Nhiều sai phạm liên quan đến đất đai trong cổ phần hóa doanh nghiệp ở Đà Nẵng

Kiểm toán nhà nước khu vực 3 vừa có “báo cáo kiểm toán việc quản lý và sử dụng đất trong và sau quá trình cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước giai đoạn 2011-2017 trên địa bàn thành phố Đà Nẵng”.

Hàng loạt sai phạm liên quan đến đất đai

Kết quả kiểm toán cho thấy, việc quản lý, sử dụng đất sau cổ phần hóa còn nhiều bất cập, thiếu chặt chẽ về mặt pháp lý. Dẫn tới doanh nghiệp chưa thực hiện đầy đủ nghĩa vụ với ngân sách nhà nước. Một số trường hợp còn sử dụng đất sai mục đích, kém hiệu quả và xảy ra tranh chấp.

Lô đất số 59 Lê Duẩn đã rơi vào tay tổ chức bên ngoài sau cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước và đang được xây dựng khách sạn. Ảnh: AN

Cụ thể, tại Công ty cổ phần môi trường đô thị Đà Nẵng, có 3 thửa đất (1.327 m2) sử dụng một phần diện tích đất không đúng mục đích được giao đất.

Trong đó, diện tích đất thửa đất số 469 Núi Thành (quận Hải Châu) với 411 m2 sử dụng vào mục đích liên doanh, liên kết không đúng với mục đích sử dụng và hiện bị bên ngoài chiếm dụng. Công ty chưa thu hồi được phải khởi kiện ra tòa và đang trong quá trình tố tụng.

Tại Công ty cổ phần Vật liệu xây dựng – Xây lắp và kinh doanh nhà Đà Nẵng có sử dụng lô đất 158 Nguyễn Chí Thanh với diện tích 301,8 m2.

Tại thời điểm cổ phần hóa, công ty chưa chuyển hình thức giao đất sang hình thức thuê đất có thời hạn nhưng ban chỉ đạo cổ phần hóa vẫn xác định giá trị thửa đất theo giá đất ở đô thị có thời hạn sử dụng lâu dài để giao cho doanh nghiệp là không đúng.

Sau đó, công ty này đã chuyển nhượng cho 2 cá nhân với giá 11.7 tỷ đồng, thấp hơn 773 triệu đồng so với giá trị tiền sử dụng đất khi định giá xác định giá trị doanh nghiệp đã xác định tại thời điểm trước đó một năm,

Tại Công ty cổ phần Đầu tư Phát triển nhà Đà Nẵng được Ủy ban nhân dân thành phố giao đất từ năm 2010 để thực hiện xây dựng nhà chung cư cao tầng tại 2 thửa đất (số 13 Nguyễn Chí Thanh với 851,6 m2 và số 59 Lê Duẩn với 776,7 m2) nhưng công ty không sử dụng đúng mục đích theo chủ trưởng của thành phố.

Lô đất tại số 13 Nguyễn Chí Thanh được công ty này mang góp vốn bằng quyền sử dụng đất để thành lập pháp nhân mới mà không triển khai dự án.

Lô đất tại số 59 Lê Duẩn đã chuyển nhượng cho tổ chức bên ngoài và hiện đang xây dựng khách sạn.

Đối với Công ty cổ phần Lương thực Đà Nẵng (cổ phần hóa năm 2005), sau cổ phần hóa, Ủy ban nhân dân thành phố cho chuyển từ thuê đất sản xuất kinh doanh sang giao đất có thu tiền sử dụng đất đối với 8 thửa đất như: số 60 Hùng Vương, 16 Lý Thường Kiệt, 49 Lý Thường Kiệt…

Đồng thời, chuyển mục đích sử dụng đất đối với 8 thửa đất trên song công ty hoàn toàn không có dự án đầu tư xây dựng nhà ở để bán hoặc cho thuê.

Ngay sau khi Ủy ban nhân dân thành phố cho phép chuyển sang hình thức giao đất có thu tiền sử dụng đất và chuyển đổi mục đích sử dụng đất, công ty đã chuyển nhương 7/8 thửa đất cho cá nhân và sử dụng thửa còn lại (số 95 Lê Lợi) góp vốn kinh doanh để hình thành pháp nhân mới là công ty cổ phần Bất động sản Chiến Thắng Việt Nam.

Việc chuyển nhượng và góp vốn kinh doanh đã mang lại cho công ty khoản chênh lệch và thu lợi.

Ngoài ra, công ty cổ phần Lương thực Đà Nẵng được thành phố giao thửa đất sô 35 đường Cao Thắng để xây dựng kinh doanh ký túc xá sinh viên.

Tuy nhiên, sau hai năm xây dựng và hoàn thành ký túc xá sinh viên (năm 2014), công ty đã không tiếp tục thực hiện kinh doanh ký túc xá sinh viên mà tự ý chuyển nhượng quyền sử dụng đất và tài sản trên đất cho công ty cổ phần Xuân Việt với giá trị 19,5 tỷ đồng.

Việc chuyển là không thực hiện đúng chủ trương kinh doanh ký túc xá sinh viên.

Xem xét trách nhiệm cá nhân, tập thể

Trong phần kiến nghị, Kiểm toán nhà nước kiến nghị thu hồi nộp ngân sách nhà nước số tiền trên 8,2 tỷ đồng. Ủy ban nhân dân thành phố Đà Nẵng cần rút kinh nghiệm đối với các sai sót qua kết quả kiểm toán.

Chấm dứt việc giảm đơn giá đất do diện tích lớn thiếu căn cứ khi phê duyệt đơn giá tính tiền sử dụng đất khi cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước.

Tổ chức thanh tra việc quản lý, sử dụng đất trước và sau cổ phần hóa đối với công ty cổ phần Đầu tư phát triển nhà Đà Nẵng do công ty không báo cáo và cung cấp hồ sơ tài liệu theo yêu cầu của đoàn kiểm toán.

Chấn chỉnh việc tham mưu của sở Xây dựng và sở Tài nguyên và Môi trường cho Ủy ban nhân dân thành phố phê duyệt đơn giá để thu tiền chuyển quyền sử dụng đất khi chuyển nhương 11 thửa đất cho công ty Lương thực Đà Nẵng (8 thửa) và công ty cổ phần Đầu tư Phát triển nhà Đà Nẵng (2 thửa) và công ty cổ phần Y tế Danameco (1 thửa).

Kiểm toán cũng chỉ ra sai phạm của các sở Tài chính, sở Tài nguyên và Môi trường, sở Xây dựng Đà Nẵng, Cục thuế Đà Nẵng cần phải nghiêm chỉnh rút kinh nghiệm.

Kiểm toán nhà nước cũng kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Ủy ban nhân dân thành phố Đà Nẵng thanh tra làm rõ các nội dung sau để xem xét xử lý trách nhiệm của các cá nhân tập thể có liên quan;

Theo quy định của pháp luật đối với việc giao đất, chuyển mục đích sử dụng đất và cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất với mục đích đất ở đô thị có thời hạn lâu dài cho hai doanh nghiệp không đúng quy định Luật đất đai.

Việc đó đã tạo điều kiện cho các doanh nghiệp chuyển tài sản nhà nước thành tài sản thuộc sở hữu công ty cổ phần.

Sau đó, tiếp tục chuyển nhượng lại cho công ty tư nhân hoặc góp vốn kinh doanh để thu lợi gồm: Công ty cổ phần lương thực Đà Nẵng có 7/8 thửa đất chuyển nhượng lại cho tư nhân;

Công ty cổ phần xây lắp vật liệu kinh doanh nhà Đà Nẵng chuyển nhượng cho tư nhân thửa đất 158 Nguyễn Chí Thanh.

AN NGUYÊN