'Vàng tặc' lộng hành ở mỏ vàng Bồng Miêu, Quảng Nam

Đầu tháng 4 này, nước ở sông Bồng Miêu, huyện Phú Ninh, tỉnh Quảng Nam đục ngầu, bốc mùi hôi khiến người dân lo lắng. Nguyên nhân của tình trạng này do khai thác vàng trái phép tái diễn ở mỏ vàng Bồng Miêu. Mỏ vàng Bồng Miêu, xã Tam Lãnh, huyện Phú Ninh, tỉnh Quảng Nam nằm ở nơi núi rừng hẻo lánh. Năm 2005, Công ty TNHH Bồng Miêu được cấp phép khai thác và giấy phép hết hạn vào năm 2016. Sau đó, tỉnh Quảng Nam đã đề nghị Bộ Tài nguyên và Môi trường đóng cửa mỏ vàng, nhưng đến nay chưa thực hiện. Mỏ vàng không được quản lý chặt chẽ, hàng trăm người khắp nơi kéo về đây khai thác vàng trái phép, gây ô nhiễm môi trường.

Nước có mùi hôi nồng nặc hóa chất chảy ra môi trường.

Tại khu mỏ vàng, lán trại của “vàng tặc” dựng lên với đủ loại dụng cụ, phương tiện, máy móc phục vụ đào đãi vàng nằm ngổn ngang dọc các con suối. Khai thác vàng trái phép diễn ra rầm rộ ở các khu vực như: Thác Trắng, Bãi Thải, khu AD, khu Hầm Lò. Chất thải từ khai thác vàng thải ra trực tiếp khu vực sông suối, hủy hoại môi trường. Trong khu vực hầm lò, rất nhiều người mang máy nổ, xăng, dầu, đồ ăn vào khu vực khai thác vàng.

“Nhóm tôi 4 người làm cho ông Chinh, làm trong hầm, công việc là cõng bao đé 35 kg ra miệng hầm, 500.000 đồng/lượt cõng. Tùy thuộc vào chủ bãi vàng, có nhiều chủ làm hơn 3 tháng mà không trả tiền”- anh Hồ Văn Đại (26 tuổi) trú xã Trà Bui, huyện Bắc Trà My, tỉnh Quảng Nam được thuê làm vàng trái phép tại mỏ vàng Bồng Miêu cho biết.

Các thùng hóa chất để lọc, đãi vàng.

Thời gian qua, lực lượng chức năng địa phương đã nhiều lần truy quét, đẩy đuổi các đối tượng làm vàng trái phép ra khỏi mỏ vàng Bồng Miêu. Năm nay, Công an xã Tam Lãnh, huyện Phú Ninh, tỉnh Quảng Nam đã tổ chức 7 đợt truy quét và tiêu hủy 10 máy nổ, một cối xay đá, 27 lán trại, 61 hồ hóa chất, 8.000m2 lều bạt… Tuy nhiên, sau khi lực lượng chức năng vừa rút khỏi mỏ vàng thì các đối tượng tiếp tục khai thác vàng trái phép.

Dây nước phục vụ khai thác vàng.

Hoạt động khai thác vàng gây ô nhiễm môi trường.

Hoạt động khai thác vàng tại mỏ vàng Bồng Miêu diễn ra công khai.

Ông Huỳnh Xuân Chính, Chủ tịch UBND huyện Phú Ninh, tỉnh Quảng Nam thừa nhận, việc khai thác vàng trái phép làm thất thoát tài nguyên, ô nhiễm môi trường xảy ra tại mỏ vàng Bồng Miêu từ nhiều năm nay. Lực lượng Công an huyện Phú Ninh và Công an tỉnh Quảng Nam đã triển khai các đợt truy quét, phá hủy tại chỗ các dụng cụ phục vụ cho việc làm vàng trái phép, xử lý những trường hợp vi phạm. Thế nhưng, sau thời gian yên ắng, đâu lại vào đó.

Khu vực chuẩn bị đưa vào hoạt động khai thác vàng.

Lán trại được dựng lên để khai thác vàng, nước thải xả trực tiếp ra môi trường.

UBND huyện Phú Ninh đã giao Công an huyện và các ngành liên quan triển khai, tổ chức lại hoạt động khai thác rầm rộ để hạn chế thấp nhất việc khai thác vàng trái phép. Cũng theo ông Huỳnh Xuân Chính, địa hình đồi núi ở mỏ vàng Bồng Miêu khá phức tạp khiến việc truy quét, đẩy đuổi người làm vàng trái phép còn nhiều khó khăn. Khu vực hầm lò kết cấu không ổn định nên lực lượng truy quét không dám vào sâu.

Máy móc để khai thác vàng trái phép.

Một điểm tập kết đến trước Lò 5, mỏ vàng Bồng Miêu.

Một miệng hầm vàng.

“Gần đây, xuất hiện lại khai thác vàng trái phép. Huyện Phú Ninh đã ban hành kế hoạch truy quét. Hiện Công an huyện Phú Ninh đang triển khai lại hoạt động truy quét rầm rộ. Truy quét hầm lò thì lực lượng vào với mức độ nhất định. Trong đó ngóc ngách rất nhiều và yếu tố an toàn cũng mong manh nhưng không ai đi đánh giá được những kết cấu ơ trong hầm. Để hạn chế khai thác vàng trái phép phải gắng với việc sớm thực hiện phương án đóng cửa mỏ”- ông Huỳnh Xuân Chính cho biết.

Người dân đào đất, đá để làm vàng.

Những điểm khai thác vàng tồn tại từ lâu ở mỏ vàng Bồng Miêu nhưng không được giải quyết dứt điểm.

Những người khai thác vàng trái phép đưa xe máy vào trong hầm, lò.

Liên quan đến hoạt động đóng cửa mỏ, phục hồi môi trường ở mỏ vàng Bồng Miêu, Bộ Tài Nguyên và môi trường và UBND tỉnh Quảng Nam vừa có buổi làm việc về triển khai đề án đóng cửa mỏ vàng này. Qua buổi làm việc, các bên đã thống nhất, Bộ Tài Nguyên và Môi trường sẽ ban hành quyết định Phê duyệt đề án đóng cửa mỏ vàng Bồng Miêu theo quy định.

Trên cơ sở đề án đóng cửa mỏ vàng Bồng Miêu được Bộ Tài nguyên và Môi trường phê duyệt, UBND tỉnh Quảng Nam sẽ chủ trì tổ chức đấu thầu, lựa chọn đơn vị thực hiện đề án đóng cửa mỏ theo quy định của pháp luật về đầu tư, xây dựng, pháp luật liên quan; bảo vệ khoáng sản theo quy định…/.

CTV Thanh Thắng/VOV-Miền Trung