Nhập nhằng 'kỳ án' Agribank Trà Vinh

Các bị cáo tại phiên tòa. Ảnh: T.L

Vụ án kéo dài đến 5 năm nhưng vẫn chưa được giải quyết xong...

Mập mờ quan điểm luận tội

Ngày 11.9 vừa qua, TAND tỉnh Trà Vinh đã đưa ra xét xử sơ thẩm vụ án “lừa đảo chiếm đoạt tài sản” xảy ra tại Cty CP Aquafeed Cửu Long và hành vi “vi phạm các quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng” xảy ra tại Ngân hàng NNPTNT (Agribank), chi nhánh tỉnh Trà Vinh.

Có 8 bị cáo bị truy tố trước tòa, trong đó, nhóm doanh nghiệp có 5 bị cáo gồm: Nguyễn Hữu Lộc, Trần Vũ Dũng, Đỗ Thái Hòa, Nguyễn Hồng Nam (nguyên Tổng giám đốc Cty Aquafeed), Bùi Thị Tuyết Mai (nguyên Tổng giám đốc Cty CP công nghiệp thủy sản) bị truy tố tội danh “lừa đảo chiếm đoạt tài sản”. Nhóm ngân hàng có 3 bị cáo gồm: Nguyễn Văn Trực (nguyên Phó giám đốc Agribank Trà Vinh), Nguyễn Quốc Hoàn (nguyên Trưởng phòng Tín dụng) và Cao Văn Phong (nguyên Phó phòng Tín dụng Agribank Trà Vinh) bị truy tố về tội “vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng”.

Theo cáo trạng, từ 30.6.2010 - 29.12.2011, các bị cáo Nguyễn Hữu Lộc, Trần Vũ Dũng (với cương vị là Chủ tịch và thành viên HĐQT Cty CP Aquafeed Cửu Long) cùng các bị cáo, Đỗ Thái Hòa, Nguyễn Hồng Nam (đại diện Cty Aquafeed Cửu Long), Bùi Tuyết Mai (Tổng giám đốc Cty CP công nghiệp thủy sản) và Võ Ngọc Thắm (Phó Tổng giám đốc Cty Biển Tây) đã ký nhiều hợp đồng mua bán nguyên liệu khống giữa Cty Aquafeed Cửu Long và Cty CP nông nghiệp Thủy sản, Cty Biển Tây. Qua đó, Cty Aquafeed Cửu Long sử dụng 50 hóa đơn khống làm chứng từ để vay và được Agribank Trà Vinh giải ngân, chuyển 100 tỉ đồng vào tài khoản Cty.

Cần nói thêm rằng, bị cáo Lộc còn là Chủ tịch HĐQT Cty CP công nghiệp thủy sản, bị cáo Dũng còn là Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc Cty CP Biển Tây và ủy viên HĐQT Cty CP nông nghiệp Thủy sản.

Sau khi được giải ngân, Cty Aquafeed Cửu Long đã chuyển cho Cty công nghiệp thủy sản 28 tỉ đồng và Cty Biển Tây 26,1 tỉ đồng bằng 42 ủy nhiệm chi để các bị cáo Nguyễn Hữu Lộc và Trần Vũ Dũng chiếm đoạt.

Đối với các bị cáo, Nguyễn Văn Trực, Nguyễn Quốc Hoàn và và Cao Văn Phong đã có hành vi vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng gây thiệt hại cho Nhà nước số tiền trên 52,4 tỉ đồng.

Trước đó, theo kết luận điều tra của cơ quan CSĐT tỉnh Trà Vinh, nhóm các bị cáo tại Cty Aquafeed Cửu Long phạm tội “lừa đảo chiếm đoạt tài sản”. Sau đó, VKSND tỉnh Trà Vinh đã trả hồ sơ, yêu cầu điều tra bổ sung. Năm 2014, cơ quan CSĐT tiến hành điều tra bổ sung và thay đổi tội danh, truy tố các bị cáo tội “sử dụng trái phép tài sản”.

Tuy nhiên, trước thời điểm đưa vụ án ra xét xử, cơ quan CSĐT và VKSND đã tiếp tục thay đổi tội danh một lần nữa và truy tố các bị cáo tội “lừa đảo chiếm đoạt tài sản”.

Quá trình diễn ra vụ án, bị cáo Nguyễn Văn Trực đã có đơn kêu oan, đề nghị xem xét lại vụ án. Ông Trực khẳng định, khi ký duyệt cho Aquafeed Cửu Long vay vốn thì Cty vẫn còn nguồn để trả nợ cho ngân hàng như hơn 91 tỉ đồng tiền nợ phải thu của người dân, đây là khoản nợ được hình thành từ vốn vay của Agribank Trà Vinh.

Bị can Lộc cũng cho rằng, ông đã thôi chức Ủy viên HĐQT Cty từ đầu tháng 4.2011, trong khi 41 giấy nhận nợ của Cty Aquafeed Cửu Long phát sinh từ ngày 4.8.2011.

Đặc biệt, VKSND tỉnh Trà Vinh đã có văn bản thỉnh thị ý kiến VKSND Tối cao về quan điểm xử lý vụ án. Trong văn bản trả lời, VKSND Tối cao cho rằng: “Vụ án “lừa đảo chiếm đoạt tài sản” xảy ra tại Công ty Aquafeed Cửu Long do cơ quan CSĐT công an tỉnh Trà Vinh khởi tố. Kết quả điều tra xác định các bị cáo có hành vi gian dối trong việc vay tiền của Ngân hàng Agribank chi nhánh Trà Vinh nhưng chưa chứng minh được ý thức chiếm đoạt và số tiền các bị cáo chiếm đoạt.

Đối với Nguyễn Hữu Lộc, chứng cứ buộc tội chỉ qua lời khai và một số tin nhắn qua lại giữa Lộc và Đỗ Thái Hòa liên quan đến việc sử dụng tiền, không có tài liệu chứng cứ chứng minh bị can Lộc chỉ đạo, điều hành các bị can khác thực hiện hành vi phạm tội. Sau khi Lộc đã thôi giữ chức Chủ tịch HĐQT không làm tại Công ty Aquafeed Cửu Long (trên 5 tháng) thì Công ty Aquafeed Cửu Long mới vay tiền của Ngân hàng Agribank Trà Vinh. Chưa rõ căn cứ để truy cứu trách nhiệm hình sự đối với Nguyễn Hữu Lộc”.

Những uẩn khúc cần làm rõ

Tại phiên tòa lần này, lời khai của các bị cáo và những người có liên quan trước sau bất nhất và phát sinh nhiều tình tiết mới. Trong phần xét hỏi, HĐXX đã tập trung thẩm vấn các nhân chứng, người có quyền và nghĩa vụ liên quan về việc một số nội dung vụ án, hầu hết các lời khai điều mâu thuẫn với lời khai trước đó tại cơ quan điều tra.

Trước cáo trạng được Viện KSND công bố, cả 8 bị cáo đều không đồng tình. Các bị cáo nhóm ngân hàng khẳng định, thời điểm cho vay, Cty Aquafeed có nguồn tiền đảm bảo trả nợ gần 100 tỉ đồng thông qua tài sản đảm bảo, gồm: Các thiết bị máy móc, các khoản nợ phải thu…

Tại các cuộc họp HĐQT đều thể hiện việc làm ăn của Cty Aquafeed là có lãi. Trong báo cáo tài chính lập năm 2011 gửi Agribank Trà Vinh để vay tiền đã thể hiện Cty lãi 5,9 tỉ đồng. Tại cơ quan điều tra, bị cáo Trần Vũ Dũng (khi đó là Chủ tịch HĐQT Cty) khai rằng, lúc bấy giờ, việc làm ăn của Cty thua lỗ, nên đã lập một báo cáo tài chính gian dối thể hiện tình hình làm ăn của Cty rất sáng sủa. Việc này là do bị cáo Nguyễn Hữu Lộc (khi đó là thành viên HĐQT Cty) chỉ đạo.

Tuy nhiên, khi trả lời HĐXX tại tòa, bị cáo Dũng lại nói không phải ông Lộc chỉ đạo. Việc lời khai trước sau có mâu thuẫn là do bị cáo Dũng mất bình tĩnh, không tự chủ được bản thân.

HĐXX hỏi bị cáo Dũng khoảng 30 phút vấn đề tài chính liên quan đến Cty Aquafeed. Dũng khai ra việc ông Phạm Đặng Hữu Thành (nguyên là Tổng giám đốc Cty Aquafeed) đã chiếm đoạt của Cty này số tiền 6 tỉ đồng; bị cáo Đỗ Thái Hòa (nguyên Phó Tổng giám đốc phụ trách tài chính Cty Aquafeed) chiếm đoạt 365 triệu đồng. Bị cáo cũng khai thêm, có sự chênh lệch trong viện chuyển tiền từ Cty Aquafeed sang cho Cty CP Công nghiệp Thủy sản 18 tỉ đồng. Bị cáo Lộc có góp vốn vào Cty Aquafeed Cửu Long 700 triệu đồng, nhưng sau đó rút ra lúc nào cũng không rõ.

Tuy nhiên, qua làm việc, bị cáo Lộc cho biết số tiền 700 triệu góp vốn là của Cty công nghiệp thủy sản, không phải của bị cáo và việc này đã được cơ quan điều tra làm rõ, thể hiện trong hồ sơ vụ án.

Còn nữ kế toán của Cty Biển Tây khi làm việc với cơ quan điều tra cho rằng, các hợp đồng mua bán giữa Aquafeed và những Cty có liên quan là hợp đồng khống, trên thực tế không có nguyên liệu, hàng hóa. Tuy nhiên, khi được triệu tập tại phiên tòa lần này, nữ kế toán cho biết, những hợp đồng trên đều có nguyên liệu và hàng hóa. Lời khai mâu thuẫn là do bị điều tra viên “dẫn dắt”.

Sau khi hội ý, HĐXX đã cho tạm hoãn phiên tòa, trả hồ sơ điều tra bổ sung do vụ án phát sinh nhiều tình tiết mới chưa được cơ quan điều tra làm rõ.

Trần Lưu