Nhiều khu 'đất vàng' ở Đà Nẵng bị doanh nghiệp đem đi góp vốn, chuyển nhượng trái phép

Kiểm toán nhà nước (KTNN) Khu vực 3 đã chỉ ra nhiều sai phạm về đất đai trong Báo cáo kiểm toán việc quản lý và sử dung đất (SDĐ) trong và sau quá trình cổ phần hóa (CPH) doanh nghiệp (DN) nhà nước giai đoạn 2011-2017 trên địa bàn TP Đà Nẵng.

Góp vốn, chuyển nhượng trái phép

Theo kết luận của KTNN, việc quản lý, SDĐ sau CPH còn nhiều bất cập, thiếu chặt chẽ về mặt pháp lý dẫn đến DN chưa thực hiện đầy đủ nghĩa vụ với ngân sách nhà nước. Một số trường hợp còn SDĐ sai mục đích, kém hiệu quả và xảy ra tranh chấp.

KTNN kết luận Công ty CP Vật liệu xây dựng - Xây lắp và kinh doanh nhà Đà Nẵng đã chuyển nhượng thửa đất 158 Nguyễn Chí Thanh cho 2 cá nhân với giá 11,7 tỷ đồng, thấp hơn 773 triệu đồng so với giá trị tiền SDĐ khi định giá xác định giá trị DN đã xác định tại thời điểm trước đó 1 năm.

Cụ thể, tại Công ty Cổ phần (CP) môi trường đô thị Đà Nẵng, có 3 thửa đất (1.327 m2) sử dụng một phần diện tích đất không đúng mục đích được giao đất.

Trong đó, diện tích đất thửa đất số 469 Núi Thành (quận Hải Châu) với 411 m2 sử dụng vào mục đích liên doanh, liên kết không đúng với mục đích sử dụng và hiện bị bên ngoài chiếm dụng. Công ty chưa thu hồi được, phải khởi kiện ra tòa và đang trong quá trình tố tụng.

Tại Công ty CP Vật liệu xây dựng - Xây lắp và kinh doanh nhà Đà Nẵng có sử dụng lô đất 158 Nguyễn Chí Thanh với diện tích 301,8 m2.

Thời điểm CPH, công ty chưa chuyển hình thức giao đất sang hình thức thuê đất có thời hạn nhưng ban chỉ đạo CPH vẫn xác định giá trị thửa đất theo giá đất ở đô thị có thời hạn sử dụng lâu dài để giao cho doanh nghiệp là không đúng.

Sau đó, công ty này đã chuyển nhượng cho 2 cá nhân với giá 11,7 tỷ đồng, thấp hơn 773 triệu đồng so với giá trị tiền SDĐ khi định giá xác định giá trị DN đã xác định tại thời điểm trước đó 1 năm.

Cũng theo KTNN, Công ty CP Đầu tư Phát triển nhà Đà Nẵng được UBND thành phố giao đất từ năm 2010 để thực hiện xây dựng nhà chung cư cao tầng tại 2 thửa đất (số 13 Nguyễn Chí Thanh với 851,6 m2 và số 59 Lê Duẩn với 776,7 m2) nhưng công ty không sử dụng đúng mục đích theo chủ trưởng của thành phố.

Đối với lô đất tại số 13 Nguyễn Chí Thanh, công ty này mang góp vốn bằng quyền SDĐ để thành lập pháp nhân mới mà không triển khai dự án.

Còn lô đất số 59 Lê Duẩn, công ty đã chuyển nhượng cho tổ chức bên ngoài và hiện đang xây dựng khách sạn.

Đối với Công ty CP Lương thực Đà Nẵng, sau CPH, UBND TP Đà Nẵng cho chuyển từ thuê đất sản xuất kinh doanh sang giao đất có thu tiền SDĐ đối với 8 thửa đất.

Ngay sau khi UBND thành phố cho phép chuyển sang hình thức giao đất có thu tiền SDĐ và chuyển đổi mục đích SDĐ, công ty đã chuyển nhượng 7/8 thửa đất cho cá nhân và sử dụng thửa còn lại (số 95 Lê Lợi) góp vốn kinh doanh để hình thành pháp nhân mới là Công ty CP Bất động sản Chiến Thắng Việt Nam.

Công ty CP Lương thực Đà Nẵng cũng được thành phố giao thửa đất số 35 đường Cao Thắng để xây dựng kinh doanh ký túc xá sinh viên. Sau 2 năm xây dựng và hoàn thành ký túc xá sinh viên (năm 2014), công ty đã không tiếp tục thực hiện kinh doanh ký túc xá sinh viên mà tự ý chuyển nhượng quyền SDĐ và tài sản trên đất cho Công ty CP Xuân Việt với giá trị 19,5 tỷ đồng.

Công ty CP Đầu tư Phát triển nhà Đà Nẵng dùng thửa đất số 13 Nguyễn Chí Thanh góp vốn bằng quyền SDĐ để thành lập pháp nhân mới mà không triển khai dự án.

Báo cáo cho biết, việc xác định giá trị quyền SDĐ để tính vào giá trị DN khi CPH tại Công ty TNHH MTV Cảng Đà Nẵng (thửa đất 26 Bạch Đằng, diện tích hơn 0,1 ha) và Công ty TNHH MTV Xuất nhập khẩu và Phát hành phim Việt Nam (thửa đất 79 Quang Trung, diện tích hơn 0,1 ha) chưa đúng quy định.

Việc này đã làm giảm trí trị quyền SDĐ khi tính vào giá trị DN CPH hơn 29 tỷ đồng.

Với Công ty CP cấp nước Đà Nẵng (Dawaco), UBND TP Đà Nẵng đã quyết định cho thuê đất nhưng Sở Tài nguyên-Môi trường (TN-MT) chưa ký hợp đồng thuê đất đối với 3 thửa đất (diện tích hơn 1,3 ha), ký hợp đồng cho thuê đất tại Nhà máy nước Cầu Đỏ thiếu hơn 1,2 ha so với diện tích thực tế mà UBND thành phố cho Dawaco thuê sử dụng.

Xử lý trách nhiệm cá nhân, tổ chức liên quan

KTNN kiến nghị thu hồi nộp ngân sách nhà nước số tiền trên 8,2 tỷ đồng và UBND TP Đà Nẵng cần rút kinh nghiệm đối với các sai sót qua kết quả kiểm toán. Chấm dứt việc giảm đơn giá đất do diện tích lớn thiếu căn cứ khi phê duyệt đơn giá tính tiền SDĐ khi cổ CPH DN nhà nước.

Tổ chức thanh tra việc quản lý, SDĐ trước và sau CPH đối với Công ty CP Đầu tư phát triển nhà Đà Nẵng do công ty không báo cáo và cung cấp hồ sơ, tài liệu theo yêu cầu của đoàn kiểm toán.

Thửa đất số 59 Lê Duẩn đang được xây dựng khách sạn.

Chấn chỉnh việc tham mưu của Sở Xây dựng và Sở TN-MT cho UBND thành phố phê duyệt đơn giá để thu tiền chuyển quyền SDĐ khi chuyển nhương 11 thửa đất cho các Công ty Lương thực Đà Nẵng (8 thửa), Công ty CP Đầu tư Phát triển nhà Đà Nẵng (2 thửa) và Công ty CP Y tế Danameco (1 thửa).

KTNN cũng chỉ ra sai phạm của các Sở Tài chính, TN-MT, Xây dựng Đà Nẵng, Cục Thuế Đà Nẵng cần phải nghiêm chỉnh rút kinh nghiệm.

Đồng thời, KTNN kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo UBND TP Đà Nẵng thanh tra làm rõ các để xem xét xử lý trách nhiệm của các cá nhân, tập thể có liên quan.