Nhiều sáng tạo trong phát triển quan hệ đối tác Hải quan - Doanh nghiệp

Các giải pháp hỗ trợ DN thực thi pháp luật được hải quan địa phương triển khai phong phú, đa dạng. Trong ảnh: Hoạt động nghiệp vụ tại Chi cục Hải quan KCN Hòa Khánh-Liên Chiểu (Đà Nẵng). Ảnh: N.Linh

Với việc thực hiện đồng bộ 4 giải pháp (thông tin, tham vấn, tham gia, hợp tác), trong đó thực hiện tốt các hoạt động tuyên truyền, phổ biến pháp luật, hướng dẫn, hỗ trợ, giải đáp vướng mắc, tiếp thu góp ý, phản hồi từ DN, đồng thời tổ chức triển khai mạnh mẽ các hoạt động tham vấn, hợp tác, Tổng cục Hải quan đã được cộng đồng DN đánh giá cao các giải pháp và những lợi ích mà cơ chế hợp tác đem lại cho các bên.

Trong hội nghị công bố Báo cáo mức độ hài lòng của DN về thực hiện thủ tục hành chính XNK năm 2018 tổ chức mới đây, ông Đậu Anh Tuấn-Trưởng Ban Pháp chế VCCI cho biết: Đánh giá của DN về chất lượng thông tin thủ tục hành chính hải quan mà họ đã tiếp cận là khá tích cực và có cải thiện đáng kể so với khảo sát 2015. Năm 2018 có 91% phiếu trả lời đồng ý/hoàn toàn đồng ý rằng thông tin về thủ tục hải quan là thống nhất (năm 2015 chỉ số này là 77%), 90% cho biết thông tin thủ tục hành chính hải quan là sẵn và dễ tìm (năm 2015 là 81%). Trong số các DN phản hồi, 89% cho rằng biểu mẫu dễ điền (77% vào năm 2015); 84% DN đánh giá cơ quan Hải quan cung cấp thông tin cho DN nhanh chóng, kịp thời (năm 2015 là 71%).
Dù vậy, không gian cải cách vẫn còn nhiều, ví dụ như điều tra 2018 cho thấy dù có 76% DN nhận thấy các thông tin về thủ tục hành chính hải quan là đơn giản, dễ hiểu (năm 2015 là 60%) thì vẫn còn 24% không đồng ý với nhận định này, nghĩa là trung bình cứ 5 DN thì vẫn còn 1 DN gặp khó khăn nhất định khi tìm hiểu về các thủ tục hành chính hải quan.

Nhiều đơn vị điển hình trong phát triển quan hệ đối tác hải quan-DN. Như ở Cục Hải quan TP Hồ Chí Minh xây dựng phát triển quan hệ đối tác với 3 nhóm DN: Nhóm DN có số kim ngạch XNK lớn; nhóm DN FDI; nhóm DN dịch vụ XNK (đại lý làm thủ tục hải quan, kinh doanh kho, bãi, cảng). Trong đó các hoạt động cụ thể đã được triển khai như tổ chức các buổi hội thảo, tọa đàm, hội nghị chuyên đề mang tính thời sự, thiết thực với từng nhóm DN; thường xuyên tổ chức làm việc, gặp gỡ trực tiếp DN để lắng nghe, tháo gỡ khó khăn cho DN.

Để tạo thuận lợi cho DN trong quá trình thực hiện thủ tục, Cục Hải quan TP Hồ Chí Minh thực hiện “tham vấn một lần, sử dụng kết quả nhiều lần tiếp theo” nếu mức giá khai báo của DN không thay đổi. Việc sử dụng nghiệp vụ tham vấn một lần nhằm hạn chế việc lãnh đạo DN phải cử nhân viên đi lại làm việc với cơ quan Hải quan nhiều lần, mất thời gian, chi phí của DN. Để kịp thời thông tin đến DN, đơn vị cũng đã gửi hàng trăm thư thông báo cho lãnh đạo DN về thông tin tham vấn một lần- một trong những nội dung cải cách của ngành Tài chính, ngành Hải quan quy định về tham vấn giá tính thuế.

Hay Cục Hải quan Đồng Nai in tờ rơi bằng tiếng Anh để phát cho các đại lý, hãng tàu, nhân viên các DN hướng dẫn thủ tục tàu thuyền, phương tiện vận tải XNC khi cập cảng; thực hiện khảo sát ý kiến nhu cầu đào tạo kỹ năng phát triển quan hệ đối tác với 5 hiệp hội, chi hội và 29 DN trọng điểm để kiến nghị với trường Hải quan Việt Nam có kế hoạch đào tạo thời gian tới.

Không chỉ có các hoạt động hỗ trợ nghiệp vụ, các đơn vị hải quan địa phương đã thực hiện ký kết hợp tác với DN nhằm hướng đến xây dựng quan hệ đối tác với các DN có quá trình chấp hành tốt pháp luật hải quan, sẵn sàng hợp tác với cơ quan Hải quan và có đủ điều kiện, khả năng đáp ứng yêu cầu hợp tác. Trong năm 2018, toàn Ngành đã ký kết hợp tác với 8.244 DN.

Tại Cục Hải quan Quảng Ninh, các giải pháp phát triển quan hệ đối tác với DN rất đa dạng. Đơn vị tổ chức đánh giá chỉ số năng lực cạnh tranh giữa các Chi cục với sự tham gia đánh giá của cộng đồng DN. Đổi mới hình thức thực hiện từ tổ chức hội nghị đối thoại DN sang hình thức diễn đàn với các chủ đề cụ thể như “Hải quan và DN: Cùng cam kết - Cùng hành động - Cùng phát triển”. Theo Cục Hải quan Quảng Ninh, từ việc đổi mới phương thức tổ chức trên đã giúp DN dễ dàng tiếp cận, trao đổi với cơ quan Hải quan và ngược lại, thay đổi cách nhìn nhận DN đối với những cố gắng, nỗ lực, quyết tâm của cơ quan Hải quan trong công tác cải cách hành chính, hiện đại hóa hải quan, đồng hành cùng DN, việc phân chia theo nhóm chuyên đề sẽ giúp hội nghị DN theo hướng chuyên sâu theo từng lĩnh vực, tránh dàn trải, giúp tận dụng tốt nhất thời gian đối thoại của cơ quan Hải quan và DN.

Cục Hải quan Quảng Ninh cũng thành lập và triển khai hiệu quả Tổ hỗ trợ và cung cấp thông tin cho DN (viết tắt là ISEC) cam kết hỗ trợ DN 24/7. Đề xuất giải pháp cung cấp thông tin cho cộng đồng DN qua dịch vụ Mail Server (HaiquanQN@hqqn.vn) và tin nhắn thương hiệu SMS Brandname (HaiquanQN) giúp cho DN chủ động tiếp cận thông tin hỗ trợ của cơ quan Hải quan một cách nhanh chóng và thuận tiện bên cạnh những hình thức truyền thống như trực tiếp đến địa điểm làm thủ tục hải quan, điện thoại vào đường dây nóng để tiếp cận thông tin,… đồng thời giúp nâng cao công tác tuyên truyền của cơ quan Hải quan tới cộng đồng DN.

Bên cạnh đó, ở nhiều đơn vị hải quan địa phương các hoạt động đối tác Hải quan-DN cũng được triển khai phong phú như: Tổ chức tọa đàm; trực tiếp gặp gỡ DN nắm bắt thông tin về tình hình của DN và đồng hành cùng DN giải quyết kịp thời những khó khăn vướng mắc, rào cản làm ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất, kinh doanh, xuất nhập khẩu của DN.

Riêng giải pháp hỗ trợ thực thi pháp luật đã được các đơn vị triển khai rất phong phú như: Tuyên truyền, phổ biến chính sách pháp luật; đào tạo, tập huấn về chuyên môn nghiệp vụ; tiếp nhận và giải quyết, phản ánh khiếu nại tố cáo; tiếp nhận và giải quyết vướng mắc về các mảng nghiệp vụ.
Trong đó, việc tiếp nhận và giải quyết vướng mắc về các mảng nghiệp vụ được các các đơn vị hướng dẫn kịp thời. Trong đó có khoảng 700 lượt tư vấn về chính sách pháp luật hải quan về các mảng nghiệp vụ thuế, trị giá, C/O, hệ thống thông quan tự động… trên Báo Hải quan và trên Cổng thông tin điện tử hải quan. Trong năm 2018, các cục hải quan tỉnh, thành phố đã tiếp nhận và giải quyết gần 13.500 vướng mắc về các mảng nghiệp vụ hải quan (thông qua văn bản, gặp trực tiếp, qua điện thoại, hội thảo, hội nghị). Riêng Cục Hải quan TP Hồ Chí Minh tiếp nhận và giải quyết 4.577 lượt vướng mắc về nghiệp vụ về thuế, trị giá, phân loại… Cục Hải quan Đồng Nai đã thực hiện 1.701 lượt giải đáp vướng mắc qua văn bản và điện thoại, xử lý 834 câu hỏi vướng mắc cho DN qua hệ thống trao đổi thông tin DN Customs - Info.

Ngọc Linh