Nhiệt điện Thái Bình: Một nhà máy rất nhiều màu... xanh

Trong khuôn viên Nhà máy Nhiệt điện Thái Bình 1

Từ xa trông lại, Nhiệt điện Thái Bình 1 nổi bật trên cánh đồng lúa xanh rì của xã Mỹ Lộc, huyện Thái Thụy, tỉnh Thái Bình. Nhưng đi vào trong khuôn viên nhà máy, cũng ấn tượng không kém bởi một công trình nhiệt điện lớn nhưng bên trong cũng rất nhiều màu xanh - màu của những hàng cây đã lên tán dọc các con đường nội bộ, màu xanh của cây cỏ trên mặt đất, ở những khoảng trống bên trong nhà máy.

Cá bơi trong mương thoát nước

Từ phía cổng vào, người ta dễ thấy những đường băng chuyền tải than dài hàng trăm mét nối từ kho đến lò đốt của Nhà máy. Nhưng đáng chú ý là các băng tải này hoàn toàn được đóng kín, đảm bảo không vương vãi một hạt than, bụi than ra ngoài môi trường.

Trên các con đường nội bộ bên trong nhà máy, nhiều hàng cây cũng đã kết tán, cỏ mọc xanh um ở ven đường khiến người ta có cảm giác đây là một nhà máy rất thân thiện.

Trao đổi với chúng tôi, ông Dương Thủy Đức - Giám đốc Nhà máy Nhiệt điện Thái Bình (thuộc Tổng công ty Phát điện 3-EVNGENCO3) cho biết, ngoài nhiệm vụ sản xuất, phát điện lên lưới, công tác bảo vệ môi trường của nhà máy này cũng được chú trọng hàng đầu.

"Nhà máy cũng đã đi vào hoạt động và đến nay, các thông số về bảo vệ môi trường đều rất tốt. Các chỉ tiêu về khí khải, chất thải... đều thấp hơn Báo cáo đánh giá tác động môi trường (ĐTM) được duyệt", ông Đức chia sẻ.

Theo ông Đức, ngay từ khi lập dự án đầu tư đến khi triển khai thực hiện dự án Nhà máy Nhiệt điện Thái Bình, các cấp thẩm quyền, Tập đoàn Điện lực Việt Nam, Cơ quan hợp tác Quốc tế Nhật Bản, các đơn vị tư vấn đã rất quan tâm và coi trọng các vấn đề về môi trường.

"Tất cả các hồ sơ pháp lý về môi trường cho nhà máy như ĐTM, Giấy phép khai thác sử dụng nước mặt; giấy phép xả nước thả; Giấy xác nhận hoàn thành công trình bảo vệ môi trường, các kế hoạch ứng phó sự cố hóa chất, kế hoạch ứng phó sự cố chất thải nguy hại, kế hoạch ứng phó sự cố môi trường... chúng tôi đều xây dựng và đã được xác nhận", ông Đức khẳng định.

Quan sát bên trong nhà máy, có thể thấy, hệ thống bể, kênh mương... xử lý nước thải của Nhà máy Nhiệt điện Thái Bình đều được đầu tư, bố trí khá đầy đủ, qui củ. Ở một số đoạn kênh, mương có thể thấy, có rất nhiều cá nhỏ bơi lội thành đàn trên mặt nước.

Kênh mương thoát nước thải bên trong Nhà máy Nhiệt điện Thái Bình 1

Theo các kỹ sư của Nhiệt điện Thái Bình, Dự án nhà máy nhiệt điện này được áp dụng quy chuẩn kỹ thuật khắt khe nhất là về nước thải công nghiệp và nước thải sinh hoạt: Thông số và giới hạn nồng độ chất ô nhiễm trong nước thải sau xử lý không vượt quá Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về nước thải công nghiệp QCVN 40:2011/BTNMT.

Các kỹ sư trong phòng điều khiển hệ thống của Nhà máy

Về hệ thống nước thải làm mát và nước thải từ hệ thống lọc RO, ông Dương Thủy Đức cho biết, hệ thống này được kiểm soát chặt chẽ bằng hệ thống giám sát tự động, các thông số chất lượng nước thải tương đương chất lượng nguồn nước khai thác tại công trình khai thác nước từ sông Trà Lý, các thông số pH trong khoảng từ 6 đến 9, thông số Clo dư không vượt quá 01 mg/l, thông số nhiệt độ không vượt quá 8oC so với nhiệt độ nước đầu vào và tối đa không vượt quá 40oC trước khi xả ra sông Trà Lý.

Hệ thống quản lý khí thải của Nhà máy cũng được đầu tư đồng bộ, được quản lý bằng Hệ thống vòi đốt NOx thấp, đốt phân tầng.

Hệ thống xử lý nước thải hiện đại của Nhiệt điện Thái Bình 1

Cũng theo ông Đức, hệ thống quan trắc môi trường của Nhà máy Nhiệt điện Thái Bình đã hoàn thành lắp đặt hệ thống quan trắc môi trường tự động và kết nối thử nghiệm thành công với Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Thái Bình.

"Nhà máy trang bị màn hình điện tử khổ lớn lắp đặt tại cổng chính, công khai các thông số phát thải. Nhà máy có hồ kiểm chứng nước thải sau xử lý với dung tích 500 m3, đặt ở vị trí mà người dân dễ quan sát. Nhà máy của chúng tôi có điểm nổi trội về công nghệ xử lý nước thải là hệ thống lọc RO lấy nước từ nước lợ để sản xuất, trong khi các dự án khác đều lấy nước tự nhiên", ông Đức cho biết thêm.

Tiêu thụ nhiều than nhưng xử lý hết toàn bộ tro xỉ

Được khởi công từ tháng 2/2014 và hoàn thành các tổ máy 1 vào tháng 1/2018, tổ máy 2 vào tháng 3/2018 - với tổng công suất lên tới 600 MW, Nhà máy Nhiệt điện Thái Bình sử dụng lượng than rất lớn để phát hiện. Lượng than đầu vào (than cám 5) cần tới 1,3-1,5 triệu tấn, hoàn toàn sử dụng than nội địa, với giá khoảng 1,8 triệu đồng/tấn. Và với mức tiêu thụ than như vậy, lượng tro xỉ từ nhà máy cũng rất lớn: Khoảng 90 ngàn tấn xỉ và và 350.000 tấn tro.

Tất cả lượng tro bay, xỉ đáy lò và thạch cao đều được xử lý, cấp chứng nhận đạt chuẩn theo Qui chuẩn Việt Nam hiện hành. Tro bay của Nhà máy được phân tích đặc tính, phù hợp với phối trộn bê tông, vữa xây dựng và xi măng.

Nói kỹ hơn về việc xử lý tro xỉ, ông Dương Thủy Đức cho biết, tại thời điểm thực hiện đấu giá mua tro xỉ, có tới 9 đơn vị tham gia và cuối cùng đã chọn được 3 đơn vị đáp ứng nhu cầu kỹ thuật.

"Thực ra tro xỉ hiện giờ là nhìn thấy bụi là họ lo, thấy ống khói đen là họ khiếp. Chúng tôi đã trăn trở việc này, tỉnh lo. Kinh nghiệm tìm hiểu một số đơn vị, nên đề xuất đấu thầu phải cam kết tiêu thụ tất cả các chất thải: tro xỉ, thạch cao… Nên điều chúng tôi quan tâm đầu tiên là chọn được đơn vị xử lý chứ không nặng việc được giá bao nhiêu. May sao cũng đã chọn được 3 đơn vị và nhờ đó từ năm ngoái đến giờ nhà máy đã dùng hàng triệu tấn than mà không tồn dư tro xỉ", ông Đức vui mừng chia sẻ.

Bên trong Nhà máy rất nhiều màu xanh

Từ thực tế ở Nhà máy Nhiệt điện Thái Bình (hay còn gọi Nhiệt điện Thái Bình 1), nếu đầu tư đúng mức, lựa chọn công nghệ tốt để xử lý triệt để các vấn đề về khí thải, chất thải, nước thải ngay từ khi chuẩn bị dự án và quan tâm có trách nhiệm một cách tối đa cho vấn đề bảo vệ môi trường thì hoàn toàn có thể hạn chế đến mức thấp nhất những nguy hại có thể có về môi trường, ở bất cứ dự án nhiệt điện nào.

M. Hùng