Nhà báo Vương Xuân Nguyên: Cần thận trọng với những giao dịch hoa lan đột biến khủng trên mạng xã hội

PV: Các thương vụ mua bán, giao dịch lan đột biến liên tiếp được công bố trên các diễn đàn, từ vài tỷ đến vài chục tỷ đồng gây xôn xao dư luận. Vậy là một người hay viết về đề tài này, ông có bình luận gì?

Vẻ đẹp của lan đột biến hấp dẫn nhiều người

Nhà báo Vương Xuân Nguyên: Dư luận chưa hết bàng hoàng về thương vụ chuyển nhượng chậu lan Juliet với giá 83 tỷ đồng, thì giới sinh vật cảnh cả nước lại xôn xao trước thông tin về thương vụ giao dịch lan đột biến lên tới 1.400 tỷ đồng. Sau đó, chủ nhân của giao dịch khủng này và những người trong cuộc có giải thích sở dĩ chậu lan Juliet có giá 83 tỷ đồng là do nó có tổng chiều dài gần 3 mét, tính ra khoảng gần 300 triệu đồng cho một cen ti mét. Còn giao dịch 1.400 tỷ đồng là do in nhầm phông, thực chất chỉ có 1,4 tỷ đồng.

Sau những lời giải thích trên đã khiếu dư luận có thêm cơ sở để đặt ra những câu hỏi nghi vấn liên quan, liệu đây có phải là chiêu trò thổi giá, đánh bóng tên tuổi của một số nhà vườn hay là giá trị thật của sản phẩm. Một số ý kiến cho rằng, việc nâng khống giá trị sản phẩm đang làm nhiễu loạn thị trường. Nguy hiểm hơn, đây còn là hình thức biến tướng, cạnh tranh không lành mạnh trong môi trường kinh doanh.

Nhà báo Vương Xuân Nguyên đang phát biểu về giải pháp phát triển thị trường Sinh Vật Cảnh bền vững sau thời gian giãn cách xã hội

Việc định giá những cây lan đột biến cao một phần do đây là hàng hóa đặc thù, có tính đơn nhất nên giá trị của nó không chỉ phụ thuộc vào độ quý hiếm, mặt hoa độc lạ mà trong nhiều trường hợp còn phụ thuộc vào xu thế giá, điều kiện, nhu cầu, khát khao sở hữu của người chơi. Những giao dịch hàng trăm triệu đến tiền tỷ là có. Nhưng những giao dịch lên đến hàng chục tỷ, thậm chí là hàng trăm tỷ là dấu hiệu bất thường cần phải xem xét lại bản chất của những giao dịch này.

PV: Cũng có ý kiến cho rằng, những thương vụ giao dịch lan lên đến vài chục tỷ, vài trăm tỷ là không có thật. Đây chỉ là chiêu trò kinh doanh của một số nhà vườn. Ông có đồng tình như vậy không?

Nhà báo Vương Xuân Nguyên: Bên cạnh những người kinh doanh chân chính, sẽ không loại trừ có một số người đã lợi dụng mạng xã hội và truyền thông, khi nâng khống những giá trị của các giao dịch hoa lan đột biến nhằm những mục đích riêng không lành mạnh như: tạo dựng tên tuổi, thu hút sự chú ý, thậm chí là hành vi trái pháp luật...Sẽ trở nên nguy hiểm, khi những chơi tự phát quyên góp tiền, thậm chí huy động tín dụng đen để đổ vào kinh doanh lan “lướt sóng” với kì vọng đổi đời. Từ đó sẽ hình thành nên những nhóm chơi, họ tự mua đi bán lại của nhau, tự đẩy giá, tạo ra sự hấp dẫn giả tạo để dẫn dụ nhiều người mới tham gia vào thị trường lan. Cùng với hiệu ứng của mạng xã hội sẽ tạo ra hiệu ứng tâm lý đám đông, mà đỉnh điểm sẽ hình thành “bong bóng đầu tư” như những hiện tượng từng xảy ra với chứng khoán, bất động sản hay tiền ảo…

Nhà báo Vương Xuân Nguyên, không nên coi thường các hiện tượng kinh doanh ảo trên mạng xã hội

Nếu có việc nâng khống giá trị sản phẩm vượt quá xa với giá trị thực đang làm nhiễu loạn thị trường, thì thông thường những cao trào của những “vở kịch thị trường” như vậy, là sự “rủi ro tháo chạy khỏi thị trường” một cách đột ngột của những thành viên đầu cơ “dẫn dắt” ban đầu thường để lại những hệ lụy không nhỏ cho nền kinh tế, tác động đến sự đổ vỡ của một ngành.

PV: Ông có thể giải thích tại sao, thị trường hoa lan đột biến lại đột ngột sôi động như hiện nay?

Nhà báo Vương Xuân Nguyên: Thời gian gần đây, thị trường hoa lan, đặc biệt là hoa lan đột biến diễn ra khá sôi động do nhiều nguyên nhân, trong đó phải kể tới yếu tố hoàn cảnh xã hội cũng như xu hướng nền kinh tế. Cụ thể, trong thời gian thực hiện việc giãn cách xã hội để phòng chống COVID19, nhiều người chơi lan có thời gian dành nhiều thời gian cho thú vui của mình và tạo ra một cộng đồng người chơi lan mới, thường xuyên giao dịch và trao đổi qua mạng xã hội.

Sau khi giãn cách xã hội, không ít hoạt động kinh doanh bị đình trệ và chưa trở lại bình thường, người chơi sinh vật cảnh, trong đó có người chơi lan (thường gắn với một hoạt động kinh doanh khác), chuyển dòng vốn sang kinh doanh sinh vật cảnh nói chung, hoa lan nói riêng, do đó đã tạo ra luồng không khí tích cực đối với người yêu sinh vật cảnh. Sự sôi động là có thật, sự hấp dẫn của ngành này là điều không phải bàn cãi. Nhưng nhiều người chơi chưa chuẩn bị cho mình những kiến thức nhất định đã vội vã tham gia với mục đích kinh doanh là điều cần phải lưu ý.

PV: Thị trường kinh doanh hoa lan đang có sự nhiễm loạn, vậy có phát sinh rủi ro cho người kinh doanh hay không thưa ông?

Nhà báo Vương Xuân Nguyên: Việc ngày càng có nhiều quan tâm, đầu tư vào sinh vật cảnh sẽ tạo ra “cú huých” để phát triển ngành này phát triển, nhưng việc phát triển “quá nóng” sẽ là mảnh đất màu mỡ cho các nhà đầu cơ dễ bề thao túng. Những động thái của của họ trên thị trường, nhất là thị trường ảo trên không gian mạng dễ nảy sinh những hệ lụy nếu không kịp thời nhận diện và có những điều chỉnh cần thiết từ cơ quan chức năng.

Do mạng xã hội là một cộng đồng mở, nên những giao dịch hoa lan đột biến thu hút được sự quan tâm không nhỏ của nhiều người và nhanh chóng tạo nên cơn sốt. Nhiều người tìm đến vì tò mò, cũng có không ít người tìm đến vì động cơ kinh tế khi nhận ra những cơ hội mở của ngành này. Mạng xã hội trong nhiều trường hợp sẽ tạo ra tình trạng "thông tin bất cân xứng" giữa người mua và người bán nên mọi người cần đặc biệt cẩn trọng khi giao dịch hàng hóa.

Theo Nhà báo Vương Xuân Nguyên thì việc ngày càng có nhiều quan tâm đầu tư vào hoa cây cảnh là tín hiệu tốt cho ngành này, tuy nhiên mọi người cần chuẩn bị những kiến thức nhất định khi tham gia thị trường mới mẻ này

Dần dần, các giao dịch khủng được chia sẻ rộng rãi trên các trang mạng xã hội, thậm chí, nhiều giao dịch còn tạo ra những luồng dư luận trái chiều khi giá trị cho một vài kie lan vài cm có thể lên tới hàng tỷ, thậm chí hàng chục tỷ đồng. Việc giá những chậu lan đột biến trong những giao dịch thật giả lẫn lộn đã tạo ra sự hỗn loạn cho thị trường.

Những người gắn bó với nghề này đều có chúng quan điểm bày tỏ lo ngại tình trạng trên nếu còn tiếp diễn, không chỉ dẫn đến cách hiểu sai của xã hội về ngành sinh vật cảnh, mà về lâu dài nó còn tác động xấu đến nền kinh tế. Cũng nên quan tâm đến khuyến nghị của các chuyên gia tài chính khi cho rằng nếu không có các biện pháp ngăn chặn kịp thời, các giao dịch hoa lan ảo trên không gian mạng rất có thể tích tụ và biến tướng thành những hoạt động khác "núp bóng" như mô hình kinh doanh đa cấp, hình thành kênh đầu tư, huy động vốn ảo cho các tổ chức, cá nhân lợi dụng giao dịch để thực hiện nhiều hành vi "rửa tiền", “lừa đảo” trái pháp luật.

PV: Vậy theo ông các cơ quan quản lý nhà nước cần phải làm gì để hạn chế những tác động xấu của các giao dịch ảo, các thông tin không đúng sự thật tới dư luận xã hội?

Nhà báo Vương Xuân Nguyên: Để có thể khẳng định có hay không những hành động thổi giá, nâng khống giá hay các giao dịch ảo...thì các cơ quan chức năng có thẩm quyền cần nhanh chóng vào cuộc, thanh, kiểm tra làm rõ bản chất và mục đích thực sự đằng sau các cuộc giao dịch nói trên. Đồng thời, các cơ quan chức năng cũng cần đẩy mạnh, hoàn thiện các quy định về quản lý thông tin, kinh doanh trên mạng xã hội, nhằm tránh bỏ lọt những hành vi sai phạm, trái pháp luật.

Là một người gắn bó với hoạt động Sinh Vật Cảnh 20 năm qua, nhà báo Vương Xuân Nguyên bày tỏ quan ngại trước những thông tin thật giả lẫn lộn gây hoang mang dư luận và ảnh hưởng không tốt tới sự phát triển bền vững của ngành kinh tế mới mẻ này

Bên cạnh đó, người chơi cần trang bị kiến thức, am hiểu nhất định để chăm sóc. "Tư duy "làm chơi ăn thật", đón đầu những làn sóng "ảo", có thể tiếp tay cho những hoạt động khác, gây ra "tổn thương" thị trường, tạo ra rủi ro tài chính cho chính bản thân mình, đồng thời việc làm đó sẽ góp phần hủy hoại một thú chơi văn hóa đang trên đà phát triển thành ngành kinh tế sinh thái.

Ngoài ra, người chơi cũng cần phải thẩm định, sàng lọc thông tin, cũng như đầu cơ theo tâm lý đám đông, không tiếp tay, phát tán những điều còn nhiều nghi vấn và đặc biệt, tỉnh táo trước các giao dịch bất thường.

Tôi được biết, Bộ Thông tin và Truyền thông đang tiến hành sửa đổi Thông tư 72, Nghị định 159 và một số điều luật, trong đó các dự thảo kiểm soát thông tin trên không gian mạng, đặc biệt là phân biệt rõ những ranh giới của giao dịch điện tử, và có các chế tài xử lý nghiêm những hành vi tung tin giả, tin sai sự thật gây hoang mang dư luận, những thông tin gây nhiều loạn thị trường.

Bất cứ mặt hàng nào, không riêng gì sinh vật cảnh nếu như công tác quản lý có những kẽ hở cũng có thể tạo ra lỗ hổng để một số tổ chức, cá nhân lợi dụng thực hiện hành vi trục lợi trái pháp luật. Điều này sẽ trở nên nguy hiểm hơn khi họ sử dụng không gian mạng, môi trường internet làm công cụ để thực hiện hành vi vi phạm pháp luật. Vì vậy, các cơ quan chức năng cần phải sớm hoàn thiện những hành lang pháp lý để kịp thời ngăn chặn và đẩy lùi loại tội phạm sử dụng công nghệ cao để tác động đến các mặt của đời sống xã hội.

PV: Cảm ơn ông đã dành thời gian chia sẻ!

Thu Dung (thực hiện)