Nhà thờ Đức Bà Paris: Nhân chứng cho những thăng trầm của nước Pháp suốt hơn 8 thế kỷ

Nhà thờ Đức Bà Paris đại diện cho giá trị lịch sử, tôn giáo, kiến trúc, văn hóa suốt hơn 8 thế kỷ qua để trở thành một trong những biểu tượng của nước Pháp và châu Âu.

Nhà thờ Đức Bà Paris được xây dựng từ thế kỷ 12 là công trình kiến trúc biểu tượng của văn minh Kitô giáo phương Tây theo phong cách Gothic. Ảnh: Getty

Lịch sử lâu đời

Việc xây dựng nhà thờ bằng sa thạch bắt đầu từ cuối thế kỷ 12. Các nhà sử học ước tính rằng công trình bắt đầu vào khoảng năm 1163, được hoàn thành vào năm 1345. Một số kiến trúc hoàn thành vào năm 1250 đã bị gỡ xuống sau 5 thế kỷ để rồi công trình tiếp tục được tái thiết và cải tạo toàn diện hồi giữa thế kỷ 19 cùng với ngọn tháp mới được dựng lên vào năm 1860. Nhiều phần của kiến trúc tổng thể, bao gồm một số chùm gỗ sồi cấu thành cấu trúc bên trong vẫn được gìn giữ, ghi nhận sự tồn tại hơn 850 năm lịch sử.

Nhà thờ Đức Bà Paris là nơi lưu giữ vô số tác phẩm nghệ thuật vô giá, bao gồm chạm khắc, điêu khắc, tranh vẽ, tấm thảm và cửa sổ kính màu. Khoảng 16 bức tượng đồng đã được gỡ bỏ vào tuần trước như là một phần của việc cải tạo.

Tuy nhiên, trận hỏa hoạn nghiêm trọng vào chiều tối 15/4/2019 đã gây tổn thất nặng nề cho công trình vốn được xem như vô giá của Paris. Lính cứu hỏa đã phải chạy đua với thời gian để cứu nhiều tác phẩm nghệ thuật.

Nhà thờ chứng kiến nhiều sự kiện quan trọng, nhiều thời khắc quan trọng của nước Pháp. Ảnh: Getty

"Đó là lịch sử của chúng tôi, văn học của chúng tôi, trí tưởng tượng của chúng tôi, nơi chúng tôi trải nghiệm tất cả những khoảnh khắc tuyệt vời nhất ", Tổng thống Pháp Emmanuel Macron nghẹn ngào nói sau khi đến thăm hiện trường vụ cháy. Tổng thống tuyên bố sẽ bắt đầu một nỗ lực tái thiết ngay lập tức.

“Nhà thờ Đức Bà là một biểu tượng của Paris, một biểu tượng của hòa bình, sự gắn kết và hòa hợp ... chiếm một vị trí đặc biệt ở trung tâm thành phố", chuyên gia Claude Gauvard nói với AFP.

Biểu tượng tôn giáo

Nhà thờ Đức Bà Paris đã đóng vai trò trung tâm trong lịch sử Pháp kể từ khi thành lập. Người Công giáo Pháp giành rất nhiều tình cảm cho nhà thờ vì nơi đây gìn giữ một số Thánh tích Kitô giáo sơ khai bao gồm cả chiếc vòng mạo gai được cho là đã từng đặt trên đầu của Chúa Giê-su trước khi Ngài bị đóng đinh.

Gia đình của Jeanne d'Arc - một nữ anh hùng người Pháp trong cuộc Chiến tranh Trăm Năm giữa Pháp và Anh đã đưa ra một kháng cáo truy tố chống lại vụ hành quyết năm 1431 của bà vì tội dị giáo và các phiên điều trần sau đó tiến hành tại Nhà thờ Đức Bà. Gần 5 thế kỷ sau, vào năm 1909, việc phong chân phước của bà như một vị Thánh cũng được tổ chức ở đó. Trong cuộc Cách mạng Pháp, bắt đầu vào năm 1789, nhà thờ bị phá hoại, bị cướp bóc và những bức tượng lớn ở lối vào lớn đã bị phá hủy.

Nhà thờ Đức Bà Paris không chỉ là biểu tượng của Pháp mà còn có giá trị to lớn cả với văn hóa châu Âu. Ảnh: Getty

Napoleon Bonaparte lên ngôi Hoàng đế của Pháp tại Nhà thờ Đức Bà năm 1804, mở ra một kỷ nguyên mới cho lịch sử Pháp và châu Âu. Trong khi đó, tác phẩm văn học kinh điển "Thằng Gù Nhà thờ Đức Bà" của đại thi hào Victor Hugo được viết vào năm 1831 với bối cảnh vào thời điểm nhà thờ rơi vào tình trạng khốn đốn và được cho là sẽ sớm bị mất đi nhưng một chiến dịch phục hồi rộng lớn bắt đầu vào năm 1844 đã giữ lại công trình này.

Trong những ngày gần kết thúc Thế chiến thứ II, việc giải phóng Paris khỏi sự chiếm đóng của Đức Quốc xã vào ngày 24/8/1944 đã được công bố bởi tiếng chuông tenor lớn của nhà thờ. Sau đó, 26 năm sau, Nhà thờ Đức Bà cũng là nơi đã tổ chức tang lễ của Charles de Gaulle - một vinh dự hiếm có cho nhà lãnh đạo đã chèo lái cuộc kháng chiến của Pháp trong chiến tranh.

Di sản vô giá

Nằm trên Ile de la Cite - một hòn đảo ở sông Seine, Nhà thờ Đức Bà nổi tiếng với kiến trúc, được trang trí bởi nhiều máng xối và được duy trì bởi các trụ đá bay mang tính biểu tượng.

Bên trong nhà thờ là những tác phẩm nghệ thuật nổi tiếng như 3 cửa sổ hoa hồng bằng kính màu, được đặt cao ở mặt phía Tây, phía Bắc và phía Nam. Chiếc đại phong cầm khổng lồ của nhà thờ, được phục hồi vào những năm 1990 và đã được tân trang lại tỉ mỉ vào năm 2013 được coi là nhạc cụ nổi tiếng nhất trên thế giới.

Nhà thờ Đức Bà Paris, với các mái vòm cong hình xương cá đối xứng hai bên, là công trình tôn giáo nổi tiếng nhất của phong cách kiến trúc Gothic. Nhìn từ phía ngoài, nhà thờ nổi bật trên nền trời Paris, đặc biệt với những ai đi du thuyền trên sông Seine và chiêm ngưỡng mặt bên của nhà thờ với các tháp nhọn (flèche), các mái vòm xương cá (combles) và các ống máng nước (gargouille) mặt quỷ nổi tiếng.

Nhà sử học người Pháp Camille Pascal nói với đài truyền hình BFM của Pháp rằng ngọn lửa này là "sự phá hủy di sản vô giá".

PHƯƠNG PHƯƠNG (Theo DW)