Nhà khoa học tạo ra cặp song sinh điều chỉnh gen đầu tiên trên thế giới bị điều tra

Cách đây vài ngày, Hạ Kiến Khuê, một nhà nghiên cứu người Trung Quốc trở thành tâm điểm của cộng đồng khoa học thế giới khi tuyên bố kết quả một dự án bí mật tạo ra những đứa trẻ có bảng mã gen được chỉnh sửa, khả năng chống lại virus HIV. Ông này điều chỉnh phôi cho 7 cặp vợ chồng và một trường hợp thành công.

Trong một video đăng tải trên Youtube ngày 26/11, ông Hạ cho biết, một trong các trường hợp mang thai đã thành công và hai trẻ song sinh tên Lulu và Nana vừa ra đời vài tuần trước. Cặp song sinh này có khả năng miễn dịch với HIV nhờ vào việc chỉnh sửa gen CPISPR.

Tuy nhiên, nghiên cứu trên vấp phải làn sóng chỉ trích dữ dội ở Trung Quốc cũng như nước ngoài.

Một số chuyên gia chỉ trích thí nghiệm này vô nhân đạo và đặt nghi vấn đề những rủi ro không thể chấp nhận cho một mục đích y tế đáng ngờ. Trong khi đó, ông Hạ khẳng định mục đích của mình không phải là để chữa trị hay ngăn ngừa một căn bệnh di truyền, mà là cố gắng tạo ra một đặc tính ít người tự nhiên có được, đó là khả năng miễn dịch với virus HIV.

Ông Hạ Kiến Khuê đang phải đối mặt với nguy cơ bị điều tra vì nghiên cứu của mình. (Ảnh: AP)

Ông Feng Zhang, một trong những nhà phát minh ra kỹ thuật chỉnh sửa gen CRISPR (là kỹ thuật ông Hạ Kiến Khuê sử dụng), mới đây kêu gọi ban hành lệnh cấm sử dụng phương pháp chính sửa phôi thai cho các trường hợp thụ tinh ống nghiệm.

Ông Hạ khẳng định nghiên cứu của ông và cộng sự được Ủy ban đạo đức của Bệnh viện Mẹ và trẻ HarMoniCare tại Thâm Quyến phê duyệt. Nhưng, cựu Giám đốc y tế của HarMoniCare Jiang Su-Qi lại khẳng định không hề nhớ tới việc từng phê duyệt nghiên cứu của ông Hạ khi còn làm việc ở Ủy ban đạo đức của HarMoniCare.

Ủy ban chuyên gia về đạo đức y khoa của thành phố Thâm Quyến cho biết, họ sẽ mở một cuộc điều tra về nghiên cứu của ông Hạ và nói thêm rằng HarMoniCare không không báo cáo theo yêu cầu của họ.

Đại học Khoa học và Công nghệ Phương Nam (SUSTECH), nơi ông Hạ đang làm việc cũng tỏ ra bất ngờ trước nghiên cứu của vị tiến sỹ này, đồng thời tỏ rõ thái độ phản đối gay gắt.

"Chúng tôi bị sốc trước nghiên cứu này và ngay lập tức trao đổi với tiến sỹ Hạ Kiến Khuê để làm rõ vấn đề liên quan", trường đại học này thông tin, đồng thời nhấn mạnh 3 điểm. Thứ nhất, nghiên cứu được thực hiện bên ngoài khuôn viên trường. Chúng tôi không nhận được báo cáo nên không hay biết gì về dự án nghiên cứu cũng như bản chất của nó.

Thứ hai, Ủy ban nghiên cứu sinh học SUSTECH tin rằng nghiên cứu của Tiến sĩ Hạ Kiến Khuê trong việc sử dụng CRISPR/Cas9 để chỉnh sửa phôi người vi phạm nghiêm trọng đạo đức học thuật và các quy tắc ứng xử.

Thứ ba, tất cả các nghiên cứu được thực hiện tại SUSTECH đều phải tuân theo luật pháp và các quy định cũng như đạo đức và quy tắc ứng xử quốc tế.

Hiện vẫn chưa rõ ông Hạ thực hiện nghiên cứu ở đâu và ai trả tiền cho nghiên cứu này.