Nhiễm độc thủy ngân nguy hại tới sức khỏe ra sao?

Theo công bố mới nhất từ Bộ Tài nguyên và Môi trường, hiện đã có khoảng 15,1- 27,2 kg thủy ngân phát tán ra môi trường. Đồng thời, phát hiện nhiều mẫu đất, nước, không khí nhiễm thủy ngân.

Nhiễm độc thủy ngân ảnh hưởng lớn tới sức khỏe người dân.

Bên cạnh đó, các điểm quan trắc không khí trong khuôn viên công ty trước và trong khi cháy cao vượt ngưỡng khuyến cáo của Tổ chức y tế thế giới 10- 30 lần, ngưỡng ảnh hưởng xấu tới sức khỏe môi trường.

Kết quả trên gây bất ngờ vì trước đó, thông tin từ UBND quận Thanh Xuân khẳng định, Trung tâm Quan trắc tài nguyên và môi trường thuộc Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội đã thực hiện lấy mẫu, phân tích, đánh giá chất lượng môi trường xung quanh khu vực nhà máy bóng đèn phích nước Rạng Đông để phân tích. Kết quả phân tích nhanh (15 giờ 20 phút ngày 30/8/2019) các thông số vi khí hậu, nhiệt độ, bụi… cho thấy ở mức độ bình thường.

UBND quận Thanh Xuân còn viện dẫn thông tin ban đầu của Viện Sức khỏe Nghề nghiệp và Môi trường thuộc Bộ Y tế cho biết các chỉ số như thủy ngân, chì, kim loại nặng được đo bằng máy test nhanh, kết quả cho thấy các chỉ số đều trong ngưỡng cho phép, an toàn đối với người dân.

Nhưng ngay sau đó, đại diện Viện Sức khỏe Nghề nghiệp và Môi trường đã lên tiếng phủ nhận thông tin "an toàn" mà quận Thanh Xuân thông báo.

Qua đây có thể thấy, những cảnh báo đối với người dân do Bộ Tài nguyên và Môi trường đưa ra khá trùng với nội dung khuyến cáo được UBND Phượng Hạ Đình đưa ra ngay sau khi xảy ra cháy.

Tuy nhiên, khi các nhà khoa học còn đang kiểm nghiệm, tìm nguyên nhân thì văn bản cảnh báo kịp thời của UBND phường Hạ Đình bị UBND quận Thanh Xuân yêu cầu thu hồi một cách khó hiểu.

Và đúng gần 10 ngày sau vụ cháy (từ ngày 28/8 đến ngày 5/9), phải đến khi Bộ Tài nguyên và Môi trường công bố một số khu vực xung quanh nhà máy Rạng Đông bị nhiễm độc thủy ngân, Chủ tịch TP. Hà Nội Nguyễn Đức Chung mới tổ chức họp khẩn với các cơ quan liên quan để chỉ đạo khắc phục hậu quả, bảo vệ sức khỏe nhân dân. Điều mà lẽ ra Hà Nội phải tiến hành ngay sau đám cháy.

Theo đó, Chủ tịch TP yêu cầu ngành Y tế phối hợp cùng cơ quan chuyên môn tổ chức khám sức khỏe miễn phí cho người dân trong bán kính 500m. Ngoài ra, lãnh đạo TP. Hà Nội cũng đề nghị Công ty bóng đèn phích nước Rạng Đông sớm di dời nhà máy ra khỏi nội thành theo nguyện vọng của người dân quận Thanh Xuân.

Theo các chuyên gia, nếu mức thủy ngân vượt ngưỡng từ 10- 30 lần mà không được xử lý kịp thời sẽ có nguy cơ gây độc trường diễn đến sức khỏe con người.

Tuy nhiên, ông Nguyễn Duy Thịnh, Viện Công nghệ sinh học và thực phẩm, Đại học Bách khoa Hà Nội phân tích, cần phải tách bạch hai vấn đề là thủy ngân trong môi trường và thủy ngân trong cơ thể con người. Ở thời điểm hiện tại, sức khỏe con người không phụ thuộc vào lượng thủy ngân đang nhiễm ở môi trường, mà phụ thuộc vào lượng thủy ngân đã nhiễm vào cơ thể.

Thủy ngân xâm nhiễm vào cơ thể con người diễn ra ở 4 cấp độ là nhiễm độc lượng nhỏ, cấp tính mức vừa, cấp tính trầm trọng và mãn tính. Nhiễm độc lượng nhỏ thì trong quá trình trao đổi chất, hoạt động, chất độc trong cơ thể sẽ tự tiêu tan.

Nhiễm độc ở cấp độ cấp tính mức vừa thì cơ thể con người xuất hiện các hiện tượng như đau bụng, đau đầu, có lượng thủy ngân trong máu… Nếu nhiễm độc cấp tính trầm trọng sẽ tử vong.

Cuối cùng, nhiễm độc mãn tính là thường xuyên tiếp xúc với chất độc tồn tại trong môi trường, con người có nguy cơ nhiễm độc dần dần, tức là tích độc dần dần trong cơ thể. Đây gọi là hiện tượng nhiễm độc trường diễn.

“Với kết quả mà Bộ Tài nguyên và Môi trường đã công bố, nếu hiện trường sau cháy không được xử lý kịp thời thì con người dễ có nguy cơ bị nhiễm độc trường diễn. Về lâu dài sẽ ảnh hưởng tới hệ thống cơ, xương khớp, hệ thống thần kinh, nhận thức và chức năng sinh sản của con người”, ông Thịnh nêu.

Bệnh viện Bạch Mai vừa thông tin, trong tổng số 100 người đã được làm xét nghiệm thủy ngân máu và 1 số người đã được lấy nước tiểu 24 giờ để xét nghiệm thủy ngân có 82 trường hợp cho kết quả có nồng độ thủy ngân máu thấp dưới 10 mcg/L (mức tối đa cho phép).

D.Ngân