Nhật Bản tiến tới số hóa chính quyền trong 4 bước

Quầy lễ tân tại một khách sạn ở Tokyo. Ảnh: asia.nikkei.com

Thủ tướng Yoshihide Suga coi những cải cách này là mục tiêu cốt lõi trong nhiệm kỳ của mình. Ông muốn loại bỏ các quy định đã ngăn cản chính phủ số hóa trong nỗ lực gia tăng năng suất và hoạt động kinh tế của Nhật Bản.

Theo Hiệp hội Kinh tế mới Nhật Bản, chỉ riêng việc số hóa các quy trình hành chính và hồ sơ kế toán đã có thể tiết kiệm được 2 nghìn tỷ yên (18,9 tỷ USD). Những cải cách kỹ thuật số mạnh mẽ hơn cũng có thể giúp giảm bớt tình trạng thiếu hụt lao động của Nhật Bản và thúc đẩy đầu tư vốn.

Hội đồng Thúc đẩy Cải cách Quy định sẽ sớm bắt đầu thảo luận về kế hoạch bốn bước. Bước đầu tiên là việc bãi bỏ yêu cầu đối với con dấu hanko, vốn được sử dụng phổ biến ở Nhật Bản thay cho chữ ký. Chính phủ đã yêu cầu ngừng đóng con dấu này trong hơn 90% quy trình hành chính, chẳng hạn như thủ tục nộp đơn xin miễn thuế cho người phụ thuộc.

Kênh CNN (Mỹ) cho biết trọng tâm tiếp theo sẽ là loại bỏ các yêu cầu đối với giấy tờ và hồ sơ trực tiếp. Các giao dịch bất động sản có thể được ký kết trực tuyến nếu các cơ quan bất động sản của Nhật Bản không còn phải cung cấp các tuyên bố công khai tài sản bằng giấy tờ trực tiếp cho khách hàng của họ.

Bước thứ hai, các khách sạn có thể loại bỏ quầy lễ tân có nhân viên nếu khách được phép đăng ký trực tuyến. Hiện tại, luật pháp yêu cầu khách phải ghi tên, địa chỉ, nghề nghiệp và các thông tin khác vào sổ đăng ký khách sạn.

Tiếp đến bước thứ ba, chính phủ cũng muốn giải quyết các yêu cầu về cư trú trong một số công việc nhất định. Ví dụ, một công ty có 1.000 nhân viên trở lên phải luôn có một bác sĩ riêng tại chỗ. Nếu các bác sĩ này không còn cần có mặt trực tiếp nữa, các công ty có thể chuyển sang các lựa chọn y tế từ xa.

Bước thứ tư và cuối cùng sẽ là số hóa thuế và bảo hiểm thông qua việc sử dụng tiền điện tử và ứng dụng thanh toán. Một số chính quyền khu vực cho phép người dân thanh toán thuế và phí bảo hiểm thông qua PayPay và các ứng dụng khác. Chính phủ quốc gia sẽ làm việc với khu vực tư nhân để mở rộng các thỏa thuận này trên toàn quốc.

Hiệu thuốc tại Nhật Bản. Ảnh: asia.nikkei.com

Nhìn chung, những thay đổi được đề xuất bao trùm nhiều lĩnh vực chính sách. Một số trong đó cũng đòi hỏi nhiều sửa đổi pháp lý. Chính phủ có kế hoạch trình các luật cần thiết dưới dạng một gói tổng hợp cho kỳ họp quốc hội thường kỳ vào năm tới để tăng tốc các cuộc thảo luận. Những luật chưa sẵn sàng tại thời điểm đó sẽ được gửi sau.

Nhật Bản đang tụt hậu so với các nền kinh tế phát triển khác trong việc áp dụng các quy trình của số hóa chính phủ. Nước này xếp thứ 14 trong Cuộc khảo sát về Chính phủ điện tử của Liên hợp quốc năm nay, giảm 4 bậc so với cuộc khảo sát trước đó vào năm 2018.

Nhưng sự thúc đẩy thay đổi nói trên có thể gây ra xích mích với các nhóm ngành. Hiệp hội Y khoa Nhật Bản miễn cưỡng với việc điều trị từ xa trở thành một lựa chọn lâu dài, dù họ tạm thời bật đèn xanh cho việc này vào tháng 4 do đại dịch COVID-19. Các dược sĩ và nhà thuốc đang mâu thuẫn với nhau về đề xuất không yêu cầu dược sĩ phải hướng dẫn bệnh nhân về đơn thuốc của họ khi nhận thuốc.

Chính phủ sẽ tìm kiếm sự hợp tác từ Đảng Dân chủ Tự do cầm quyền, có quan hệ chặt chẽ với các nhóm ngành khác nhau. Các nhà vận động hành lang theo truyền thống luôn thúc giục LDP duy trì các quy định, buộc đảng này phải điều hướng sự cân bằng giữa hai bên.

Danh Chân