Nhật Bản muốn G7 ra tuyên bố chung về Hồng Kông

Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe, trái, và Chánh văn phòng Nội các Yoshi DA Suga đã nhấn mạnh mối quan tâm của Tokyo về tình hình ở Hồng Kông. Reuters

Sau khi từ chối gia nhập bốn đồng minh phương Tây để lên án luật an ninh Hồng Kông của Trung Quốc vào tháng trước, Nhật Bản đã đề xuất dự thảo một tuyên bố của nhóm 7 Bộ trưởng Ngoại giao G7 về động thái của Bắc Kinh, Nikkei đưa tin.

Tuyên bố chung sẽ bày tỏ "quan ngại và lo ngại" đối với luật mới và thúc giục Bắc Kinh duy trì nguyên tắc "một quốc gia, hai hệ thống", đảm bảo Hồng Kông có quyền tự chủ cao.

Quyết định này phản ánh sự khó xử của Tokyo với Washington và Bắc Kinh. Chính phủ Nhật Bản đã lên kế hoạch mời Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình làm quốc khách vào tháng 4, chuyến thăm chính thức đầu tiên của ông tới Nhật Bản với tư cách là nhà lãnh đạo hàng đầu, trong đó sẽ là khởi đầu của một kỷ nguyên mới giữa hai nước láng giềng châu Á.

Chuyến thăm đó đã bị hoãn lại do coronavirus, và trong những tuần tiếp theo, quan hệ Hoa Kỳ-Trung Quốc đã trở thành một thứ được coi là Chiến tranh Lạnh mới.

Nhật Bản đã chọn không tham gia một tuyên bố lên án Bắc Kinh do Hoa Kỳ, Anh, Úc và Canada ban hành vào ngày 28 tháng 5, ngày Trung Quốc thông qua luật pháp, gây thất vọng cho các bên ký kết.

Luật mới của Bắc Kinh về Hồng Kông mở đường cho việc mở rộng quyền lực an ninh của đại lục đối với thành phố, bị người dân thành phố và các nhà lãnh đạo phương Tây coi là mối đe dọa đối với quyền tự trị của lãnh thổ.

Thủ tướng Shinzo Abe hôm thứ Hai 8-6 nói với Hạ viện rằng ông "quan ngại sâu sắc về tình hình Hồng Kông".

"Điều quan trọng là phải phối hợp chặt chẽ với các quốc gia có liên quan, bao gồm cả trong G7, chia sẻ các giá trị cơ bản của chúng ta", Bộ trưởng Nội các Yoshi DA Suga nói với các phóng viên hôm thứ Hai.

Vào ngày 28 tháng 5, Suga đã nói Nhật Bản "quan ngại sâu sắc" về luật an ninh. Thứ trưởng Ngoại giao Takeo Akiba triệu tập Đại sứ Trung Quốc Kong Xuanyou ngày hôm đó để truyền đạt quan điểm của Tokyo.

Bảo vệ phản ứng của Nhật Bản, Suga nói hôm thứ Hai: "Nhật Bản đã truyền đạt lập trường mạnh mẽ của mình cho phía Trung Quốc thông qua các cuộc đàm phán cấp cao trực tiếp và gửi một tín hiệu rõ ràng đến cộng đồng quốc tế."

Tokyo hy vọng rằng một sự thể hiện sự thống nhất của các quốc gia công nghiệp hàng đầu G7 dưới hình thức tuyên bố chung sẽ thể hiện mối quan tâm quốc tế về vấn đề này.

Nhưng một số quốc gia trong nhóm cảnh giác về việc đưa ra tuyên bố về vấn đề này và các cuộc đàm phán cấp độ làm việc đang diễn ra, một nguồn tin chính phủ Nhật Bản quen thuộc với tình hình này cho biết.

Vĩnh Cẩm