Nhật chuẩn bị đón số lượng lao động trình độ thấp người nước ngoài cao chưa từng có

Hai lao động người Việt Nam tại Nhật - Ảnh: Bloomberg

Naosuke Sugihara hiện đang điều hành một công việc kinh doanh mà cách đây chỉ vài năm người ta không thể nghĩ tới.

Từ năm 2016, ông đã không ngừng tuyển dụng người lao động Philippin, Việt Nam và Trung Quốc để làm các công việc cần trình độ thấp ở khách sạn, viện dưỡng lao và nhà máy chế biến thực phẩm.

Dù nhiều năm nay người Nhật vốn không ưa nhập cư người nước ngoài, thế nhưng công ty của ông Sugihara – Gaijinbank vẫn tuyển và đưa sang Nhật trong năm 2019 này khoảng 500 người, gấp đôi so với con số của năm 2018. Và ông Sugihara cho biết tất cả mới chỉ là sự khởi đầu, một làn sóng nhập cư mới sẽ còn dâng cao hơn nữa.

Khi mà Tổng thống Trump và nhiều nhà lãnh đạo phương Tây khác đang cố gắng dựng lên những hàng rào nhằm ngăn cản nhập cư, Nhật đang làm ngược lại. Trong vòng khoảng 5 năm qua, số lượng người lao động nước ngoài tại Nhật đã tăng gấp đôi, lao động không chỉ vào Nhật qua hình thức chính thức mà còn vào Nhật theo hình thức đi du học và tu nghiệp sinh.

Từ đầu tháng 4/2019, cánh cửa đón người lao động nước ngoài vào Nhật sẽ còn rộng hơn nữa khi mà Nhật chính thức cấp visa cho người lao động trình độ thấp, điều chưa từng có tiền lệ.

Sau nhiều năm khăng khăng giữ lấy quan điểm rằng tình trạng thiếu lao động có thể được giải quyết bởi việc tuyển dụng thêm nhiều phụ nữ và nâng tuổi nghỉ hưu cũng như sử dụng ngày một nhiều robot, chính trị gia Nhật cuối cùng cũng phải thừa nhận rằng các biện pháp trên không phát huy tác dụng.

Lực lượng lao động Nhật được dự báo sẽ thu hẹp về quy mô khoảng 23% trong vòng 25 năm tới, theo dự báo của Viện nghiên cứu Mizuho. Hiện nay, trong nhiều ngành nghề, cứ 3 vị trí tuyển dụng mới có 1 ứng viên. Còn riêng trong ngành chăm sóc sức khỏe, chính phủ ước tính Nhật sẽ cần thêm khoảng 550 nghìn người lao động từ nay đến năm 2025.

Giáo sư ngành chính trị tại đại học J.F.Oberlin, ông Atsuko Abe, khẳng định rằng đã đến lúc người Nhật không còn lựa chọn nào khác, vấn đề là ở chỗ họ chỉ muốn có thêm người lao động chứ không muốn nước Nhật có thêm người.

Chương trình visa mới, vốn được chính phủ Nhật thông qua vào tháng 12/2018 sau nhiều tranh cãi, sẽ cho phép người lao động ở lại Nhật trong 5 năm. Ước tính sẽ có khoảng 345 nghìn người lao động được nhận visa này. Dù thời hạn còn chưa được công bố rõ ràng, những người thi qua bài thi ngôn ngữ và kỹ thuật sẽ được cho phép gia hạn visa và đưa gia đình sang theo.

TRUNG MẾN