủ tục hành chính và hỗ trợ thủ tục hành chính cho DN. Đặc biệt, thông tin nhanh chóng và thường xuyên các chính sách ưu đãi cho DN tư nhân, giải quyết kịp thời những vướng mắc của DN…

Ông Đỗ Thanh Năm, chuyên gia tư vấn, Giám đốc Công ty công nghệ Win-Win đang tư vấn đưa nhà đầu tư vào khu công nghệ cao ở Đà Nẵng lý giải, trong năm qua, ảnh hưởng từ nhiều yếu tố khách quan về đất đai, nên không khí im ắng, chững lại bao trùm cả TP.Đà Nẵng.

Chờ chính quyền lấy lại “phong độ”

Ông Vũ Tiến Lộc, Chủ tịch Phòng Thương mại - Công nghiệp VN (VCCI), cho biết điều tra của VCCI cho thấy, năm 2018 một số lĩnh vực của môi trường kinh doanh có thay đổi tích cực so với năm 2017. Đặc biệt, chi phí không chính thức được cắt giảm, môi trường kinh doanh cho DN tư nhân khởi sắc.

Tuy nhiên, sự năng động của lãnh đạo địa phương cực kỳ quan trọng, quyết định vào đường hướng phát triển của DN trong thời gian tới. Thế nên theo ông Lộc, nếu chỉ số năng động của chính quyền giảm là mất điểm khá lớn với nhà đầu tư và DN tại địa phương. Bởi khi chính quyền thiếu năng động, mức độ thân thiện giữa chính quyền với DN giảm thì môi trường kinh doanh của DN sẽ không bảo đảm tính thuận lợi để DN tiếp tục đầu tư mới hay đầu tư mở rộng. Việc chậm trễ đưa ra quyết sách để DN có hướng đưa ra chiến lược đầu tư mới cũng khiến thành phố giảm sút cạnh tranh.

Ba yếu tố khiến DN quyết định đầu tư hay không là kỹ năng điều hành, hạ tầng và nguồn nhân lực. Với Đà Nẵng, hạ tầng và nguồn nhân lực ổn, vấn đề ở đây chỉ là kỹ năng điều hành. “Nút thắt của Đà Nẵng chỉ là sự thiếu thân thiện hay nói đúng hơn giảm sự năng động. Song tôi hy vọng đây chỉ là sự tụt giảm nhất thời vì một số lý do khách quan lẫn chủ quan nào đó”, ông Lộc nhận xét.

GS Nguyễn Mại, Chủ tịch Hiệp hội Các nhà đầu tư nước ngoài cho rằng, những mảng tối trong vấn đề tham nhũng về đất đai liên quan vụ án lớn Vũ “nhôm” và loạt cựu quan chức thành phố này phải vào vòng lao lý tạo tâm lý thận trọng quá mức cho lãnh đạo TP.Đà Nẵng. Nhưng ông tin rằng, các lãnh đạo mới của thành phố sau thời gian “trì trệ” sẽ tìm thấy hướng lấy lại phong độ, năng động trở lại để khơi nguồn lực trong tư nhân, đưa Đà Nẵng trở lại vị thế trên bảng xếp hạng PCI trong những năm tới.

Nguyên Nga