Nhận BHXH một lần rồi có được hưởng chế độ thai sản?

NLĐ đã tham gia BHYT bắt buộc, không cần phải tham gia BHYT hộ gia đình nữa. Ảnh: Nam Dương

Làm bán thời gian, có được tham gia BHXH?

Bạn đọc có email vinaxxx@gmail.com gửi email đến Văn phòng Tư vấn pháp luật Báo Lao Động hỏi: Công ty tôi ký HĐLĐ 6 tháng (từ 6.2018 – 12.2018) với 5 nhân viên làm việc bán thời gian, mỗi ngày làm việc 4 giờ, mức lương 2,5 triệu đồng/tháng cộng với tiền thưởng theo doanh số bán được hàng, 1 tháng nghỉ 4 ngày chủ nhật. Công ty tôi có phải đóng BHXH cho các nhân viên trên không?

Văn phòng Tư vấn pháp luật Báo Lao Động trả lời: Khoản 3, điều 34 BLLĐ 2012 quy định: NLĐ làm việc không trọn thời gian được hưởng lương, các quyền và nghĩa vụ như NLĐ làm việc trọn thời gian, quyền bình đẳng về cơ hội, không bị phân biệt đối xử, bảo đảm an toàn lao động, vệ sinh lao động. Điểm b, khoản 1, điều 2 Luật BHXH 2014 quy định: Người làm việc HĐLĐ có thời hạn từ đủ 1 tháng đến dưới 3 tháng thuộc đối tượng đóng BHXH. Khoản 2.6, điều 6 Quyết định 595/2017/QĐ-BHXH ngày 14.4.2017 của BHXH Việt Nam hướng dẫn thực hiện các văn bản quy phạm pháp luật về BHXH quy định: Mức tiền lương tháng đóng BHXH bắt buộc không thấp hơn mức lương tối thiểu vùng tại thời điểm đóng đối với NLĐ làm công việc hoặc chức danh giản đơn nhất trong điều kiện lao động bình thường. Do đó, những NLĐ trên vẫn thuộc đối tượng phải tham gia BHXH bắt buộc và NLĐ vẫn được hưởng các chế độ, nghỉ phép, chế độ trợ cấp khi chấm dứt hợp đồng như đối với NLĐ làm việc trọng thời gian. Xin lưu ý công ty bạn phải căn cứ vào nơi công ty đóng trụ sở và mức lương tối thiểu vùng áp dụng cho năm 2018 theo quy định tại Nghị định 141/2017/NĐ-CP, để đóng BHXH cho NLĐ.

Nhận BHXH một lần thì không được hưởng chế độ thai sản

Đọc có email gaconxxx@gmail.com gửi email đến Văn phòng Tư vấn pháp luật Báo Lao Động hỏi: Tôi là giáo viên mầm non tham gia BHXH từ 11.2015 đến tháng 7.2018 và hiện đã nghỉ việc. Nếu như trong các năm sau này như ví dụ năm học 2019/2020 tôi sinh con thì có được nhận trợ cấp thai sản không? Hiện tôi chưa nhận BHXH một lần, vậy nếu tôi nhận BHXH một lần rồi mới sinh con thì có được hưởng chế độ thai sản không?

Văn phòng Tư vấn pháp luật Báo Lao Động trả lời: Điều 34 Luật BHXH 2014 quy định: NLĐ quy định tại các điểm b, c và d khoản 1 Điều này phải đóng BHXH từ đủ 6 tháng trở lên trong thời gian 12 tháng trước khi sinh con hoặc nhận nuôi con nuôi. 3. NLĐ quy định tại điểm b khoản 1 điều này đã đóng BHXH từ đủ 12 tháng trở lên mà khi mang thai phải nghỉ việc để dưỡng thai theo chỉ định của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có thẩm quyền thì phải đóng BHXH từ đủ 3 tháng trở lên trong thời gian 12 tháng trước khi sinh con. 4. NLĐ đủ điều kiện quy định tại khoản 2 và khoản 3 điều này mà chấm dứt hợp đồng lao động, hợp đồng làm việc hoặc thôi việc trước thời điểm sinh con hoặc nhận con nuôi dưới 6 tháng tuổi thì vẫn được hưởng chế độ thai sản theo quy định tại các điều 34, 36, 38 và khoản 1, điều 39 của luật này.

Theo quy định của pháp luật hiện hành, khi bạn đã nhận BHXH một lần thì toàn bộ thời gian đã đóng BHXH của bạn không còn được ghi nhận nữa, nói nôm na là cơ quan BHXH đã trả toàn bộ tiền cho những năm đã đóng BHXH cho bạn. Do đó, khi đã nhận BHXH một lần thì bạn sẽ không còn được hưởng các chế độ về BHXH, trong đó có chế độ thai sản.

Đã tham gia BHYT bắt buộc, có phải tham gia BHYT tự nguyện?

Bạn đọc có email anhtuanxxx.vn@gmail.com gửi email đến Văn phòng Tư vấn pháp luật Báo Lao Động hỏi: Gia đình tôi có 3 người, vợ chồng tôi làm công nhân ở tỉnh Hải Dương và đã tham gia BHYT bắt buộc. Mẹ tôi ở quê làm tự do muốn tham gia BHYT hộ gia đình thì nhân viên bán BHYT yêu cầu phải đóng cho cả vợ chồng em thì được và nói là mua BHYT tự nguyện nếu có bị ốm thì khi đi khám bệnh, chuyển viện sẽ đúng tuyến, không gặp khó khăn và được hỗ trợ thanh toán nhiều hơn. Việc nhân viên bán BHYT tư vấn như thế có đúng không? Vợ chồng tôi nếu có 2 thẻ BHYT của 2 tỉnh sẽ sử dụng như nào? Ví dụ về quê dùng thẻ BHYT ở quê khám chữa bệnh sau đó nộp giấy nghỉ hưởng BHXH cho công ty ở đi làm có hợp lệ không?

Văn phòng Tư vấn pháp luật Báo Lao Động trả lời: Khoản 2, điều 13 Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật BHYT số 46/2014/QH13 ngày 13/06/2014, quy định trường hợp một người đồng thời thuộc nhiều đối tượng tham gia BHYT khác nhau quy định tại điều 12 của luật này thì đóng BHYT theo đối tượng đầu tiên mà người đó được xác định theo thứ tự của các đối tượng quy định tại điều 12 của Luật này.

Khoản 1, khoản 5 và khoản 7 Quyết định 595/QĐ- BHXH ngày 14.4.2017 quy định về đối tượng tham gia BHYT theo quy định tại điều 12 Luật BHYT và các văn bản hướng dẫn thi hành, cụ thể như sau: 1. Nhóm do NLĐ và đơn vị đóng, bao gồm: 1.1. NLĐ làm việc theo HĐLĐ không xác định thời hạn, HĐLĐ có thời hạn từ đủ 3 tháng trở lên, NLĐ là người quản lý doanh nghiệp, quản lý điều hành hợp tác xã hưởng tiền lương, làm việc tại các cơ quan, đơn vị, tổ chức quy định tại khoản 3, điều 4; 5. Nhóm tham gia BHYT theo hộ gia đình, bao gồm: 5.1. Toàn bộ người có tên trong sổ hộ khẩu, trừ đối tượng quy định tại các khoản 1, 2, 3 và 4 điều này và người đã khai báo tạm vắng; 5.2. Toàn bộ những người có tên trong sổ tạm trú, trừ đối tượng quy định tại các khoản 1, 2, 3 và khoản 4 điều này.

Do đó, nếu bạn đã đi làm và có tham gia BHXH bắt buộc tại công ty rồi thì không cần phải tham gia BHYT theo diện hộ gia đình nữa. Việc nhân viên bán bảo hiểm tư vấn cho bạn như đã nêu là sai. Mẹ bạn muốn tham gia BHYT hộ gia đình thì chỉ cần mua cho một mình mẹ bạn và có kèm theo giấy xác nhận bạn đã tham gia BHYT bắt buộc ở công ty hoặc bản Photo thẻ BHYT còn giá trị của bạn. Quyền lợi của người tham gia BHYT theo từng nhóm đối tượng sẽ khác nhau, nhưng được bảo đảm đúng quy định của pháp luật. Xin nói thêm, bạn không thể dùng các chế độ của BHYT hộ gia đình để thanh toán cho BHXH bắt buộc.

Nam Dương